Verloskunde mooi? Wat een farce

Vrijdagavond, acht uur. Tl-licht. Ziekenhuis. Daar zit ik dan, in mijn witte doktersjas op een schemerige verloskamer. Maar ik vind het niet erg, integendeel. Vanavond ga ik mijn eerste bevalling zien. De hele dag heb ik samen met de aanstaande moeder gepuft, haar voorhoofd met koude washandjes gekoeld en haar bemoedigend toegesproken: ‘Je doet het heel goed, nog éven!’ En dat terwijl ik eigenlijk geen idee had of ze het goed deed.

Ons geduld wordt uiteindelijk beloond met onhoudbare persdrang en volledige ontsluiting. De uitdrijvingsfase begint en ‘we’ – ik minstens zo hard – starten met persen. Het lijkt volgens plan te gaan. Haartjes, een hoofdje, een neusje… ‘Bijna, bijna!’ Ingehouden opwinding. Maar zo romantisch loom als de ontsluitingsfase verliep, zo drastisch is de omslag die volgt. Bezorgd mompelt de verloskundige: ‘Hmm, turtle sign’. Ze werpt mij een strakke blik toe: ‘Wil je nú op de rode knop drukken?’ Het is geen vraag. Hoewel ik niet weet wat turtle sign is, druk ik de alarmknop in. Mijn enthousiasme maakt plaats voor een onbehagelijk gevoel.

In luttele seconden staat de gynaecoloog naast het bed. Hectiek. ‘Benen in de lucht mevrouw’, zegt hij. De McRobers-manoeuvre wordt uitgevoerd, rotatiemanoeuvres volgen, maar het hoofdje schuift geen centimeter op. Ik kijk de aanstaande moeder aan en ze beantwoordt mijn blik; uitgeput en de wanhoop nabij. ‘Op handen en knieën!’, roept de gynaecoloog. Gejaagdheid, drukte. Paniek? Iedereen op de verloskamer levert monnikenwerk. Maar seconden worden minuten, minuten die uren lijken te duren.

Steeds meer witte jassen. Terwijl ik op mijn knieën in het bloed zit, wordt met geweld eindelijk een kinderlichaampje geboren, grauw en slap. Het is een meisje. Terwijl ze door de kinderartsen wordt gereanimeerd, blijft de moeder bloeden en raakt in shock. Mijn oog valt op de vader. Hij zit apathisch in een hoek van de kamer, tranen stromen over zijn wangen.

Dan ebt mijn laatste restje energie weg. Ik voel me leeg. Een mengeling van afschuw en machteloosheid maakt zich van mij meester. Dit klopt niet, zo hoort een bevalling niet te gaan. Verloskunde mooi? Wat een farce.

Het weekend na de schouderdystocie is gehuld in een treurige, wazige roes. En dan, even geruisloos, begint een ander gevoel door te schemeren: een bevalling, wat een groots en intiem gebeuren. Mensen zijn puur op zo’n moment. Een vrouw, een moeder, een kind. Ik mijmer zwijgend verder. Nieuw leven. Niet zonder slag of stoot. In goede banen leiden. Maar wat een voorrecht om... Essentiële geneeskunde.
Ik besluit anders: ik word gynaecoloog.

Welmoed Reitsma, coassistent

Lezersbijdragen Bijzondere bevalling