Science: doorbraak bij hiv-preventie

Het blad Science noemt een ontdekking op het gebied van hiv-preventie de belangrijkste wetenschappelijke vinding van 2011. Als mensen met een hiv-infectie preventief worden behandeld met virusremmers daalt de kans aanzienlijk dat zij hun partner besmetten.

Een preventieve behandeling met virusremmers vermindert het risico op besmetting tussen heteroseksuelen met 96 procent. Dat bleek uit eenstudie die in augustus in NEJM is gepubliceerd. Aan het onderzoek namen 1763 heteroseksuele stellen deel waarvan één van beide partners met hiv was geïnfecteerd. Een deel van de deelnemers werd direct preventief behandeld met virusremmers, een ander deel kreeg de medicijnen pas als hun afweersysteem al aanzienlijk was aangedaan maar zij volgens de definitie nog geen aids hadden.

Oorspronkeljik was de bedoeling dat de trial zou lopen tot 2015, maar toen afgelopen voorjaar uit een tussentijdse analyse bleek dat het effect van de preventieve behandeling enorm sterk was, besloot een toeziende commissie dat de resultaten zo snel mogelijk wereldkundig gemaakt moesten worden. Van de 28 mensen die besmet waren geraakt met hetzelfde hiv-virus als aanwezig bij hun partner, maakte er slechts één deel uit van de preventief behandelde groep. Het onderzoek wekt de hoop dat de aids-epidemie met dit soort interventies ingedamd kan worden, schrijft Science, dat vanwege de belangrijke impact deze ontdekking gekozen heeft als meest belangrijke wetenschappelijke doorbraak.

In de jaarlijkse lijst met doorbraken staan verder drie andere medisch-gerelateerde ontdekkingen. Science vindt de vergrote kennis over het microbioom, de bacteriën aanwezig in onze darmen, eveneens een belangrijke ontwikkeling. Zo bleek onder meer dat er bij iedereen een dominante soort aanwezig is en suggereren studies dat sommigen van deze bacteriën zich prettig voelen bij een vezelrijk dieet, terwijl anderen juist vegetarisch voedsel prefereren.

Ook de ontdekking van een succesvol malariavaccin heeft de Science-lijst gehaald. Deze studie had zulke positieve resultaten dat de hoop op een effectief malariavaccin weer is aangewakkerd. Verder noemt Science het opruimen van senescente cellen een belangrijke ontwikkeling. Senescente cellen, bijvoorbeeld de cellen in benigne moedervlekken, zijn cellen die na een aantal celdelingen ophouden met delen en langdurig ‘rustig’ blijven. Studies met muizen waarbij deze cellen waren opgeruimd, lieten zien dat de opgeschoonde muizen veel gezonder ouder worden dan muizen met senescente cellen. Mogelijk kan dit ook bij mensen zorgen voor ouderdom met minder gebreken.

Twan van Venrooij

Lees ook:

• Malariavaccin niet goed genoeg
• Meer nieuws