Preterminale nierinsufficiëntie

In de rubriek ‘Hoe scoort u?’ (Voortgangstoets, Hart- en vaatstelsel), stond vraag 65 (Een 53-jarige man met preterminale nierinsufficiëntie kreeg een dialyseshunt (arterioveneuze fistel) op de onderarm aangelegd. In de loop van weken na de operatie zwelt de afvoerende vene sterk op. Er zijn pulsaties over de vene te voelen en er is een sterke souffle hoorbaar.).

Het juiste antwoord is volgens de makers B, ‘een goed functionerende shunt’. Ik vermoed op goede gronden dat er zich centraal in de efferente vene van deze arterioveneuze acces een stenose aan het ontwikkelen is, want een ‘goed functionerende shunt’ wordt gekenmerkt door een palpabele thrill en niet door pulsaties. Van een ‘trombosering van de shunt’ kan ook geen sprake zijn, want er is een souffle hoorbaar, maar een complete trombosering meer centraal met afvloed via veneuze collateralen is niet ondenkbaar. Dus geen van de gegeven antwoorden is goed. In de vraag had in de laatste zin moeten staan ‘Er is een thrill over de afvoerende vene palpabel’, en dan was antwoord B goed geweest.

Rotterdam, november 2010

dr. C.M.A. Bruijninckx, vaatchirurg

Naschrift namens de opstellers van de voortgangstoets
De vragen voor de voortgangstoets worden voorzien van een literatuurverwijzing. Voor deze vraag betreft dat een Nederlandstalig leerboek. De gebruikelijke omschrijving van het fenomeen ‘palpabele thrill’ dat centraal staat in deze vraag, is aangepast aan de formulering ‘pulsaties’ van het leerboek. Het voordeel van dit laatste woord is dat een student die het vaak Engelstalige jargon in de klinische praktijk nog niet heeft opgepikt, de vraag ook kan beantwoorden.

Collega Bruijninckx, die de vraag vanuit zijn ruime ervaring als vaatchirurg bekijkt, komt tot de conclusie dat de andere alternatieven in ieder geval niet aan de orde zijn. Gegeven het feit dat het een meerkeuzevraag betreft die niet de mogelijkheid biedt om een nog juister alternatief aan te dragen, zou hij de vraag dus goed maken. De toelichting die hij aandraagt valt uiteraard buiten het blikveld van de studenten voor wie de vraag oorspronkelijk was bedoeld.

Wat we kunnen leren van dit commentaar, is dat we wellicht heel gebruikelijk jargon, ter verduidelijking, bijvoorbeeld tussen haakjes, zouden kunnen toevoegen. Het is immers niet ondenkbaar dat ook een goede
coassistent door de gebruikte formulering in verwarring wordt gebracht. Uit dit oogpunt zou ik collega Bruijninckx dan ook willen danken voor zijn alerte commentaar.

Nijmegen, november 2010

dr. André Bremers, chirurg UMC St Radboud Nijmegen

• Maak de voortgangstoets
• Meer nieuws