Ontmoedigende uitspraak

Onlangs deed de Hoge Raad (HR) uitspraak in een cassatie­zaak tegen een hiv-positieve man die zijn vaste partner met hiv zou hebben besmet. Het ging hier om de vraag of dit willens en wetens was gebeurd.

De HR baseert zich in zijn uitspraak mede op ingewon­nen advies van medisch experts. En komt tot een andere slotsom dan uit het medisch advies was af te leiden, namelijk dat het risico op besmetting minder groot was dan de experts meenden. Er was dus geen onderbouwde reden voor vervolging wegens het toebrengen van zwaar lichamelijk letsel. De uitspraak van een lagere rechtbank werd verworpen.

Deze conclusie is opmerkelijk: de HR was het kennelijk niet eens met de kwalificatie door de medisch experts van het begrip besmettingrisico; zij achtten het risico hoog.

Was de HR dan niet op de hoogte van het feit dat de meerderheid van de met hiv besmette mannen in Nederland die seks hebben met mannen de besmetting heeft opgelopen door onbeschermde (anale) seks?

De transmissieroute van hiv is allerwegen bekend. Bovendien gaat om een getalsmatig niet onaanzienlijke groep van duizenden mannen. Weet de HR dat het aantal hiv-infecties onder mannen die seks hebben met mannen stijgend is, door toename van onbeschermde, anonieme, anale seks? En dat het organiseren en geven van voorlichting aan deze risicogroep speerpuntbeleid is van public health-instellingen als GGD, Schorerstichting en Soa Aids Nederland? Voor hen moet deze uitspraak ontmoedigend zijn.

De uitspraak van de HR legitimeert het willens en wetens blootstellen van derden aan een hiv-besmetting. Met als argument dat de kans op overdracht verwaarloosbaar is en dus geen vervolging rechtvaardigt. Een staaltje van vervreemding tussen de ministeries van Volks­gezondheid en Justitie.

Hopelijk heeft deze uitspraak geen precedentwerking voor lagere rechtbanken bij hun afweging om dergelijke casussen ontvankelijk te verklaren. Wellicht dat de HR een volgende keer het oordeel van een medisch en epidemiologisch geschoold expert zwaarder zal laten meewegen.

Nijmegen, februari 2007

Joep van Baars, arts maatschappij en gezondheid