Krijgen wat je verdient

Salarisonderhandelingen voor dienstverbanders onder de loep

De beloning van artsen in dienstverband is vastgelegd in cao’s. Die laten genoeg ruimte voor onderhandelingen. Een slimme arts gaat daarom goed voorbereid op pad.

Beeld: De Beeldredaktie/Kick Smeet, Michiel Schnater, Erik van ‘t Hullenaar

‘Medisch specialisten in opleiding worden niet voorbereid op medisch specialist in dienstverband zijn’, aldus Dino Jongsma, arbeidsjurist bij de Orde van ­Medisch Specialisten. Hij begeleidt en adviseert de beroepsgroep onder meer over salarisonderhandelingen. ‘Vragen gaan vaak over het salarisniveau, instaptreden, reiskosten en of iemand wel of niet moet verhuizen als hij ergens anders gaat werken.’

Voor alle artsen in dienstverband zijn de arbeidsvoorwaarden geregeld in cao’s. Huisartsen in dienstverband kunnen in twee cao’s vallen: de Cao Huisarts in dienst bij een huisarts (hidha) of de Cao Gezondheidscentra. Bij de Cao Hidha spreken werkgever en werknemer een salaris af tussen een minimum en maximum die zijn vastgelegd in een aparte salaris­paragraaf. Bij de Cao Gezondheidscentra wordt het salaris berekend aan de hand van rekenpatiënten plus een bonus.

Voor medisch specialisten bestaan drie cao’s: voor UMC’s, voor algemene ziekenhuizen en voor GGZ-instellingen. In de Arbeidsvoorwaardenregeling voor Medisch Specialisten (AMS) die bij de Cao Ziekenhuizen hoort, geldt een salaris conform de bijbehorende salaristabel voor medisch specialisten. Het salaris wordt onderverdeeld in de treden 0 tot en met 6. Een beginnend medisch specialist begint meestal in trede 0, behalve als ervaring of bijzondere omstandigheden een hogere trede verantwoorden. Voor elk jaar van inschrijving in het MSRC-register wordt de specialist in een hogere trede ingedeeld. Daarbij komen nog secundaire arbeidsvoorwaarden, zoals vergoeding voor diensten (maximaal 21%) en vakantiebijslag.

In de cao voor UMC’s is niet vastgelegd op welk niveau een medisch specialist moet worden ingeschaald, maar er is wel een onderscheid in functies. Jongsma: ‘Er is een beginschaal voor medisch specialisten in drie situaties: de proefperiode, projectfase en vervolgopleiding hebben de laagste schaal. Het hoogleraarschap heeft een aparte schaal en als je hoogleraar én afdelingshoofd bent, dan zit je in de hoogste schaal.’

Salaris

Volgens Jongsma is de onderhandelingsruimte voor medisch specialisten in beide cao’s even groot. ‘Als je een bepaald kunstje goed kunt, dan is men bereid daarvoor te betalen.’ Alex van Bolderen, directeur van de Landelijke vereniging van Artsen in Dienstverband (LAD), vindt de salarisparagrafen in de cao’s een redelijke standaard. ‘Perifere ziekenhuizen wijken daar wel vanaf, academische ziekenhuizen eigenlijk alleen in uitzonderingssituaties, zoals bijzonder begaafde medisch specialisten die de beeldvorming van het ziekenhuis kunnen versterken. Dan is de bereidheid om een beter salaris te geven groter.’ Je kunt als medisch specialist uit marktoverwegingen onderhandelen. ‘Er is een krappe arbeidsmarkt voor anesthesiologen. Als zij een hoger salaris vragen, dan krijgen ze dat meestal ook wel. Dat kan wel oplopen tot zo’n 10 tot 25 procent.’

Toch weet Jongsma dat er geen grote verschillen zijn in salarissen tussen academische en algemene ziekenhuizen. ‘Je moet ook kijken naar het aantal uren. In de AMS werk je 45 uur (exclusief avond-, nacht- of weekenddiensten) en in een UMC, afhankelijk van het werk, minimaal 40 en maximaal 48 uur (exclusief diensten).’ De marges die voor jouw salaris gelden, zijn terug te vinden in de cao’s.

Onderhandelen

Naast een goede voorbereiding is een aantal zaken belangrijk bij een salarisonderhandeling. Van Bolderen: ‘Soms is het een marktkwestie, maar vaak kun je onderhandelen op basis van argumenten. Een goede onderhandelingsstrategie is wanneer je bijzondere vaardigheden hebt, die voor het ziekenhuis een meerwaarde hebben. Als je veel onderzoek hebt gedaan binnen je vakgebied of in het buitenland hebt gewerkt, betekent dat een kwaliteitsverbetering voor het ziekenhuis. Je kunt dan ook vragen of er gelegenheid is tot het doen van onderzoek.’

Een andere vorm van strategie is van tevoren een minimumsalaris bedenken. Van Bolderen: ‘De praktijk is dat als je pas bent afgestudeerd je enige ruimte naar boven hebt en degenen die al ervaring hebben, op basis daarvan een minimum plus iets erbij.’ Volgens Jongsma moet je duidelijk weten wat je wensen zijn en die ook inzetten in het gesprek. Daarnaast wijst hij op het zogeheten golden moment. ‘Vooral als je met twee ziekenhuizen in onderhandeling bent, kun je dan nog een laatste punt doordrukken, bijvoorbeeld extra opleiding of een beter salaris, en zeggen: dan teken ik.’ Overvragen is niet verstandig. ‘Je kunt daarom voor een salarisonderhandeling beter eerst andere medisch specialisten of collega’s bellen om te vragen wat zij voor die functie ontvangen’, aldus Jongsma.

Secundaire arbeidsvoorwaarden zijn over het algemeen goed geregeld in de cao’s. Natuurlijk kun je ook hier extra voorwaarden stellen, zoals een extra opleiding of extra faciliteiten. Jongsma noemt het reizen tijdens de werkuren als secundaire arbeidsvoorwaarde. ‘En het maken van afspraken over de dagen waarop je cursussen volgt, bijvoorbeeld over het thuis verrichten van werkzaamheden.’ Van Bolderen wijst op een reumatologencongres in de Verenigde Staten waar onlangs 10.000 medisch specialisten bij elkaar kwamen. ‘Dat duurt een week en brengt hoge kosten met zich mee. Je kunt het ziekenhuis vragen dit te bekostigen, aangezien dit congres goed is voor jouw persoonlijke ontwikkeling, maar ook voor de ontwikkelingen op het vakgebied. Je kunt ook vragen om het leren van nieuwe technieken of vaardigheden door het ziekenhuis te laten financieren.’

5 tips voorsalarisonderhandelingen

• Lees de cao

• Informeer bij collega’s naar hun salaris

• Bepaal voor jezelf een minimumsalaris

• Wijs op jouw bijzondere vaardigheden

• Creëer een golden moment voor je tekent