KNMG: Richtlijn preventief medisch onderzoek beschermt consument onvoldoende tegen risico’s

De richtlijn waarin de informatievoorziening en de kwaliteitscriteria zijn vastgelegd over preventief medisch onderzoek biedt consumenten onvoldoende bescherming tegen de risico’s die daaraan verbonden zijn.

Het opstellen van de richtlijn preventief medisch onderzoek had tot doel om burgers tegen de risico’s van preventief medisch onderzoek te beschermen zoals het bieden van schijnzekerheid, het veroorzaken van onrust en mogelijke fysiek belastende of zelfs risicovolle vervolgonderzoeken zonder medische noodzaak. Tegelijkertijd diende de richtlijn artsen handvatten te bieden om effectieve, verantwoorde medische zorg te geven. Helaas schiet de richtlijn hierin tekort. Dat blijkt uit de evaluatie die de KNMG met subsidie van ZonMw heeft uitgevoerd.

Kwaliteitseisen en onafhankelijke informatie

Consumenten laten steeds vaker tegen betaling een controle van hun gezondheid uitvoeren, een preventief medisch onderzoek. Zij moeten erop kunnen vertrouwen dat het preventief medisch onderzoek en de uitvoerders hiervan voldoen aan bepaalde kwaliteitseisen. Ook moet er onafhankelijke informatie gegeven worden zodat de consument een geïnformeerde keuze kan maken over het wel of niet laten uitvoeren van het onderzoek. Daarom is de richtlijn preventief medisch onderzoek opgesteld. ZonMw heeft de sector financieel ondersteund bij het opstellen van de richtlijn.

Evaluatie richtlijn

Uit de evaluatie is gebleken dat de gehanteerde kwaliteitscriteria van de richtlijn te globaal zijn en onvoldoende bescherming bieden tegen risico’s. Daarnaast blijkt uit het onderzoek dat commerciële aanbieders van preventief medisch onderzoek de richtlijn niet onderschrijven. Aanbieders voelen zich niet gehouden om de criteria uit de richtlijn na te leven. Ook bieden aanbieders te weinig evenwichtige informatie over nut, noodzaak en risico’s van preventief medisch onderzoek.

Certificatie preventief medisch onderzoek niet gelukt

Naast het uitvoeren van de evaluatie van de richtlijn heeft de KNMG ook gekeken of het mogelijk is preventief medisch onderzoek te certificeren. Certificeren is het verlenen van certificaten ('keurmerken') als een preventief medisch onderzoek voldoet aan bepaalde vaststaande kwaliteitsnormen. Helaas is dat niet gelukt vanwege de grote verscheidenheid in het aanbod van preventief medisch onderzoek.

De KNMG trekt de steun voor de richtlijn Multidisciplinaire Richtlijn Preventief Medisch Onderzoek in. Het is realistischer om passende wet- en regelgeving in te voeren om burgers te beschermen tegen risico’s van commercieel preventief medisch onderzoek.

Zie ook: knmg.nl/pmo