KNMG pleit voor afschaffen ‘naming-and-shaming’

De KNMG wil dat de politiek naming-and-shaming van artsen via openbaarmaking van berispingen en boetes afschaft. Deze openbaarmaking in zowel het BIG-register als lokale kranten brengt onevenredig veel schade toe aan artsen en hun omgeving, bevestigt het Nivel-onderzoek naar de impact van tuchtrechtelijke procedures.

KNMG-voorzitter René Héman: ‘Het is voor patiënten essentieel om goede keuze-informatie te krijgen bij het kiezen voor zorg en zorgverleners, maar de patiënt schiet met deze informatie niets op. Een tuchtmaatregel na een individuele klacht zegt niets over de totale kwaliteit van zorg door die arts. Natuurlijk moeten díe artsen aangepakt worden die de kwaliteit van zorg in gevaar brengen. Maar de maatregel van berisping of boete (en ook waarschuwing) heeft, anders dan bijvoorbeeld een schorsing, geen gevolgen voor de beroepsuitoefening van de arts. Het openbaar maken levert voor de patiënt dan ook geen zinvolle keuze-informatie op, maar is voor artsen wel onevenredig belastend en stigmatiserend. Het is logisch dat patiënten zullen denken “waar rook is, is vuur” als ze de naam van hun arts in de krant lezen. Wij willen dat deze openbaarmaking dan ook zo snel mogelijk wordt afgeschaft.’

Het Nivel-onderzoek laat zien dat artsen de tuchtrechtelijke procedure als zeer belastend ervaren, waarbij de openbaarmaking nog een extra stressfactor vormt. Niet alleen artsen gaan gebukt onder de openbaarmaking, maar ook hun familie ondervindt hier serieuze schade van. De openbaarmaking heeft weg van een publieke schandpaal, die bij de overgrote meerderheid tot vragen leidt van vrienden, kennissen en vreemden.

Patiënten blijken te hechten aan de openbaarheid van het tuchtrecht, maar weinig gebruik te maken van deze informatie. Hoewel de meerderheid van de patiënten aangeeft bij informatie over een berisping of geldboete geen reden te zien om direct van arts te wisselen, zien artsen wel degelijk gevolgen van een tuchtrechtelijke procedure terug in hun werk. Door bijvoorbeeld het kwijtraken van patiënten, minder aanwas van nieuwe patiënten, collega’s die niet meer met ze willen samenwerken of patiënten doorverwijzen en gevolgen voor carrièremogelijkheden.

Kapitaalvernietiging

Bijna de helft van de zorgverleners heeft vanwege de tuchtrechtprocedure overwogen te stoppen met werken of is daadwerkelijk gestopt. Deze groep was groter onder de zorgverleners met een berisping dan onder de zorgverleners met een waarschuwing. Het Nivel concludeert dat dit kan worden gezien als een vorm van ongewenste kapitaalvernietiging. In het verlengde hiervan luidt de aanbeveling van het Nivel om te zoeken naar strategieën die wel bijdragen aan de doelen van het tuchtrecht – het bevorderen en bewaken van de kwaliteit van de beroepsuitoefening in de gezondheidszorg – maar dan zonder of in ieder geval met minder negatieve bijwerkingen. Want zoals de KNMG én het Nivel stellen: de impact van een tuchtzaak is al groot genoeg. De KNMG brengt haar zienswijze onder de aandacht van de politiek en zal dit punt in de kennismaking met de toekomstige nieuwe minister meenemen.

Meer steun van de beroepsvereniging

De KNMG neemt de roep van zorgverleners om meer steun bij tuchtrechtelijke procedures zeer serieus. De KNMG is er om artsen bij te staan. Héman: ‘Bij de KNMG Artseninfolijn kunnen artsen ondertussen als altijd terecht met ethische en juridische vragen en dilemma’s. Maar ook voor een luisterend oor als u klem zit. Of het nu gaat om een tuchtklacht of procedure bij het College van Medisch Toezicht of om lastige gesprekken na bijvoorbeeld een incident, u bent niet de enige die dit overkomt en we denken graag met u mee. En dit soort signalen nemen wij mee naar de politiek om uw belangen goed te behartigen.’ Federatiepartners als FMS en LHV werken hiernaast al met ervaringsdeskundigen om artsen te ondersteunen. De KNMG zal in gesprek gaan met deze federatiepartners om te kijken of er nog meer kan worden gedaan.

Zie ook: knmg.nl/tuchtrecht