Hemoglobine, epo en niertransplantatie

Het verhogen van het hemoglobinegehalte (Hb) met erytropoëtine (epo) na een niertransplantatie gaat gepaard met een hogere mortaliteit. Dit blijkt uit een Oostenrijkse retrospectieve cohortstudie. De resultaten zijn online gepubliceerd door British Medical Journal.

Alle geregistreerde niertransplantaties uitgevoerd in Oostenrijk tussen 1991 en 2005 zijn geanalyseerd. Bij 1794 patiënten, die de transplantatie in ieder geval drie maanden hadden overleefd, werd nagegaan of nadien epo was toegediend, hoe hoog het Hb was en hoe lang de overleving.

In beide groepen, dus wel of geen epo toegediend, gold dat hoe verder het Hb onder de 7,8 mmol/l kwam, hoe hoger de sterfte. De sterfte was bij een laag Hb wel relatief hoger bij de epo-groep. Boven de 7,8 verandert de zaak: op dat moment nam de sterfte in de epo-groep toe naarmate het Hb steeg, en nam deze in de niet-epo-groep juist af. Het verschil werd significant bij een Hb boven 8,8, met een circa drie keer hogere sterfte in de epo-groep. Er is gecorrigeerd voor onder meer indicatie, comorbiditeit en comedicatie.

De auteurs wijzen erop dat gezien de opzet van deze retrospectieve studie een causaal verband tussen epo en mortaliteit niet valt te bewijzen. Maar uit eerder onderzoek bleek dat patiënten met chronische nierinsufficiëntie een hogere mortaliteit vertoonden en meer cardiovasculaire aandoeningen kregen als het Hb genormaliseerd was met epo.

De auteurs stellen dat bij ontvangers van een niertransplantaat bij een Hb hoger dan 7,8 geen epo zou moeten worden gebruikt. Vraag blijft wel hoe het bij lagere Hb-waarden zou moeten. Anemie bij getransplanteerden wordt immers geassocieerd met hogere mortaliteit. En transplantatiepatiënten melden een verbeterde kwaliteit van leven bij normalisering van het Hb met epo. SB

BMJ 2009; doi: 10.1136/bmj.b4018

Mortality in renal transplant recipients given erythropoietins to increase haemoglobin concentration: cohort study