Financiële risico’s ggz volledig naar verzekeraars

Als het aan minister Schippers ligt worden de zorgverzekeraars in 2017 volledig risicodragend voor de gehele geestelijke gezondheidszorg. Dit geldt dus zowel voor de op behandeling gerichte zorg, de zogeheten geneeskundige ggz, als de langdurige ggz. Dat is op te maken uit een brief van de minister aan de Tweede Kamer over deze kwestie.

Zorgverzekeraars moeten worden gestimuleerd zorg goedkoop en doelmatig in te kopen en daarom moeten zij zelf volledig risico gaan dragen voor het geval de kosten onverhoopt hoger uitvallen dan was begroot. Eerder bestond er een systeem waarbij zorgverzekeraars achteraf gecompenseerd werden als er te veel geld was uitgegeven; de risicoverevening. De ene zorgverzekeraar heeft namelijk meer ‘dure’ verzekerden dan de andere verzekeraar. Zorgverzekeraars mogen niet aan premiedifferentiatie doen, dus ze mogen zich niet alleen richten op jonge, gezonde klanten en ouderen of chronisch zieken weren. Het risicovereveningssysteem dat ervoor moet zorgen dat alle soorten verzekerden ‘aantrekkelijk’ blijven, blijft bestaan, maar de bedoeling is dat de risicoverevening vooraf gaat plaatsvinden op basis van voorspellende modellen. Mochten de kosten achteraf dan tóch hoger uitvallen, dan hebben de zorgverzekeraars pech.

Op dit moment wordt de somatische zorg al bijna volledig risicodragend gefinancierd door de zorgverzekeraars, met een tijdelijke uitzondering voor nieuwe, dure geneesmiddelen die buiten het basispakket vallen. Maar voor de wijkverpleging, de geneeskundige ggz en de langdurige ggz geldt nog dat ze tot 2017 in een overgangssituatie zitten; daarna worden deze sectoren nu ook volledig risicodragend voor de zorgverzekeraars. Reden voor de overgangsperiode is dat het voor de ggz het moeilijker is een goed voorspellend model te ontwikkelen dan voor de somatische zorg. Volgens Schippers zijn er maar een paar zorgverzekeraars die financiële problemen hebben door het nieuwe systeem van risicoverevening voor de geneeskundige ggz. Voor 21 zorgverzekeraars, met een marktaandeel van 90 procent geldt dat ze al in 2016 volledig risicodragend zijn voor de geneeskundige ggz. Wel roept Schippers verzekeraars, zorgaanbieders en patiëntenorganisaties op ervoor te zorgen dat de ggz beter gaat passen in de systematiek van de Zorgverzekeringswet en dat er meer inzicht komt in de effectiviteit van behandelingen.

De langdurige ggz is een groter probleem. Schippers stelt dat het goed mogelijk is om een goed risicovereveningsmodel te maken, waarbij gebruik moet worden gemaakt van de resultaten van het voorgaande jaar, wat onorthodox zou zijn. In 2016 moeten de zorgverzekeraars al deels risicodragend gaan werken en Schippers gaat ervan uit dat de langdurige ggz in 2017 volledig risicodragend zal zijn. Probleem is echter dat Schippers officieel nog niet weet of de langdurige ggz eigenlijk wel of niet in de Zorgverzekeringswet thuis hoort. Ze heeft tot 1 juli 2016 gekregen om zich daarop te bezinnen en een besluit te nemen.
Simone Paauw

• Brief minister Schippers - met bijlage

Lees ook:

• Risicoverevening probleem bij marktwerking ggz (4 augustus 2015)
• Zorgverzekeraars krijgen meer geld voor chronisch zieken (17 juni 2015)
• NZa: ‘Maak risicoverevening waterdicht’ (1 mei 2014)
• ‘Zorgverzekeraars onvoldoende gecompenseerd’ (26 maart 2014)
• Perverse prikkel kan verzekeraars lui maken (27 juni 2013)