Homo Plasticus
Voor de verandering
Plaats een reactie
Homo Plasticus. Over het menselijk aanpassingsvermogen, Roel Verheul, Uitgeverij Ten Have, 383 blz., 29,99 euro.
bestellen
‘Om stabiel te blijven in veranderende omstandigheden moet je wel voortdurend aanpassen en veranderen.’ Dat stelt psycholoog Roel Verheul in Homo Plasticus. Volgens Verheul, tot voor kort bestuursvoorzitter van ggz-instelling De Vierspong en bijzonder hoogleraar persoonlijkheidsstoornissen aan de Universiteit van Amsterdam, is ons vermogen tot aanpassing en verandering de grootste kracht van de mens. Een kracht waarvan we ons – helaas – lang niet altijd zo bewust zijn; anders zou de oplossing van veel grote problemen weleens een stuk dichterbij kunnen komen.
Gebaseerd op recente wetenschappelijke inzichten uit onder meer evolutieleer, genetica, neurowetenschappen en psychologie laat Verheul zien dat de mens helemaal niet zo statisch en onveranderlijk is als menigeen veronderstelt. Het ontbreekt ons evenwel aan genoeg zelfkennis daarover. ‘Het is makkelijker om onszelf als lijdend voorwerp of zelfs als slachtoffer te zien van zaken die buiten onze controle liggen – zoals ons geheel toevallige genenpakket – dan te erkennen dat we grotendeels zelf bepalen wie we zijn en wat we doen.’
Verheul maakt met dit onderhoudende en goed geschreven boek korte metten met de mythe van de onveranderlijke mens: exit homo sapiens, ecce homo plasticus. Met de spiegel die hij lezers voorhoudt en de vele aansprekende voorbeelden die hij daarbij geeft kunnen zij hun zelfkennis over die vermeende onveranderlijkheid updaten. Of daartussen een lezer zal zitten die daardoor uit eigen verantwoordelijkheid dusdanig zal veranderen dat ie nijpende maatschappelijke en ecologische problemen zal oplossen, is nog even afwachten.
- Er zijn nog geen reacties
