Krommunicatie
1 reactieZo’n vijftig jaar geleden kwam hij als gastarbeider naar Nederland. We praten met handen en voeten als zijn dochter, die ook al een kwart eeuw patiënte bij me is, geen tijd heeft om te tolken. We lachen veel. Hij neemt altijd afscheid met een handdruk die rechtstreeks vanuit zijn hart komt. Wederzijdse warmte en respect.
Maar nu is zijn lijf op. Al een jaar krijgt hij geregeld bloedtransfusies en ondergaat hij ascitespuncties.
De maag-darm-leverarts wil terecht stoppen met het zinloze rekken van zijn leven en maakt me dat duidelijk in zijn brief. Hij heeft het uitgebreid besproken met mijnheer: dat de huisarts hem zal begeleiden tijdens deze laatste weken van zijn leven.
De dochter voelt zich overvallen door mijn gepraat over het naderende einde
Dat verhaal neem ik over en bespreek het tijdens een visite aan huis met hem en zijn dochter. Hij ligt op bed. Zijn pretogen glimmen niet meer. Tegen mijn verwachting in voelt de dochter zich overvallen door mijn gepraat over het naderende einde. Ik zie tranen. Ook mijnheer schrikt. ‘Papa terminaal? Hij wil naar zijn geboorteland over drie maanden...’. Ook ik schrik. Blijkbaar is het verhaal van de mdl-arts niet overgekomen. Ik baal ervan.
De oudste zoon wordt ingeschakeld. Zijn ze boos op me? Zo’n directe dokter... Volgens de zoon moet alles gedaan worden wat kan; de mdl-arts weet ervan. Ik bel de mdl-arts. De assistent. ‘Opname geen probleem hoor. Zakje bloed? Ascitespunctie?’ Ik voel me in de kou staan. De foute boodschapper. Na een korte opname – van harte welkom – overlijdt hij vredig in het ziekenhuis. Mijn condoleances moeten wachten, want direct na zijn overlijden vertrekt de familie voor de begrafenis naar zijn geboorteland. Ik heb gefaald.
jos rensing
huisarts, den haag
Deze huisarts doet zichzelf tekort wanneer hij meent gefaald te hebben.
Hij heeft getracht optimaal te communiceren, maar liep vast in blokkades bij de communicatie door cultureel bepaalde verschillen van inzicht over een optimaal stervensproces.
Da...ar is hij niet verantwoordelijk voor. Meer dan je best kun je niet doen.
Patient overleed vredig in een ziekenhuis. Wellicht niet de locatie die de huisarts optimaal vond, maar wel de locatie die de kinderen ruimte bood kritische vragen van de familie te beantwoorden door te vertellen dat ze toch alles uit de kast gehaald hebben gehaald. Palliatie is nu eenmaal in vele culturen niet de meest wenselijk optie.