Mijn dwangstoornis zit mijn werk als arts niet in de weg

Ja, dit blog gaat wéér over euthanasie bij psychische aandoeningen. Het onderwerp laat me niet los. Op LinkedIn kreeg ik al de opmerking of ik wel de juiste persoon ben om euthanasie te verlenen gezien mijn dwangstoornis. Zeker, de manier waarop dit thema mij nu dag en nacht bezighoudt is niet gewoon. Zeker, dat heeft te maken met mijn dwangstoornis. Ik kan kleine onvolkomenheden al moeilijk loslaten, laat staan de extreme wanhoop en ellende, waarmee ik nu geconfronteerd word.

Maar uit de opmerking op LinkedIn sprak twijfel of ik door mijn dwangstoornis niet schadelijk was voor patiënten. Als er één ding is waar ik zeker van ben dan is het wel dat mijn dwangstoornis eerder een positieve dan een negatieve invloed heeft op mijn beroepsmatig functioneren. Als het ten koste gaat van anderen dan zijn dat mijn vrouw en kinderen voor wie ik de laatste weken nog minder beschikbaar ben dan anders.

Maar waar ik het nu over wilde hebben is, hoe bijzonder het is hoe mensen hun aanstaande levenseinde kunnen ervaren. Niet als een dreiging, maar als een verlossing. Mensen zijn zó dankbaar, dat ze op een humane manier hun leven kunnen beëindigen. Ondraaglijk lijden is écht ondraaglijk. Gister sprak ik een jonge vrouw, die binnenkort euthanasie krijgt. ‘Ik voel me zo opgelucht, dat nu alle seinen op groen staan’ zei ze. Opgelucht omdat je binnenkort dood gaat. Dat klinkt vreemd, maar is ook wel weer begrijpelijk, als je bedenkt dat het eind in zicht is van jaren en jaren verschrikkelijk lijden.

Ik wist natuurlijk wel hoe verwoestend psychische aandoeningen kunnen zijn, maar ik maak dat nu meer dan ooit mee. ‘Ik heb echt een opleving’, zei een andere patiënt. Bij navraag bleek, dat ze daarmee niet bedoelde, dat ze het leven weer zag zitten, maar dat er een last van haar schouders gevallen was nu de SCEN-arts ook akkoord was.

Ik wil euthanasie niet verheerlijken. Het blijft verschrikkelijk, vaak nog jonge mensen te helpen om te sterven. Je zou zo graag willen dat er een andere manier is en hen iets anders gunnen. Maar die mensen zijn ontzettend dankbaar, dat je hen serieus neemt en dat ze op deze manier kunnen gaan. Ze zijn absoluut niet blij, als je nog met een mogelijke ‘oplossing’ aankomt, omdat ze al zoveel hebben geprobeerd. Vaak zeggen ze: liever vandaag dan morgen. Wat een lijdensweg moet je zijn gegaan, als je het zo beleeft.

Er valt nog heel veel meer te zeggen over dit onderwerp en dat ga ik zeker ook nog doen. Voor nu wil ik alleen opnieuw duidelijk maken hoe groot de nood is en hoe hevig mensen verlangen naar een eind aan hun lijden, ook al kost het hun het leven. En wat een vreemde ervaring het is als mensen opgelucht zijn dat ze dood mogen. Het is heel belangrijk, dat de vaak onmenselijk lange wachttijd korter wordt. Om daaraan bij te dragen is de stichting KEA opgericht. Ik zet me daar – wellicht dwangmatig – voor in. Maar of dat een slechte zaak is? Ik denk het niet.