Blogs & columns
Blog

Kom niet aan de patenten!

6 reacties

Het coronanieuws van vorige week werd gedomineerd door het voornemen van president Biden de patentrechten voor de coronavaccins op te schorten. Farmacritici haalden hem in als dé held die eindelijk big pharma dwars durft te zitten. De aandeelkoersen van de vaccinproducenten daalden fors en hun belangenorganisaties protesteerden heftig in persberichten en in de media. Sympathie voor Biden alom, maar zoals het vaccinhoofd van Takeda al opmerkte: vrijwel iedereen die het verwijderen van de patentbescherming omarmde, heeft nul ervaring met de ontwikkeling en productie van vaccins. De Financial Times schreef bovendien een onthullend verslag waaruit bleek dat Bidens motieven waarschijnlijk puur politiek waren. Een kleine bloemlezing van de argumenten waarom het voorstel onzinnig is en de huidige problemen niet oplost.

Vrijwel alle vaccinproducenten zijn het erover eens dat het probleem ligt in de productiecapaciteit en de schaarste aan onderdelen. Er is geen fabriek in de wereld die heeft aangegeven niet te kunnen produceren vanwege de patenten. De CEO van Moderna had al eerder gezegd eventuele schendingen van de exclusiviteit niet aan te kaarten, maar geen enkel bedrijf sprong er bovenop. In plaats van nieuwe capaciteit op te bouwen, is het veel verstandiger bestaande capaciteit uit te breiden in een beperkt aantal landen. Dat zal de kwaliteit en snelheid van productie ten goede komen. Nog meer concurrentie op grondstoffen en alle andere bestanddelen in de supply chain gaat niet helpen. In het geval van Pfizer gaat het om 280 componenten! De kans dat nieuwe fabrieken deze complexe technologie zomaar eventjes kunnen implementeren is nul. Er zijn nu al onvoldoende technici en de overdracht van kennis zal dan ook nauwelijks plaatsvinden. Bovendien zal de capaciteit van de huidige producenten snel toenemen en kan de hele wereldbevolking bediend worden in een jaar tijd. Het vrijgeven van patenten gaat dit niet versnellen.

Gelukkig blijkt men in Europa wijzer dan in de VS. Merkel, Macron en ook Rutte hebben al aangegeven weinig voor het idee te voelen. De politieke verontwaardiging in de VS is ook wat hypocriet als je bedenkt dat Amerika vooral eerst aan haar eigen bevolking dacht, maar nu bij de rest van de wereld blijkbaar de patentwaiver als oplossing ziet. Het opheffen van exportbeperkingen is misschien een beter idee nu in de VS een surplus aan vaccins dreigt te ontstaan.

Zodra je aan patentbescherming begint te rommelen, gaan de bedrijven voluit in de tegenaanval. Logisch, want het is het basisprincipe van geneesmiddelontwikkeling: een tijdelijk monopolie om risicovolle mega-investeringen terug te verdienen, aandeelhouders te belonen, kosten van mislukkingen (>90%) te compenseren en nieuw onderzoek te financieren. Is daar dan geen hervorming nodig? Wordt er geen misbruik van patenten gemaakt? Jazeker! We zouden als samenleving nog eens goed moeten kijken naar de duur van de extra exclusiviteit die bij weesgeneesmiddelen gegeven wordt boven op de patentperiode. Ook moeten we kritisch kijken naar prijzen die niet dalen omdat er geen generieke competitie optreedt. Dat gebeurt vaak bij biologische weesgeneesmiddelen en later ongetwijfeld ook bij de gentherapieën. Tijdelijke monopolies mogen ook geen aanleiding zijn om prijzen onverantwoord hoog op te drijven. De farmaceutische industrie heeft de plicht haar middelen toegankelijk te maken op maatschappelijk verantwoorde wijze. Hier valt nog veel werk te verrichten. Maar dat kun je in alle redelijkheid niet van de vaccinprijzen zeggen die het opschorten van patentbescherming zou rechtvaardigen.

Ga niet rommelen aan het principe. Elk beginnend biotechbedrijf zal bevestigen dat investeerders geen geld stoppen in een nieuw te ontwikkelen product als er geen patentbescherming bestaat. Innovatie zal dan dus opdrogen en dat is in niemands belang.

Lees meer van Henk Jan Out

  • Henk Jan Out

    Henk Jan Out is farmaceutisch geneeskundige bij Ferring Pharmaceuticals in Shanghai. Hij blogt op persoonlijke titel over geneesmiddelen.  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • Lucas van der Hoeven

    journalist, Dongen

    Hierbij drie voorbeelden van Katie Porter (Democraat - Congres) over vragen en antwoorden van enige grote farma-directeuren, die veel verklaren over de structuur en organisatie van de farmaceutische bedrijfstak.

    1) Rep. Katie Porter Grills Bi...g Pharma CEO About Industry's Lies (in 2.09 min!)
    18 mei 2021 // Rep. Katie Porter Grills Big Pharma CEO About Industry's Lies - YouTube
    Big Pharma says they need to charge astronomical prices to pay for research and development. Yet, the amount they spend on manipulating the market to enrich shareholders completely eclipses what's spent on R&D. Today, Rep. Katie Porter confronted a CEO about the industry's lies, with visuals.
    Democratic Rep. Katie Porter // Katie Porter - Wikipedia
    Katherine Moore Porter[3] (born January 3, 1974) is an American law professor, attorney, and politician serving as the U.S. Representative for California's 45th congressional district since 2019.
    Porter graduated from Yale University and Harvard Law School and has taught law at several universities, including the University of California, Irvine, William S. Boyd School of Law, and University of Iowa.
    2) Rep. Porter grills Big Pharma CEO for price gouging
    30 sep. 2020 // Rep. Porter grills Big Pharma CEO for price gouging - YouTube
    Half a million dollars. That's the bonus a Big Pharma CEO got for hiking the price of ONE cancer treatment drug. How many patients lost their lives because they couldn't afford this medicine? Here's our conversation.
    3) Rep. Porter grills Big Pharma CEO for putting profits before patients
    5 okt. 2020 //Rep. Porter grills Big Pharma CEO for putting profits before patients - YouTube
    During a recent committee hearing, Congresswoman Katie Porter called out a Big Pharma CEO for spending 3 times as much on stock buybacks than lifesaving research—to the tune of $28,600,000,000.
    Ook de patent kwestie betreft monopolisering van de markt ten koste van LIW's en MIC's die tot 2022 dienen te wachten op vaccins. LvdH.

  • Lucas van der Hoeven

    journalist, Dongen

    Hierbij drie voorbeelden van Katie Porter (Democraat - Congres) over vragen en antwoorden van enige grote farma-directeuren, die veel verklaren over de structuur en organisatie van de farmaceutische bedrijfstak.

    1) Rep. Katie Porter Grills Bi...g Pharma CEO About Industry's Lies (in 2.09 min!)
    18 mei 2021 // Rep. Katie Porter Grills Big Pharma CEO About Industry's Lies - YouTube
    Big Pharma says they need to charge astronomical prices to pay for research and development. Yet, the amount they spend on manipulating the market to enrich shareholders completely eclipses what's spent on R&D. Today, Rep. Katie Porter confronted a CEO about the industry's lies, with visuals.
    Democratic Rep. Katie Porter // Katie Porter - Wikipedia
    Katherine Moore Porter[3] (born January 3, 1974) is an American law professor, attorney, and politician serving as the U.S. Representative for California's 45th congressional district since 2019.
    Porter graduated from Yale University and Harvard Law School and has taught law at several universities, including the University of California, Irvine, William S. Boyd School of Law, and University of Iowa.
    =====
    Rep. Porter grills Big Pharma CEO for price gouging
    30 sep. 2020 // Rep. Porter grills Big Pharma CEO for price gouging - YouTube
    Half a million dollars. That's the bonus a Big Pharma CEO got for hiking the price of ONE cancer treatment drug. How many patients lost their lives because they couldn't afford this medicine? Here's our conversation.
    ====
    Rep. Porter grills Big Pharma CEO for putting profits before patients
    5 okt. 2020 //Rep. Porter grills Big Pharma CEO for putting profits before patients - YouTube
    During a recent committee hearing, Congresswoman Katie Porter called out a Big Pharma CEO for spending 3 times as much on stock buybacks than lifesaving research—to the tune of $28,600,000,000.
    Ook de patent kwestie betreft monopolisering van de markt ten koste van LIW's en MIC's die tot 2022 dienen te wachten op vaccins. LvdH.

  • Lucas van der Hoeven

    journalist, Dongen

    Hierbij drie voorbeelden van Katie Porter (Democraat - Congres) over vragen en antwoorden van enige grote farma-directeuren, die veel verklaren over de structuur en organisatie van de farmaceutische bedrijfstak.

    1) Rep. Katie Porter Grills Bi...g Pharma CEO About Industry's Lies (in 2.09 min!)
    18 mei 2021 // Rep. Katie Porter Grills Big Pharma CEO About Industry's Lies - YouTube
    Big Pharma says they need to charge astronomical prices to pay for research and development. Yet, the amount they spend on manipulating the market to enrich shareholders completely eclipses what's spent on R&D. Today, Rep. Katie Porter confronted a CEO about the industry's lies, with visuals.
    Democratic Rep. Katie Porter // Katie Porter - Wikipedia
    Katherine Moore Porter[3] (born January 3, 1974) is an American law professor, attorney, and politician serving as the U.S. Representative for California's 45th congressional district since 2019.
    Porter graduated from Yale University and Harvard Law School and has taught law at several universities, including the University of California, Irvine, William S. Boyd School of Law, and University of Iowa.
    =====
    Rep. Porter grills Big Pharma CEO for price gouging
    30 sep. 2020 // Rep. Porter grills Big Pharma CEO for price gouging - YouTube
    Half a million dollars. That's the bonus a Big Pharma CEO got for hiking the price of ONE cancer treatment drug. How many patients lost their lives because they couldn't afford this medicine? Here's our conversation.
    ====
    Rep. Porter grills Big Pharma CEO for putting profits before patients
    5 okt. 2020 //Rep. Porter grills Big Pharma CEO for putting profits before patients - YouTube
    During a recent committee hearing, Congresswoman Katie Porter called out a Big Pharma CEO for spending 3 times as much on stock buybacks than lifesaving research—to the tune of $28,600,000,000.
    Ook de patent kwestie betreft monopolisering van de markt ten koste van LIW's en MIC's die tot 2022 dienen te wachten op vaccins. LvdH.

  • Lucas van der Hoeven

    journalist, Dongen

    Hierbij drie voorbeelden van Katie Porter (Democraat - Congres) over vragen en antwoorden van enige grote farma-directeuren, die veel verklaren over de structuur en organisatie van de farmaceutische bedrijfstak.

    1) Rep. Katie Porter Grills Bi...g Pharma CEO About Industry's Lies (in 2.09 min!)
    18 mei 2021 // Rep. Katie Porter Grills Big Pharma CEO About Industry's Lies - YouTube
    Big Pharma says they need to charge astronomical prices to pay for research and development. Yet, the amount they spend on manipulating the market to enrich shareholders completely eclipses what's spent on R&D. Today, Rep. Katie Porter confronted a CEO about the industry's lies, with visuals.
    Democratic Rep. Katie Porter // Katie Porter - Wikipedia
    Katherine Moore Porter[3] (born January 3, 1974) is an American law professor, attorney, and politician serving as the U.S. Representative for California's 45th congressional district since 2019.
    Porter graduated from Yale University and Harvard Law School and has taught law at several universities, including the University of California, Irvine, William S. Boyd School of Law, and University of Iowa.
    =====
    Rep. Porter grills Big Pharma CEO for price gouging
    30 sep. 2020 // Rep. Porter grills Big Pharma CEO for price gouging - YouTube
    Half a million dollars. That's the bonus a Big Pharma CEO got for hiking the price of ONE cancer treatment drug. How many patients lost their lives because they couldn't afford this medicine? Here's our conversation.
    ====
    Rep. Porter grills Big Pharma CEO for putting profits before patients
    5 okt. 2020 //Rep. Porter grills Big Pharma CEO for putting profits before patients - YouTube
    During a recent committee hearing, Congresswoman Katie Porter called out a Big Pharma CEO for spending 3 times as much on stock buybacks than lifesaving research—to the tune of $28,600,000,000.
    Ook de patent kwestie betreft monopolisering van de markt ten koste van LIW's en MIC's die tot 2022 dienen te wachten op vaccins. LvdH.

  • Wessel de With

    Arts in opleiding tot bedrijfsarts, 's-Hertogenbosch

    Ik denk dat je commentaar goed aangeeft waar het probleem zit in de productie rondom de vaccins, maar zie het niet als een argument om dus niet kritisch te zijn tegen de kapitalistische machine die de farmaceutische industrie is geworden.

    "Ga niet... rommelen aan het principe. Elk beginnend biotechbedrijf zal bevestigen dat investeerders geen geld stoppen in een nieuw te ontwikkelen product als er geen patentbescherming bestaat. Innovatie zal dan dus opdrogen en dat is in niemands belang.".

    Klopt dit statement wel? Worden niet veel ontwikkelingen gedaan met publiek geld? De farmaceutische industrie is ook notoir vaag over de kosten die ontwikkeling met zich meebrengt en daarnaast is er een levendige industrie van overnames terwijl de R&D budgetten bij veel bedrijven niet groeien.

    Ik denk dan ook weer heel snel aan de discussie rondom de dividendbelasting en het feit dat Nederland een belastingparadijs is voor bedrijven. Zijn we nu werkelijk bang dat Starbucks stopt met koffie schenken als ze netjes hun deel moeten betalen? Ik ben misschien kinderlijk naïef, maar als geld werkelijk de enige motivatie is voor bedrijven dan moeten we ons afvragen of we ons moeten laten leiden door de markt. Sleutelen aan patentbescherming en geneesmiddelen voor een fatsoenlijke prijs beschikbaar stellen levert niet automatisch een anarchistische hel op.

  • Arnold

    Em Hoogleraar Ziekenhuisfarmacie, Vulto

    Mooi commentaar Henk-Jan, ik kan dat grotendeels onderschrijven. Met een patent beschik je nog niet over infrastructuur / capaciteit en productie expertise (kijk naar de problemen bij de Halix-fabriek in Leiden, en er zijn vele andere voorbeelden va...n zoals Remicade, Myozyme etc.). Je zegt terecht: laat de VS de miljarden dosis AZ-vaccin exporteren die ze op de plank hebben liggen en toch niet gaan gebruiken (geen FDA toelating). Dat lost echt en snel iets op. Verder is het Biden-verhaal een praatje voor de Bühne (zoals de FT mooi uitlegt) dat nooit zal gaan gebeuren (en dat is ook niet de bedoeling), maar dat is iedereen tegen die tijd toch al weer vergeten.
    Verder nog 2 kanttekeningen:
    - een uitglijer met een "namaakvaccin" kan vertouwen in hele vaccinatiebeleid ondermijnen
    - We blijven afhankelijk van de innovators voor aanpassingen aan de vaccins bij nieuwe varianten.

    Voor de korte termijn is investeren in opvoeren productiecapaciteit en expertise de snelste route. Onderhandel over de prijs die low- en middle income countries moeten gaan betalen (daar heeft de WHO modellen voor) met inzet van de miljardensteun die de frontrunners van diverse overheden (Zo'n 6 miljard euro, https://businessam.be/zo-veel-overheidsgeld-kregen-de-fabrikanten-van-coronavaccins/) hebben gekregen ter ondersteuning van de investeringen. De VS hebben in hun Operation Warp Speed zo'n 18 miljard steun voor vaccinbedrijven gestopt (https://www.bloomberg.com/news/features/2020-10-29/inside-operation-warp-speed-s-18-billion-sprint-for-a-vaccine ). Daardoor werd het geheel een redelijk risicoloze operatie.
    Dit wordt weer een mooi Mazucato-verhaal: The Entrepreneurial State-2

 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.