Codewoord: FRAUDE
1 reactieEerst moest ik er een beetje om lachen, om de aankondiging van het gratis congres ‘Rechtmatige Zorg’ op 1 oktober, georganiseerd door het ministerie van VWS. De folder vermeldt: ‘Samen willen we fouten en fraude bij betalingen in de zorg voorkomen, overtredingen sneller signaleren en eventuele fraudeurs aanpakken.’ En: ‘Ontdek hoe een dag eruit ziet in het leven van een zorgaanbieder, pgb-budgethouder, rechercheur bij de inspectie SZW, fraudespecialist bij een zorgverzekeraar of officier van justitie.’
‘Suf’, dacht ik, en ‘gratis met broodjes erbij’. Zeker niets beters te doen? Maar eigenlijk vind ik er niets grappigs aan. Vooral niet toen ik aan dit nieuws terugdacht: ‘Beroepsgeheim moet geen schuilplaats voor fraudeurs zijn’.
Het uitgelekte plan van minister Schippers behelst dat het medisch beroepsgeheim wordt opgeheven: fraudeurs met uitkeringen en pgb’s moeten nu eens echt worden aangepakt. Het debat gaat zogenaamd over de ‘lastige afweging’: het oude medisch beroepsgeheim behouden versus de moderne arts als opsporingsmedewerker. Bizarre discussie natuurlijk, maar gaat het daar wel om? Is het mogelijk dat een burger of patiënt toch meegaat in een plan dat ten koste gaat van je privacy en je democratische rechten? Ik ben overtuigd van wel.
Sterker nog: Als het ministerie van VWS het slim aanpakt, staat Nederland straks luid te juichen. Minister Schippers wordt zelfs een grote heldin en misschien onze volgende minister-president. Hoe? Een kind kan de was doen: als ‘fraude’ vaak wordt gekoppeld aan de underdog, krijgt het plan bestaansrecht. Het moeten hoofdletters worden: FRAUDE.
Het maakt voor VWS niet uit dat onderzoek geen onderbouwing geeft voor opheffen van het beroepsgeheim. Of dat het percentage fraude laag is onder pgb-houders. Waar rook is, is vuur. Overal is fraude, dat weet iedereen. Een zekere politieke partij heeft zelfs een zorgFRAUDE-website waar je je specialist, of buurman kunt aangeven. En kranten staan er vol mee.
Aan de slag met fraude: het oogt daadkrachtig, is goed voor je imago en trekt kiezers/lezers.
Degenen die van fraude worden beticht, staan er slecht voor. Je bent in de ogen van het publiek veranderd van een jogger in het park, in een soort superatleet. Je meldt je snel voor de dopingcontrole. Maar zoals Dafne Schippers zegt na haar overwinningen: het blijft heel lastig om je tegen verdenkingen te verdedigen. Het helpt niet om te roepen: ‘Ik ren alleen een blokje op zaterdag en ik ben schoon!’
Dit alles overpeinzend denk ik aan het fraude-congres van VWS. Een pgb-houdster die in een elektrische rolstoel zit, zei mij: ‘Ik ga maar naar dat congres, dan kan ik leren hoe ik fraude bij mijzelf kan ontdekken.’
Eigenlijk word ik er dus soms moedeloos van. Fraude hangt als een enorm uithangbord om de nek van de zorg.
Ik denk graag in oplossingen. Daarom heb ik twee eenvoudige voorstellen:
1. Kan het ministerie van VWS ophouden om het codewoord fraude te misbruiken om slechte voorstellen van publiek draagvlak te voorzien?
2. Kan het congres besteed worden aan echte problematische kwesties, zoals vermindering van bureaucratie in de gezondheidszorg of alternatieven voor het mislukte trekkingsrecht?
Suggesties zijn welkom!
P.G.E. van Eijsden
huisarts, Ede Gld Nederland
Als iemand bij het aanvragen van een uitkering of PGB (of bij het declareren van zijn verrichtingen) een fout(je) maakt, gaat de overheid direct uit van kwaadwilligheid: FRAUDE! Maar als de overheid de PGB-gelden te laat uitbetaalt, als ambtenaren ve...rkeerde voorlichting geven of als de zorgverzekeraar zelf ook niet snapt hoe het in elkaar zit, dan moeten wij als samenleving maar geloven dat dat met de beste bedoelingen gebeurt. Hoe durft de overheid haar meest kwetsbare burgers zo grof de maat te nemen, als ze zelf zoveel steken laat vallen? Zo creeert de overheid zelf een samenleving waarin burgers geen enkel vertrouwen meer hebben in de overheid.