Barbie test positief

Deze zomer was een ouderwets bioscoopbezoek een must door de gigantische hit van Barbenheimer. Ik heb tot nu toe alleen Barbie kunnen zien, maar ik was blij om met eigen ogen te zien dat Barbie de bechdeltest ruim haalt.

Wat voor test? De bechdeltest is gebaseerd op een cartoon van uit 1985, waarin een vrouw grapt dat ze nooit meer naar de film kan omdat films niet voldoen aan haar criteria. Die criteria zijn: in de film moeten twee vrouwen voorkomen met een naam, die een gesprek met elkaar voeren dat niet over een man mag gaan.¹ Een absurd lage eis hoor ik jullie denken. Alle films moeten deze ondergrens toch kunnen halen? Spoileralert: Oppenheimer, de andere grote hit van deze zomer, haalt deze test dus niet. En dat is niet de enige film waarin vrouwen alleen een bijrol vervullen. Op de website bechdeltest.com kun je vinden dat zo’n 43 procent van circa 10.000 beoordeelde films de bechdeltest niet haalt. De laatste jaren is er gelukkig wel sprake van verbetering. De test wordt sinds 2013 gebruikt in enkele Zweedse bioscopen als rating en is in 2015 zelfs ingevoerd als onderdeel van de beoordeling van een Europees filmfonds. Mogelijk heeft invoeren van de test als beoordelingsinstrument bijgedragen aan toegenomen bewustwording bij filmmakers.

Nu de zomer voorbij is bevind ik mij vaker op congressen dan in de bioscoopzaal, maar op het gebied van participatie van vrouwen zijn er duidelijke parallellen. Ik tel al jaren het percentage vrouwen dat op congressen spreekt in mijn vakgebied. Soms is dat percentage onder de 20 procent, terwijl bij internisten 51.8 procent van de specialisten vrouw is. Ik probeer dat dan aan te kaarten bij de congrescommissie, of soms besluit ik maar af te zien van het congresbezoek. Het is eigenlijk te simplistisch om het aandeel van vrouwelijke sprekers alleen maar plat te slaan tot een percentage. Het valt mij namelijk ook op dat key-note sprekers en dagvoorzitters vaak man zijn. Vrouwen staan dan weer vaker op het programma als het gaat om onderwerpen als communicatie, work-life balance en sociale veiligheid.

Geïnspireerd door de bechdeltest zou ik graag alle congressen langs een meetlat leggen van drie criteria:

• Het percentage vrouwelijke sprekers is gelijk aan of hoger dan het percentage vrouwelijke hoogleraren (actueel 26,7 procent) én
• Bij minimaal één panel of sessie zijn vrouwelijke sprekers in de meerderheid én
• Die sessie gaat over medisch-wetenschappelijke inhoud en niet (alleen) over beleving of work-life balance.

Ik hoop eigenlijk dat alle² congressen en symposia al voldoen aan deze eisen. En als dat niet zo is, dan wil ieder congres toch binnen 5 jaar aan de Minderhoud-norm voldoen?

Voetnoten

1. Garber, Megan. ‘How the Standard for Women in Culture Became Known as the “Bechdel Test”’. The Atlantic. Retrieved 2017-09-25

2. Alle congressen? Maar wat als in mijn vakgebied (bijv. neurochirurgie) maar 12,9 procent vrouw is? Dan heb je nog 5 jaar om de aiossen (van wie 35.4 procent vrouw is) op te leiden tot key-note speakers. Gaat lukken!