‘Het lijken inderdaad net de superhelden van de zorg’, bedenk ik me als ik de corona-ic oploop. ‘Kun jij daar de necrotectomie doen?’, had mijn collega me gevraagd en hier sta ik dan. Met hun beschermende kleding en levendigheid steken de verpleegkundigen bijna bovennatuurlijk af tegen de doodzieke, kwetsbare mensen voor wie ze zorgen.
Onze oudste, Tijl, wil architect worden en mooie bouwwerken maken, net als in Minecraft. Of professioneel gamer of YouTuber. Hij besteedt, net als al zijn vriendjes, veel tijd achter schermen. Werken in de zorg? Daar moet hij niet aan denken. ‘Ik kan niet tegen bloed’ hoor ik geregeld aan onze eettafel.
Sinds kort werken we in het ziekenhuis met aanmeldzuilen en dat blijkt nog even wennen. ‘Zou u terug willen lopen naar de centrale hal en zich bij de zuil willen aanmelden? Dan kan ik zien dat u er bent’, hoor ik mijn assistente zeggen.
‘Spiegeltje spiegeltje aan de wand, wie is de knapste dokter van het land?’ Als je de beoordelingen op ZorgkaartNederland mag geloven ben ik dat, denk ik terwijl ik de deur van de vergaderzaal open. Want wie gemiddeld een 10 krijgt, moet wel feilloos zijn, toch?
Tweede pinksterdag. Genietend van ons eerste openbare biertje, voeren een vriend en ik al snel weer dezelfde discussie waarmee we vlak voor de coronacrisis in hetzelfde café geëindigd waren. ‘Opereren jullie nog steeds niet op zaterdag?’ Mijn vriend, een ondernemer, begrijpt er niets van.
Een chirurg laat zich niet zo snel gek maken. Met een gezonde portie bravoure, daadkracht en relativeringsvermogen gaan wij doorgaans enthousiast en blijmoedig iedere uitdaging aan. Door een grondige opleiding, de nodige ervaring en een goede voorbereiding is er nog zelden een operatie waarvoor ik nerveus ben.
Valid-validity, stupid-stupidity, hospital-hospitality: wie puur de logica van de Engelse grammatica zou volgen, zou kunnen concluderen dat het ziekenhuis en gastvrijheid onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn en dat dit begrip zijn oorsprong vindt in de zorg. Niets is minder waar, bedacht ik mij tijdens een heerlijke midweek in een Zuid-Limburgs vakantiehuis.
Op de poli tref ik een patiënt die ik al enige tijd ken. Na een geruststellend medisch deel van dit controleconsult is het gesprek met deze fanatieke golfer nog niet afgelopen. ‘Er gaan dingen veranderen bij jullie, hè dokter?’ Inmiddels loop ik lang genoeg mee om te weten dat ons streekziekenhuis op de golfbaan een geliefd onderwerp van gesprek is.
De artseneed is er duidelijk over: een arts dient de geneeskundige kennis van zichzelf en anderen te bevorderen en daarbij zijn verantwoordelijkheid voor de samenleving te kennen. Compleet in tegenspraak met de jaarlijkse ‘ziekenhuiskwaliteitslijstjes’ van AD en Elsevier die nu weer verschijnen.
Het zal je maar gebeuren: na het werk vlieg je naar de supermarkt voor wat inkopen. Op de afdeling maakte je, uit angst iets te vergeten, nog snel een boodschappenlijstje op een papiertje dat voor het grijpen lag.
‘Wat blinder! 5% neat minder!’ Onze verpleegkundigen laten de onrust over de vastgelopen cao-onderhandelingen duidelijk blijken. Overal in het ziekenhuis hangen posters en spandoeken met krachtige Friese en Nederlandse leuzen. Teksten als ‘Een kloppende cao voor een goed kloppend hart!’ en ‘5% erbij hoeft geen moeilijke bevalling te zijn!’ laten zien dat iedere afdeling haar steentje bijdraagt.
Terwijl ik zoals zo vaak op de ok het scalpel in mijn verkeerde hand – ik ben linkshandig – aangereikt krijg, denk ik terug aan de voetbalwedstrijd van Oranje een dag eerder.
‘Je bent zo commercieel’, zei een collega tegen me toen ik vijf jaar geleden begon in mijn huidige ziekenhuis. ‘Waarom toch? De wachtkamer zit toch vol?’ Het was bijna een vies woord. En toen ik probeerde uit te leggen dat het niet zozeer ging om méér patiënten te trekken, maar om patiënten een zo optimaal mogelijke ervaring te geven in ons ziekenhuis, bleek dat een moeilijke muur om te slechten.
‘Dokter, ik heb lang getwijfeld, maar uiteindelijk toch besloten mee te doen. Ik wil achteraf niet denken: Had ik maar…’ Het argument van de 57-jarige vrouw om gevolg te geven aan de oproep voor darmkankerscreening was invoelbaar. Het is dezelfde geanticipeerde spijt die mensen laat meedoen aan de postcodeloterij.
Op een inspiratieavond voor medewerkers van de lokale supermarkt mag ik als eerste spreken over hoe ik in mijn werk sta. Na mij is het aan de directeur van een groot bouwbedrijf, die gepassioneerd vertelt over de manier waarop hij successen boekt: durven innoveren en verantwoordelijkheid geven aan de teams op de werkplaatsen.
Mijn eerste voornemen was om in ons ziekenhuis een galblaasoperatie in dagopname mogelijk te maken. Patiënten vroegen ons daar regelmatig om en we hadden er eerder al wat ervaringen mee opgedaan.
Als breed opgeleid chirurg voer ik veel verschillende operaties uit. Ik ben trots op het feit dat ik momenteel nog gecertificeerd gastro-intestinaal, oncologisch en traumachirurg ben. Binnenkort verlopen mijn certificaten en zal ik moeten kiezen welke ik wil behouden
Tijdens mijn coschappen vond ik het prachtig om bij operaties te assisteren: echt deel uitmaken van het operatieteam was een machtig gevoel. Als onervaren student was ik echter duidelijk de zwakste schakel, wat wel bleek toen er tijdens een laparoscopie eens een bloeding optrad.
Het Nederlandse zorglandschap verandert. Juist in de dunbevolkte noordelijke regio van ons land waar ik werk voelen we de noodzaak tot (de)centralisatie.
Na de meivakantie maakte de weegschaal mij pijnlijk duidelijk dat de rek er na mijn 40ste wel uit is. De balansdagen – vroeger sporadisch nodig – komen nu steeds vaker voor en inmiddels weet ik van vrijwel alles wat ik eet hoeveel kilocalorieën het bevat. Bewust hiermee bezig zijn voelt goed en houdt mijn gewicht binnen de perken.
Het blijft bijzonder dat mensen je zonder je te kennen hun ziekte en behandeling toevertrouwen. Meestal bouw ik al vlot een goede arts-patiëntrelatie op. En is er geen klik? Even goede vrienden, vrije artsenkeuze is een groot goed.
Een prachtig programma, maar toch krijg ik de kriebels van de titel. Hoe positief en grappig ook bedoeld. Net zoals ik iedere keer de kriebels krijg als een SEH-arts me vraagt bij een ’30-jarige appendicitis’ te komen kijken.
Martijn Möllers schrijft vanuit zijn ervaringen als chirurg in Friesland.
Op de SEH kwam een 64-jarige patiënt met buikpijn sinds twee dagen. Hij had een verminderde eetlust, waterdunne ontlasting zonder bloed- of slijmbijmenging, maar geen koorts.
Een 57-jarige vrouw, met een appendectomie in de voorgeschiedenis, kwam op de spoedeisende hulp in verband met obstipatie en braken sinds vier dagen.
