Een zwelling aan de vinger
1 reactie
Een 11-jarig meisje met een blanco voorgeschiedenis komt naar de polikliniek dermatologie omdat ze al vijf jaar een asymptomatische, geleidelijk ontstane zwelling van de huid van de rechtermiddelvinger heeft. In haar familie komen geen huidziekten of reumatologische aandoeningen voor. Ze is een fanatiek pianiste en speelt al jaren dagelijks 40 minuten.
Bij lichamelijk onderzoek zien we aan de dorsale en deels ook laterale zijden van het proximaal interfalangeaal (PIP)-gewricht van digitus III van de rechterhand een licht erythemateuze vastelastische, ruw aanvoelende nodus (foto 1). Er was geen drukpijn of bewegingsbeperking. De overige digiti waren niet aangedaan. Een röntgenfoto van de rechterhand toonde geen afwijkingen (foto 2).
Op basis van het klinisch beeld stelden wij de diagnose pachydermodactylie uitgelokt door veelvuldig pianospelen. Pachydermodactylie is een zeldzame, benigne vorm van digitale fibromatose en kenmerkt zich door een progressieve fusiforme zwelling dorsaal en lateraal van één of meerdere PIP-gewrichten zonder gewrichtsproblemen.1-4 De precieze etiologie is onbekend maar vermoedelijk speelt repetitieve mechanische belasting (o.a. wrijven, knakken, stretchen van de vingers, typen en muziekinstrumenten bespelen) een belangrijke rol.
De diagnose wordt gesteld op het klinisch beeld in combinatie met de anamnestische en radiologische afwezigheid van symptomen van artritis. Indien histologisch onderzoek wordt verricht, wordt een toename van collageenbundels en fibroblasten in de dermis gezien met in sommige gevallen ook mucine depositie tussen de collageenbundels.1
Bij onze patiënte dachten wij differentiaaldiagnostisch aan een reuma nodus. De afwijking voelde echter niet hard aan en er waren geen gewrichtsklachten of radiologische afwijkingen. Daarnaast overwogen we knuckle pads, maar hierbij zijn patiënten veelal ouder en is de huid alleen dorsaal van het PIP-gewricht verdikt. Aangezien het een asymptomatische benigne aandoening is, behoeft pachydermodactylie geen behandeling. Eventueel kan patiënten worden geadviseerd om de mechanische belasting te minimaliseren.1-4 Symptomen kunnen echter ook spontaan stabiliseren of zelfs afnemen. We hebben patiënte geadviseerd om haar hobby gewoon te blijven uitoefenen.
auteurs
Amber Khan, anios dermatologie, Haaglanden Medisch Centrum, Den Haag
Caroline Bambach, aios dermatologie, Haaglanden Medisch Centrum, Den Haag
drs. Willem Wassenaar, radioloog, Haaglanden Medisch Centrum, Den Haag
dr. Rachel Roach, dermatoloog, Haaglanden Medisch Centrum, Den Haag
contact
r.roach@haaglandenmc.nl
cc: redactie@medischcontact.nl
Heeft u ook een interessante casus voor deze rubriek? Stuur uw tekst (max. 300 woorden) en beeld naar kopij@medischcontact.nl. Als uw casus wordt gepubliceerd, ontvangt u van ons het boek De psychiater en ik van Menno Oosterhoff.
Voetnoten
1. Dallos T, Oppl B, Kovacs L, Zwerina J. Pachydermodactyly: a review. Curr Rheumatol Rep. 2014;16(9):442.
2. Ulusoy H, Tas NP, Akgol G, Gulkesen A, Kamanli A. Unusual unilateral presentation of pachydermodactyly: a case report. Rheumatol Int. 2012;32:1747-50.
3. Leung AKC, Lam JM. Pachydermodactyly. J Pediatr. 2021Sep;236:316-7.
4. Fernandez RV, Maneiro Fernandez JR, Cervantez Perez EC, Varela AM. Pachydermodactyly: a systematic review. Irish Journal of Medical Science 2021;190:1005-14.
Meer casuïstiek:
P.W.J. Hamstra
Huisarts n.p., Haarlem
Mijn dig. 3 links vertoont een dorsale verdikking en roodheid. Palpatie voelt hard aan. Geen klachten of bewegingsbeperking en als belasting dagelijks vele uren vioolspelen. Leeftijd 76 jaar, blanco voorgeschiedenis. Diagnose: dit is geen pachydermo...dactylie lijkt mij. Differentiaal diagnose?
[Reactie gewijzigd door Hamstra op 21-12-2022 21:02]