WHO: ‘Braindrain zorgpersoneel is toegenomen’
3 reactiesDe braindrain van zorgpersoneel vanuit lage- en middeninkomenslanden is sterk toegenomen door de impact van de mondiale covidpandemie en de aantasting van gezondheidssystemen. Dat stelt de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO), die onlangs een lijst heeft gepubliceerd van 55 landen waar de situatie precair is.
Deze landen verliezen zorgpersoneel aan internationale migratie, en dat kan een negatieve invloed hebben op de gezondheidsstelsels ter plaatse. Vaak worden de verpleegkundigen, artsen en andere zorgprofessionals gerekruteerd door andere – rijke – landen.
Van de 55 landen bevinden zich er 37 in de Afrikaanse regio van de WHO, acht in de westelijke Stille Oceaan, zes in het oostelijke Middellandse Zeegebied, drie in de regio Zuidoost-Azië en één in Amerika.
De lijst is een update van de publicatie uit 2020; sindsdien zijn acht nieuwe landen toegevoegd aan de WHO-lijst voor ondersteuning en bescherming van gezondheidswerkers 2023.
‘Zorgmedewerkers vormen de ruggengraat van elk gezondheidssysteem, en toch kampen 55 landen met enkele van ’s werelds meest kwetsbare gezondheidsstelsels met tekorten. Ze verliezen dikwijls hun gezondheidswerkers aan internationale migratie’, aldus Tedros Ghebreyesus, directeur-generaal van de WHO. Hij riep ‘alle landen’ op om de bepalingen in de WHO-lijst te respecteren.
Onder meer actieve, internationale rekrutering dient te worden beperkt. De landen die zijn opgenomen in de WHO-lijst hebben minder dan 49 artsen, verpleegkundigen en verloskundigen per 10 duizend mensen. Internationale rekrutering wordt niet verboden, maar landen zouden onderling afspraken moeten maken over de migratie van zorgpersoneel. Onderdeel van een dergelijke afspraak zou moeten zijn een analyse van de arbeidsmarkt. Ook moet duidelijk zijn wat de voordelen zijn voor de betrokken landen.
Lees ook-
Marieke van Twillert
Marieke van Twillert is sinds eind 2015 journalist bij Medisch Contact. Arbeidsmarkt en internationale gezondheidszorg hebben haar speciale aandacht, maar ze volgt ook het levenseindedebat, medische technologie en internationale gezondheid. Marieke is een van de presentatoren van MC de Podcast en schrijft geregeld een bijdrage voor de rubriek Media en Cultuur.
M. Hofkamp
tropenarts n.p.
Actieve, internationale rekrutering is een duidelijke vorm van neokolonialisme. Waarom zou dat niet verboden mogen worden?
A.E. van Westreenen
Arts, Antwerpen
Ik heb moeite met het woord neokolonialisme. Het gaat hier om zorgpersoneel dat vrijelijk de keus maakt hier te voorzien in een behoefte en vermoedelijk ook in een betere eigen toekomst. Ik krijg het niet gebogen hoe dat een nieuwe vorm is van het ou...de kolonialisme waarbij mensen met geweld onder de knoet werden gehouden en werden uitgebuit. Me dunkt dat de gemiddelde gerekruteerde er in deze situatie zelf ook aanmerkelijk op vooruit gaat c.q. niet wordt uitgebuit, waarmee de associatie met het kolonialisme me toch wat misplaatst lijkt.
M. Hofkamp
kinderarts n.p.
Excuus dat ik nu pas uw reactie zie, collega Westreenen.
In een koloniaal systeem gebeurt lang niet alles 'met de knoet'. Waar het wel om gaat is, dat je je dient af te vragen welke partij vooral profijt heeft van een bepaalde actie. Is dat het rijk...e westerse land, dat mensen met kennis en vaardigheden onttrekt aan het ontwikkelingsland, of is dat het ontwikkelingsland dat deze mensen afstaat? Hier betreft het een vorm van 'braindrain' uit landen die deze 'handen&brains' zelf opgeleid hebben en ook zelf hard nodig hebben. Dit is een vorm van neo-kolonialisme. Dat deze mensen zelf hier profijt van hebben, doet hier niets aan af.