‘Stop met het verhuizen van asielkinderen’

‘Het telkens weer verplaatsen van kinderen van de ene opvanglocatie voor asielzoekers naar de andere moet acuut stoppen.’ Dat zegt Petra de Jong, bestuurslid van Jeugdartsen Nederland in reactie op een toezichtsrapport van de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) over de jeugdgezondheidzorg (jgz).

De inspectie stelt in het rapport onder meer vast dat lang niet alle asielkinderen de jeugdgezondheidszorg ontvangen waarop zij recht op hebben, zoals een verpleegkundige intake of vaccinaties. De jgz ziet veel kinderen in de crisisnoodopvanglocaties (die onder verantwoordelijkheid van de gemeenten vallen) niet. 

Het is voor jgz-medewerkers vaak lastig de kinderen die in de crisisnoodopvanglocaties en de noodopvanglocaties (die onder het COA vallen) in beeld te krijgen en ze in beeld te houden. Dat komt onder meer doordat ze in korte tijd vaak moeten verhuizen en doordat veel kinderen ongeregistreerd in de opvanglocaties verblijven. Ook constateert de inspectie dat er een gebrek aan personele capaciteit is binnen de jgz en dat er niet altijd financiële dekking is voor de inzet die moet worden geleverd. 

Voor De Jong, als AJN-bestuurslid actief in de werkgroep vluchtelingen en zelf werkzaam binnen asielzoekerscentra en (crisis)noodopvanglocaties, voelt het IGJ-rapport als een bevestiging. ‘Alles wat in het IGJ-rapport staat over de ontoereikende zorg aan asielkinderen is waar. In de afgelopen twee jaar heeft de jeugdgezondheidszorg te maken gekregen met een enorme en acute takenpakketverzwaring als gevolg van de verdubbeling van het aantal asielkinderen van ongeveer 7 duizend naar ruim 13 duizend. En bovendien zijn de Oekraïense vluchtelingenkinderen erbij gekomen: ongeveer 21 duizend leerplichtige kinderen en een onbekend aantal 0- tot 4-jarigen – waarschijnlijk duizenden. Al deze kinderen moeten we in beeld krijgen en houden. Met een publieke gezondheidszorg en jeugdgezondheidszorg die financieel onder druk staan, is dat een hele uitdaging.’ 

Wat de AJN betreft moet er een acuut einde worden gemaakt aan het verhuizen van asielkinderen, zegt De Jong. ‘Dat is echt onze topprioriteit. Het vele verhuizen ondermijnt de ontwikkeling van kinderen. Het is de uiterste vorm van preventie om deze kinderen niet telkens te verplaatsen. Maar de rapporten over de omstandigheden in de (crisis)noodopvanglocaties en de gezondheidsrisico’s vliegen ons om de oren –vorige week nog  een van Vluchtelingenwerk. Ik vraag me af hoeveel rapporten er nog moeten komen voordat er eens iets wordt verbeterd. Voor mijn gevoel verandert er niks.’ 

In het algemeen stelt de inspectie in het rapport dat er op meer punten verbetering mogelijk is in de jeugdgezondheidszorg. Niet alle taken van de jeugdgezondheidszorg worden uitgevoerd. Volgens de inspectie speelt mee dat de financiering van de jgz onder druk staat. De jgz-organisaties zijn sterk afhankelijk van het geld dat gemeenten ervoor uittrekken en dat verschilt nogal per regio, stelt de inspectie.  De Jong: ‘De jgz is stappen aan het zetten, maar er zit meer in. Maar dan moet ons de mogelijkheid wel worden geboden. Ik vind dat het rapport mooi beschrijft welke stappen genomen moeten worden om een kwaliteitsslag te maken.’