‘Stelsel ziekte en arbeidsongeschiktheid moet op de schop’
2 reactiesHet huidige stelsel dat arbeidsongeschiktheid door ziekte regelt is te complex, en soms zelfs onbegrijpelijk. Een commissie adviseert het kabinet om het stelsel daarom te hervormen en presenteert drie varianten. Dat heeft uiteraard ook gevolgen voor het werk van verzekeringsartsen.
In de eerste variant wordt de WIA (de Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen) een stuk simpeler en komen door een lagere drempel voor arbeidsongeschiktheid meer mensen in aanmerking voor deze uitkering. Het zogeheten duurzaamheidscriterium wordt daarbij geschrapt. Dat betekent dat verzekeringsartsen niet langer hoeven te bepalen of iemand volledig arbeidsongeschikt is en daardoor nooit meer kan werken. Voor artsen is dit duurzaamheidscriterium uiterst moeilijk – sommigen zeggen zelfs onmogelijk – te bepalen.
In de tweede variant ligt de nadruk op wat mensen wél kunnen, in plaats van wat ze níét kunnen. Eerst wordt daarin gekeken naar de mogelijkheden van re-integratie. Gedurende een periode van drie tot vijf jaar ontvangt iemand een re-integratieuitkering. Mensen zullen veel persoonlijke hulp krijgen in hun zoektocht naar een nieuwe baan, tenzij overduidelijk is dat dit bijvoorbeeld door ernstige ziekte onhaalbaar is. Dan pas komt de verzekeringsarts en daarmee de mogelijkheid van een arbeidsongeschiktheidsuitkering in beeld.
In de derde variant ten slotte komt er één gelijke regeling voor alle werkenden, dus ook zzp’ers. Zij worden in deze variant op dezelfde manier beoordeeld, ondersteund en begeleid naar eventuele re-integratie.
Genuanceerd advies
Verzekeringsarts Kevin De Decker, voorzitter van de NVVG, spreekt van een genuanceerd advies. ‘De cliënt staat voorop.’ Het tweede scenario, zegt hij desgevraagd, kan daarbij zeker bijdragen aan een oplossing voor het tekort aan verzekeringsartsen, en aan demedicalisering van de problemen die een cliënt ondervindt. ‘Verder willen wij het liefst uitgaan van de daadwerkelijke beperkingen die iemand heeft, en niet van wat iemand kan verdienen, de zogeheten verdiencapaciteit. Ook dat zie je terug in variant twee. De derde variant is een oplossing waarin ook goed met zzp’ers rekening wordt gehouden. Ik heb al gekscherend gezegd: het wordt een tweeënhalf; variant twee, met een beetje van drie.’
Ook verzekeringsarts en MC-blogger Jim Faas vindt het een mooi rapport. ‘Dat het duurzaamheidscriterium verdwijnt is bijvoorbeeld een goede zaak.’ Zijn belangrijkste kritiek: ‘Bekend is dat het huidige stelsel de meest ingrijpende gevolgen heeft voor de mensen met de slechtste posities op de arbeidsmarkt. Daarom is het wrang dat de commissie niet is toegekomen aan voorstellen om de Wajong en Participatiewet beter te laten aansluiten op de behoeften van die groep arbeidsbeperkten. Politieke tijdsdruk zat de commissie kennelijk in de weg.’
Lees ook
A.F. Algra
Commentator zorg en sociale zekerheid, oud bedrijfsarts, Rotterdam
Niet iedereen is enthousiast over het Octas rapport voor de toekomst; veel mensen vallen NU namelijk tussen wal en schip
Lees deze drie casussen in de NRC :
Als je te ziek bent om te werken, kun je een WIA-uitkering krijgen.
Althans, op papier...
casus nr 1: 60 jarige monteur, met bijna veertig jaar zwaar werk op de teller, heeft nu versleten knieeen, maar vanwege diabetes is operatie te risicovol - gekeurd: min 35 % - dus wel klachten, geen uitkering
casus 2: 54 jarige man , die net van baan was gewisseld en tijdelijk deeltijd werkte, maar plotseling hersentumor kreeg. Kan niet meer werken vanwege ziekte van addison die hij er bij kreeg, uitkerings is erg laag, omdat hij toendertijd net weinig betaald werk deed. gevalletje dikke pech
casus 3: jonge vrouw - 24 jaar met chronische ziekte en daardoor ook chronische pijn klachten. kan niet volledig werken, nu in bijstand, komt niet in aanmerking voor wajong regeling
https://www.nrc.nl/nieuws/2024/03/01/als-je-te-ziek-bent-om-te-werken-kun-je-een-wia-uitkering-krijgen-althans-op-papier-a4191817
Of lees de casus van Barbara - 48 jaar in Trouw
https://www.trouw.nl/duurzaamheid-economie/barbara-48-weet-wel-waarom-werken-vanuit-een-uitkering-niet-loont-je-moet-of-niet-werken-of-zoveel-dat-je-die-uitkering-niet-nodig-hebt~b0f3baf6/
A.F. Algra
Commentator zorg en sociale zekerheid, oud bedrijfsarts, Rotterdam
Zeker het lezen én overdenken waard. Als denk instrument kunt U het rapport van de Argumenten fabriek gebruiken en ter hand nemen. Inzichtelijk
Rapport Argumentenfabriek
https://open.overheid.nl/documenten/f374e171-b024-4c23-9a1d-f23a1ec621d2/fil...e
Maar stel U – even terug schakelend naar de dagelijkse realiteit op de werkvloer van BV Nederland - ook de volgende vragen
1. Wat nu ?
Wie gaat deze handschoen oppakken ? De politiek ?!?
Dat zie ik niet zo snel gebeuren. Kijk naar het rapport van de Commissie Bosman (huh, wie ook al weer ? ) over de uitvoering, of het rapport Borstlap - over de arbeidsmarkt. Allemaal prachtig opgeborgen in het circulaire archief.
Dus: welke partij trekt aan welke hefboom waardoor de verandering mogelijk wordt ? ? Weet U het ? Ik vooralsnog niet. Vooralsnog moeten we ons behelpen met pappen en nathouden.
Kortom: graag doorlopen svp.
2. De zestigplusregeling was een tijdelijke regeling. Ja toch ?
En gewoon soort vervroegde VUT regeling, buitenwettelijk (!) afgekocht , gewoon ouderwets onderhands politiek afgeregeld. Vroeger zouden Lubbers/Kok over zo iets gevallen zijn. Anno 2023/2024 kom je hier gewoon mee weg
Interessant om dit even te lezen:
https://nos.nl/nieuwsuur/artikel/2510752-60-plussers-stromen-haast-automatisch-wia-in-weggegooid-arbeidspotentieel
3. Op de hoogte blijven en ook nog eens de goede vragen krijgen om over door te denken ?
Kijk dan op de linkedin site van Jim Faas- duidelijker krijg je het niet !
https://www.linkedin.com/feed/update/urn:li:activity:7169271523374006272/
Of volg dagblad Trouw, ongeveer de enige krant die al jaren aandacht aan Wia, UWV besteed. Type in: wia, uwv en zie daar – alles op een rijtje – helderder krijg je het niet !
https://www.trouw.nl/tag/wia-uitkering
4. O, ja- en om even met de beide benen op de grond te komen. Ongeveer een jaar geleden constateerde de Algemene Rekenkamer - voor het eerst hardop en publiekelijk - dat de huidige Wia regeling compleet aan het vast lopen is.
Nu al, dus niet straks !
Om de gedachten even te scherpen lees het persbericht. Scherper in beeld krijg je het niet
https://www.rekenkamer.nl/actueel/nieuws/2023/05/17/uitvoering-van-wet-arbeidsongeschiktheid-loopt-helemaal-vast