Operatie alvleesklier zonder drain geeft minder complicaties

Het achterwege laten van een drain tijdens resectie van de pancreasstaart is beter voor de patiënt, want vermindert het risico op complicaties en verkort de opnameduur. Dat blijkt uit onderzoek in tien Nederlandse en twee Italiaanse ziekenhuizen, gepubliceerd in The Lancet Gastroenterology & Hepatology door Eduard van Bodegraven e.a.

Wat is het probleem? Distale pancreatectomie (DP) is de standaard chirurgische procedure voor symptomatische goedaardige, premaligne en maligne tumoren in het linkerdeel van de pancreas. Bij 12 tot 25 procent van de patiënten die deze operatie ondergaan, wordt het postoperatieve beloop gecompliceerd door een pancreasfistel, waarbij pancreasvloeistof met een hoog amylasegehalte in de buikholte weglekt. Dat is een ernstige complicatie die kan leiden tot bloedingen, intra-abdominale infecties en sepsis. Om dat te voorkomen is profylactisch abdominale drainage routinepraktijk. Een steeds grotere groep chirurgen stelt echter dat het plaatsen van een drain het risico op complicaties juist verhoogt. Daarom is geopperd dat die drainage achterwege kan blijven, vooral bij patiënten met een laag risico. De uitkomsten van twee systematische reviews ondersteunen dat dit een veilige manier van opereren is, maar zijn hoofdzakelijk gebaseerd op retrospectieve studies.

Van Bodegraven e.a. deden daarom een gerandomiseerde, niet geblindeerde trial die 282 patiënten omvatte. Het resultaat bevestigt wat al eerder werd verondersteld: het aantal postoperatieve lekkages nam af – van 27 procent naar 12 procent – bij patiënten die drainloze chirurgie ondergingen. Ook het aantal algemene complicaties nam bij deze groep af: van 51 procent naar 33 procent.

‘Deze studie zal naar verwachting een langdurige discussie onder chirurgen afsluiten’, aldus Marc Besselink, hoogleraar chirurgie aan Amsterdam UMC en hoofdonderzoeker van de studie. Drainloze chirurgie voor distale pancreatectomie zal nu waarschijnlijk snel worden opgenomen in de internationale richtlijnen en daarmee gangbaar worden in de chirurgische praktijk.