Liesbreukoperatie kan veilig worden uitgesteld

Voor mannen met een liesbreuk die daar weinig of geen klachten van hebben is een operatie niet direct noodzakelijk. Dat concluderen Matthijs van den Dop e.a. van het Erasmus MC deze maand in The Lancet’s eClinicalMedicine. Hoewel driekwart van de patiënten met een afwachtend beleid in een later stadium alsnog wordt geopereerd, kan daar jaren overheen gaan.

Eén op de vier mannen krijgt gedurende zijn levensloop een liesbreuk, een derde van hen heeft geen of slechts milde klachten. Beklemming treedt bij een klein deel van alle liesbreuken op, waarvoor meestal direct een operatie nodig is. Maar bij patiënten met weinig klachten is opereren minder opportuun: een liesbreuk kan namelijk terugkeren, patiënten kunnen chronische pijn ontwikkelen, en tot 10 procent van de operaties gaat gepaard met complicaties. Het doel van deze studie, een vervolg op een eerdere RCT, was om op de langere termijn te volgen hoe het deze patiënten verging.  

In totaal includeerden de onderzoekers 488 mannelijke liesbreukpatiënten van 50 jaar of ouder met geen of milde klachten: 258 in de afwachtende groep en 230 in de operatiegroep. Van de 258 patiënten in de afwachtende groep ondergingen er 157 (64%) later alsnog een operatie tijdens de follow-up van twaalf jaar. Bij patiënten met klachten (n=144) was dit vaker (72 versus 60%) en een stuk eerder dan patiënten zonder klachten (n=114): de helft van de patiënten met klachten werd na twee jaar alsnog geopereerd, tegenover na zes jaar bij patiënten zonder klachten. De reden om toch te opereren was bij zo’n 80 procent een toename van pijn of discomfort. De kwaliteit van leven verschilde niet tussen de afwachtende en geopereerde groep. In de afwachtende groep vond bij 4 procent beklemming plaats, zij werden allen succesvol met spoed geopereerd. 

‘We kunnen nu een duidelijker beeld schetsen van de kans dat iemand binnen een aantal jaar alsnog geopereerd zal worden en van het risico op beklemming op de lange termijn’, stelt Van den Dop in een begeleidend persbericht. ‘Uit ons onderzoek blijkt dat het niet juist is om mensen zonder klachten klakkeloos te opereren.’ 

‘Vaker kiezen voor afwachten kan een deel van de patiënten een operatie en mogelijke complicaties besparen, tot wel vijftien jaar lang. Minder opereren scheelt ook miljoenen euro’s en maakt capaciteit vrij op de operatiekamers, waar de druk momenteel hoog is’, vult professor en medeauteur Hans Jeekel aan.