We gaan het beter doen

‘We hebben het niet goed gedaan’, is de kop van een artikel in de Volkskrant van 30 maart 2002. Daarin wordt onder anderen Marten van Til, hoofd arbodienst van de Vrije Universiteit en bedrijfsarts en NVAB-lid, geïnterviewd. Van Til geeft daarin aan dat wij, werkgevers, werknemers en artsen in Nederland, veel kansen hebben laten liggen als het erom gaat mensen met ziekten en beperkingen weer in het zadel en aan het werk te krijgen.

Te vaak laten we ons beleid bepalen door niet-objectieve beelden en vooroordelen. We dachten daarmee juist goed te doen en maximaal aandacht aan de zieke te geven, maar het tegendeel bleek waar. De schoonmaker met rugklachten, de ICT-er met RSI, de overspannen verpleegster, de leraar met burn-outsymptomen en de creative director met een depressie laten we te lang thuis. Met goede bedoelingen, dat wel, maar we hebben ze steeds verder laten afdrijven van de werkelijkheid en van hun werk, hun collega’s, patiënten, leerlingen, van hun dagelijkse structuur. En de werknemer, en minder vaak de werkneemster, die een ongecompliceerde liesbreukcorrectie onderging, laten we te lang thuis zitten. In ieder geval langer dan medisch noodzakelijk is. U hebt het kunnen lezen in het artikel van Van Well c.s. (Medisch Contact 18/2002: 696-7). Is dat even schrikken voor bedrijfsartsen. Hier worden wij aangesproken op ons beleid, op onze adviezen. En - naar nu blijkt - feitelijk op het onvoldoende onderbouwd zijn van ons advies in deze specifieke situatie.

Eigenlijk zeggen Marten van Til en Van Well: artsen, en dus ook de bedrijfsartsen, moeten hun adviezen, beleid en therapie baseren op wetenschappelijk onderzoek en op best practices, en daarbij goed om zich heen kijken, verder dan de eigen praktijk. De oren te luisteren leggen bij de collega’s in het curatieve veld, de ogen goed de kost geven via hun literatuur en permanent het eigen werk toetsen, en bijleren over nieuwe, actuele wetenschappelijke inzichten via bij- en nascholing. De NVAB is het hier van harte mee eens. Zeker als bedrijfsartsen een grotere rol krijgen in het verwijzen bij beroepsgebonden ziektebeelden. Ik mag nog eens wijzen op ons actieplan en onze inspanningen om de wetenschappelijke infrastructuur en onderzoeksmogelijkheden voor dit vak te stimuleren en uit te bouwen. Hoofdredacteur Crul en Van Well c.s. zeggen nog iets anders: ook de curatieve artsen mogen zich duidelijker (mede) verantwoordelijk tonen voor het goed adviseren van de patiënt/werknemer over verantwoord werken met beperkingen en na ingrepen of bij ziekten. Arbocuratieve samenwerking als uiting van maatschappelijke betrokkenheid en als onderdeel van een goede kwaliteit van het eigen functioneren. Met als doel optimale bescherming en bevordering van de gezondheid van onze gezamenlijke patiënt/werknemer. Beter samenwerken en afstemmen wordt eveneens krachtig gesteund door de NVAB. Het lijkt zo logisch, maar het is in de praktijk nog verre van gerealiseerd.

Ik zie het artikel van Van Well c.s. als opbouwende kritiek, als een uitnodiging en als een stimulans om (nog) beter te gaan werken. Samen, op basis van onderbouwde adviezen en beleid, zonder domeinenstrijd, met erkenning van elkaars kennis en de bereidheid van elkaar te leren. Het is daarom zo leuk - en het sluit prachtig aan bij wat Van Well en Crul stellen - dat ik kan zeggen dat we vanuit de NVAB volop wegen zoeken, met de LHV en de NHG, en eveneens met de Orde, om samen richtlijnen en bij- en nascholing op te zetten. Ook met het oog op de toekomst, dus ook voor ná 2003, als de gesubsidieerde projecten aflopen. In het rapport dat binnenkort wordt uitgebracht door de Orde en de NVAB wordt onder andere voorgesteld, op initiatief van collega Plasmans, om inderdaad van veel voorkomende ziektebeelden en ingrepen, uitspraken te doen over en vast te leggen wat de bijbehorende perioden van herstel zijn. Als houvast voor bedrijfsartsen om hun werkhervattingsadvies op te baseren. Zo’n ‘houvast’ kent ook de huisarts via het NHG. Wij sluiten daar graag bij aan. Want houvast geeft steun, en vasthouden geeft gezamenlijke kracht. n