Variatie van het kompas

De organisatie en de kwaliteit van hartfalenpoli’s in Nederland blijkt te varië­ren, schrijven medewerkers van de Inspectie van de Gezondheidszorg (MC 5/2007: 191). Dat lijkt mij niet vreemd, kijkend naar de snelheid waarmee hartfalenpoli’s uit de grond zijn gestampt. Is in alle gevallen voldoende nagedacht over een visie op de zorg voor patiënten met hartfalen en de doelen van zo’n hartfalenpoli? Feit is dat de poli’s er nu zijn. De volgende stap zal in sommige gevallen een gedachtestap terug moeten zijn om visie en doelen helder(der) en concreter te formuleren dan het ‘leveren van optimale behandeling’.  

Graag wil ik beleidsmakers vragen aandacht te besteden aan het volgende: de gemiddelde leeftijd van patiënten met hartfalen ligt rond de 78 jaar. Bijna al deze patiënten hebben uitgebreide comorbiditeit (vier of meer aandoe­ningen) die slechts deels van cardiovasculaire aard is. Recent onderzoek met gegevens uit de Continue Morbiditeits Registratie van de afdeling Huisarts­genees­kunde van het UMC St Radboud bevestigt dit.

Zoals in het artikel in MC wordt aangegeven zijn er grote verschillen in de patiëntgroepen die op de hart­falenpoli komen. Desalniettemin zal optimale zorg voor het grootste deel van de patiënten vragen om meer dan een ziektegerichte benadering. Immers comorbiditeit en de behandeling daarvan kunnen serieus interfereren met het beleid gericht op hart­falen.

De expertise van huisartsen op het gebied van multi­morbiditeit zou hierbij van groot nut kunnen zijn. De inspectie geeft gelukkig al aan dat een hartfalenpoli waarbij contact tussen eerste en tweede lijn ontbreekt geen best practice is. Optimale zorg voor de oudere patiënt (zoals die met hartfalen) vereist afschaffing van de hokjes­geest zowel met betrekking tot de benadering van ziekten als met de samenwerking tussen de verschillende medische disciplines.

Nijmegen, februari 2006

MC van der Wel, huisarts en onderzoeker Cardiovasculaire aandoeningen van de afdeling Huisartsgeneeskunde, UMC St Radboud