Trainee­ships voor aniossen: nieuw fenomeen of modeterm?

De twee oprichters, Maarten Smit en Emile Flinkenflögel, die zelf geneeskunde studeerden, hadden het gevoel ‘nogal in het diepe gegooid te worden’ toen zij na hun studie het werkveld betraden.

Het gat tussen coschappen met veel begeleiding en het werk als anios pogen zij te dichten met een leer-werk­traject van twee jaar dat in drie fases is ingedeeld; bij iedere fase komt meer verdieping kijken. Inmiddels zijn er tientallen aanbieders van soortgelijke leer-werktrajecten voor afgestudeerde geneeskundigen in verschillende specialismen, waaronder vele detacheringsbureaus.

Hoe zo’n traineeship er precies uitziet verschilt per aan­­bieder. Zo zijn er bedrijven, zoals Me-doc, die van leer-werk­trajecten hun corebusiness maken met wekelijkse scholingsdagen en maandelijkse borrels waar trainees elkaar leren kennen en hun netwerk kunnen uitbreiden. Hier krijgen de aniossen een vaste werkplek en duidelijke leerdoelen. Soms wordt de werving door derden gedaan en is het leer-werktraject in zijn geheel door de werkgever ingericht. Aan het eind van het traject moet de anios helemaal klaargestoomd zijn om aan een specialisatie te beginnen.

Misbruik

Maar doordat de wereld van de traineeships relatief nieuw en onbekend is, zijn er ook zorgen. Zo vraagt Anne Koppelaar, voorzitter van De Jonge Specialist, zich af of traineeships niet misbruikt worden om de 38+10-uren­contracten via een achterdeurtje weer aan de man te brengen. Koppelaar: ‘De angst bestaat dat traineeships hiervoor worden misbruikt en dat die +10 uren onder het traineeship komen te vallen. We monitoren hierop, maar hebben nog geen signalen ontvangen dat deze vorm van misbruik voorkomt. Mochten wij toch klachten krijgen, dan benaderen we de werkgever hierover.’ Anderzijds benadrukt Koppelaar dat De Jonge Specialist opleiding en persoonlijke begeleiding voor iedere anios toejuicht.

Anios Huriye Yaldiz (29) is vol lof over het trainee­ship dat ze vorig jaar bij GGZ Oost Brabant heeft doorlopen. ‘Ik wist eigenlijk niet zo goed wat een traineeship precies inhield toen ik eraan begon, maar heb het daar echt heel leuk gehad.’ Volgens Yaldiz werd de werving gedaan door detacheerder BKV, maar stond ze onder contract bij GGZ Oost-Brabant. Ze kreeg maandelijkse trainingen van experts uit haar vakgebied kinder- en jeugdpsychiatrie, maar ook uit de vakgebieden van andere professionals binnen de ggz, zoals specialisten en psychologen die vertelden over verschillende ziektebeelden of behandelmethoden. Daarnaast was er maandelijks intervisie met een supervisor.

Die brede insteek heeft Yaldiz in de praktijk kunnen gebruiken tijdens haar tweejarig trainee­ship. ‘Als ik nachtdienst had, dan kreeg ik met heel andere patiënten te maken. Psychoses komen bijvoorbeeld bij kinderen amper voor, maar daar krijgt de crisisdienst ’s nachts wel mee te maken.’

‘Werken buiten het ziekenhuis is toch wel heel leuk, ik ben aangenaam verrast’

Harvard

Ook werken verschillende zorginstellingen soms samen. Zo heeft het St. Antonius Ziekenhuis met woonzorgcentra AxionContinu een traineeship geriatrie opgericht. Dit traject bestaat uit drie delen van elk acht maanden, met als laatste deel van het traject een onderzoeksperiode bij een orthopedisch traumachirurg van Harvard. De trainee staat onder contract van de plek waar hij op dat moment werkzaam is.

Anios Jochem Raats (27) volgt dit traineeship en zit momen­teel in Boston. Volgens Raats ligt tijdens de coschappen de focus vooral op het ziekenhuis, maar werkt hij tijdens zijn traineeship ook een tijd buiten het ziekenhuis, in de ouderengeneeskunde. Raats: ‘Werken buiten het ziekenhuis is toch wel heel leuk, ik ben aangenaam verrast.’ Daarnaast kan Raats gebruikmaken van onderwijsavonden en een klankbordgroep.

Het traineeship van anios Daphne Drewes (27) ziet er wéér iets anders uit. Zij volgt haar traineeship in Apeldoorn, in het ziekenhuis van Gelre ziekenhuizen. Drewes staat onder contract bij het ziekenhuis, dat ook de werving en selectie zelf regelt. ‘Ik rouleer in twee jaar tijd iedere acht maanden tussen verschillende specialismes binnen het ziekenhuis, maar als ik langer of korter bij een specialisme wil werken kan ik dat aangeven.’ Binnen Gelre ziekenhuizen kan de anios kiezen tussen interne geneeskunde, geriatrie, neurologie, cardiologie en longgeneeskunde. ‘Ik ben begonnen met neurologie en werk momenteel als anios cardio­logie.’

Voordelen

De Jonge Specialist-voorzitter Koppelaar ziet de populariteit van traineeships sinds een aantal jaar toenemen. ‘Volgens mij is het een logische ontwikkeling die ook voordelen met zich meebrengt, zo is er ruimte voor begeleiding en coaching. Daarom is een traineeship voor de anios aantrekkelijker dan een gewone aanstelling als basisarts.’

Koppelaar: ‘Bij tekorten op de arbeidsmarkt zie je vaak dat commerciële bedrijven in het gat springen van de werving, dat gebeurt hier ook.’ Om aniossen te lokken moeten werkgevers dus creatief zijn en met iets extra’s komen, een normale arbeidsplaats als basisarts volstaat lang niet altijd meer.

Drewes wist na haar opleiding genees­kunde niet goed in welke richting ze zich verder wilde ontwikkelen. Haar voorkeur lag bij een specialisme buiten het ziekenhuis. ‘Maar het ziekenhuis is een goede plek om je te ontwikkelen, omdat je wordt blootgesteld aan een diverse groep patiënten en ziektebeelden.’

Waar Raats en Drewes tegen opkeken was al het regelwerk dat komt kijken bij het oriënteren na de opleiding. ‘Ik ben gewoon volwaardig medewerker, maar kan laagdrempelig doorstromen’, aldus Drewes. Raats: ‘Op verschillende werkplekken werken is goed voor een anios. Als je dat allemaal zelf moet regelen, is dat veel werk.’

Een normale arbeidsplaats als basisarts volstaat lang niet altijd meer

Ondernemen

Simone van Ham, businesspartner healthcare bij BKV, een bedrijf dat traineeships aan aniossen aanbiedt, herkent het beeld dat Raats en Drewes schetsen. ‘Onze traineeships zijn zeer populair onder aniossen, vooral bij dokters die net afstuderen en nog niet weten in welke richting ze zich willen specialiseren. Daarnaast zien we dat we een groep aantrekken die naast hun doktersbaan graag nog iets anders wil doen, zoals ondernemen. Aniossen die al zeker zijn van hun specialisatie, en het maximale uit hun jaar willen halen zijn voor ons ook interessant.’

‘Onze trainees staan bij ons onder contract en werken vooral buiten het ziekenhuis of in ziekenhuizen buiten de Randstad.’ De trainees krijgen hetzelfde betaald als basisartsen die geen trainee­ship volgen. ‘Naast hun werk bieden we de trainees coaching, begeleiding, webinars en trainingen aan, en intervisie met jonge dokters uit andere sectoren.’ Met als einddoel een weloverwogen keuze voor een aiostraject.

‘De kosten voor deze scholing zijn voor ons, de klant betaalt nagenoeg hetzelfde voor een trainee als voor een reguliere basisarts die via BKV werkt.’ Wat is dan de winst voor BKV? ‘De trainees zijn één tot twee jaar bij ons in dienst.’

Op verschillende plekken werken is goed voor een anios

Juiste cao

Volgens Marjolein Dekker, voorlichter van de Landelijke vereniging van Artsen in Dienstverband (LAD), zijn er bij de LAD nog geen signalen binnengekomen over trainees met slechte contracten. Drewes zegt dat het belangrijk is dat aniossen goed opletten dat de instelling waar ze aan de slag gaan de juiste cao volgt en afspraken over werk­tijden én bijvoorbeeld scholing goed genoteerd staan in het contract. Dekker: ‘Bij twijfel kunnen aniossen die lid zijn van de LAD onze juristen altijd raadplegen.’

Yaldiz, Raats en Drewes zijn erg blij met het trainee­ship dat ze volgen. Hoewel Raats en Drewes beiden waarschuwen voor leer-werktrajecten die in de praktijk neerkomen op detacheringswerk en waar van scholing niets terechtkomt, kennen ze niemand die dit heeft meegemaakt. Raats: ‘In mijn contract staat vermeld dat ik één dag per week heb voor scholing. In de praktijk moet ik wel vaak overwerken, maar er wordt netjes bijgehouden of die scholings­dag wel vrij blijft.’

Yaldiz is zelfs zo te spreken over haar doorlopen trainee­ship in de ggz dat ze weer voor een traineeship heeft gekozen, dit keer bij ArboNed als bedrijfsarts. ‘Ik loop hier pas sinds kort rond, dus ik kan er nog niet zo heel veel over vertellen.’ Haar traineeship bij ArboNed ging in ieder geval spectaculair van start. ‘In mijn eerst werkweek spendeerden we drie dagen in een kasteel en leerden we elkaar daar kennen.’ 

Zie ook: medischcontactbanen.nl