Robotchirurgie in de praktijk

Het woord robot werd door de Tsjechische toneelschrijver Karel Čapek bedacht en is afkomstig van het Tsjechische ‘robata’: saai, eentonig werk. En dat is niet direct het beeld dat bij robotchirurgie past. Auteurs Najam en Gharagozloo van het overzichtswerk Robotic Surgery, beginnen hun boek met een korte geschiedenis van robots, van science fiction tot precisie-instrument op de operatiekamer en daar komt deze anekdote vandaan.

Sinds de jaren ’80 heeft de minimaal invasieve, laparoscopische chirurgie een grote vlucht genomen. Maar laparoscopisch opereren heeft een aantal nadelen: geen driedimensionaal beeld en een beperking in bewegingsvrijheid: een endoscoop heeft nu eenmaal geen polsgewricht en kan dus in minder richtingen bewegen.

Robotchirurgie zou hierbij kunnen helpen: door gebruik te maken van stereoscopisch beeld en instrumenten met een ‘pols’. In het boek wordt dit alles duidelijk uitgelegd en rijkelijk geïllustreerd. En dat geldt voor alle aspecten die aan bod komen. Van hoe het apparaat moet worden aangesloten en steriel ingepakt tot de uitvoering van een robotchirurgische nefrectomie. Per gebied (thorax- en algemene chirurgie en urologie) worden de verschillende ingrepen waarbij robotchirurgie wordt ingezet, beschreven. Niet alleen de techniek, maar ook welke patiënten wel en welke niet voor de ingreep in aanmerking komen. Met uitgebreide bronvermelding worden behaalde resultaten vermeld.

Het boek was ‘Book of the Year 2009’ van de British Medical Association, een soort Booker Prize voor medische werken. Een verdiende beloning, want het is een fraaie uitgave over een techniek die ongetwijfeld steeds vaker zal worden toegepast. Met Nederlandse bijdragen van onder meer Ivo Broeders, inmiddels hoogleraar Robotica en minimaal invasieve interventies aan de Universiteit Twente, die in 2000 de eerste chirurg in Nederland was die opereerde met robottechnologie. SB