‘Nut griepprik niet aangetoond’
5 reactiesEr is geen wetenschappelijk bewijs dat de jaarlijkse griepvaccinatie bij ouderen en risicopatiënten effectief is, zo stelt het Geneesmiddelenbulletin dat deze week samen met Medisch Contact verschijnt. Dat komt doordat veel onderzoeken naar de werkzaamheid van influenzavaccinatie methodologisch slecht zijn en nauwelijks resultaat laten zien.
Na een uitgebreide analyse van beschikbaar onderzoek concludeert het bulletin dat het effect van vaccinatie op onder andere mortaliteit bij ouderen boven de 65 niet is aangetoond en dat daarom geen conclusies kunnen worden getrokken over de effectiviteit van vaccinatie. Bij gezonde volwassenen heeft vaccinatie slechts een matig effect op het verminderen van influenzasymptomen en het verlies van werkdagen en helemaal geen effect op de overdracht van influenza of het optreden van complicaties zoals pneumonie. Bovendien is het niet aangetoond dat vaccinatie van gezondheidszorgpersoneel influenza voorkomt bij bewoners van verpleeg- en verzorgingshuizen.
Wel leidt vaccinatie tot reductie van het aantal exacerbaties bij COPD-patiënten. Ook patiënten met hematologische maligniteiten hebben baat bij vaccinatie. Bij hen nam het aantal infecties van de lagere luchtwegen en het aantal ziekenhuisopnamen af.
Hans van der Linde, huisarts met sinds jaren twijfels over het nut van griepvaccinatie, is ontstemd over het gebrek aan bewijs. ‘Voor werkzaamheid en effectiviteit wordt in de preventieve geneeskunde de hoogste graad van bewijsvoering geëist. Deze gouden regel wordt bij griepvaccinaties al tientallen jaren met voeten getreden.’
Het bulletin noemt verder als opvallende bevinding dat uit cohortonderzoeken blijkt dat het vaccin de mortaliteit onder zelfstandig levende ouderen met circa 50 procent vermindert. Uit ander onderzoek blijkt echter dat het aantal influenzagerelateerde sterfgevallen slechts 5 procent bedraagt; getallen die ruim voldoende aanleiding geven tot controverse.
Van der Linde oordeelt hard over het gebrek aan bewijs. ‘Veel onderzoeken tonen geen enkel effect en laten alleen vanwege onvoldoende kwaliteit nog niet het oordeel “bewezen onwerkzaam” toe’, aldus Van der Linde. ‘Publicaties van gezaghebbende bronnen in het buitenland kwamen eerder tot hetzelfde oordeel. Dat is mede de aanleiding geweest voor deze evaluatie in het Geneesmiddelenbulletin. De invoering van griepvaccinatie berustte destijds niet op wetenschappelijke onderbouwing, maar op commerciële beïnvloeding.’
De meest recente vaccinatieadviezen van de Gezondheidsraad dateren uit 2007 en zijn dus gebaseerd op onderzoek dat vóór deze datum is gepubliceerd. Het Geneesmiddelenbulletin pleit voor het aantonen van werkzaamheid en veiligheid met meer gerandomiseerd onderzoek of meta-analysen.
Sarah Sloot
Lees het artikel in het Geneesmiddelenbulletin: Werkzaamheid en effectiviteit van influenzavaccinatie
- Dossier Griep
- Meer nieuws
B.C. Meijer
artsmicrobioloog, GRONINGEN
Dat is het dilemma van oud onderzoek. Naar huidige maatstaven weten we te weinig, maar om nu nog een onderzoek volgens de eisen van deze tijd op te zetten, weten we weer te veel.
T.T.h.. Jansen
Uroloog, Geldrop
Juist. Al jaren met boerenverstand tegenstander van dit soort dubieuze praktijken.
En de overheid maar verbaasd zijn over de explosieve kostentoename in de gezondheidszorg.
De protocollaire geneeskunde is daar ook zo'n voorbeeld van.
De ziektekosten...verzekeraars die menen te kunnen beslissen wat best practice is en ons dure protocollaire behandelingen opleggen met het risico, bij het niet halen van de juiste getallen, om bepaalde behandelingen niet meer te mogen uitvoeren. Maar ja dat valt nu buiten het bestek van dit verhaal over de griepprik.
J.V.M. Noordeloos
huisarts, BLOEMENDAAL
Ik ben blij dat nu eindelijk overduidelijk is aangetoond dat er geen bewijs is voor de werkzaamheid van de griepvaccinaties. Ik hoop dat de minister en ook onze andere hoogwaardigheidsbekleders nu besluiten dat deze zinloze bezigheid van vaccineren t...egen griep mag ophouden. Het geld dat hiermee wordt uitgespaard kan voor betere doeleinden worden gebruikt.
J.V.M. Noordeloos, huisarts Bloemendaal
J.V.M. Noordeloos
huisarts, BLOEMENDAAL
Ik ben blij dat nu eindelijk overduidelijk is aangetoond dat er geen bewijs is voor de werkzaamheid van de griepvaccinaties. Ik hoop dat de minister en ook onze andere hoogwaardigheidsbekleders nu besluiten dat deze zinloze bezigheid van vaccineren t...egen griep mag ophouden. Het geld dat hiermee wordt uitgespaard kan voor betere doeleinden worden gebruikt.
J.V.M. Noordeloos, huisarts Bloemendaal
J.E. Snoek
huisarts, EINDHOVEN
En dat 1 week voordat ik alle spuiten zet... Waarom is dit niet eerder onder de aandacht gekomen? Of is dit uiteindelijk het resultaat van de hele mexicaanse griep hype?