NAV ‘roeit dertig jaar tegen de stroom in’

Dertig jaar geleden kwam het hoofdbestuur van de KNMG met richtlijnen voor het uitvoeren van abortus. Reden voor een paar honderd verontruste artsen om zich te groeperen in een eigen gezelschap: het Nederlands Artsenverbond (NAV). Inmiddels is abortus maatschappelijk geaccepteerd en is euthanasie zelfs wettelijk geregeld. Dertig jaar vechten tegen de bierkaai? NAV-voorzitter P.C. Hildering, huisarts te Urk, lacht fijntjes: ‘Ik zou liever zeggen: roeien tegen de stroom in.’

De huisartsen en medisch specialisten die lid zijn van het NAV zeggen hun handelen te baseren op de hippocrati-sche ethiek, die uitgaat van het niet-schadende. Het actief doden van een medemens, zo benadrukken zij, hoort daar niet bij. Al buigen zij zich ook over thema’s als gentherapie en embryonale technieken, op het verzet tegen abortus en euthanasie ligt nog steeds de meeste nadruk: ‘Die bagage hebben we uit de

eerste jaren meegekregen.’

Hildering beziet de ontwikkelingen rond abortus en euthanasie met bezorgdheid: ‘Die kunnen leiden tot een maatschappij waarvan niemand gelukkiger wordt. Niet de patiënt en ook niet de

dokter. Wordt euthanasie gemeengoed, dan zullen patiënten het eerder als een recht gaan zien. En worden artsen erop aangesproken. Bij abortus zie je precies hetzelfde.’

Ook de NAV-voorzitter typeert het bestaan van de oudere die ‘driehoog

achter in Amsterdam’ in zijn eentje ligt te verkommeren zonder meer als vreselijk lijden. ‘Maar ligt de oplossing in euthanasie? Mijn antwoord is: nee.’ Dus pleit de vereniging voor hospices, voor het verbeteren van thuiszorg en verpleeghuiszorg en voor een overheidsbeleid dat er niet meer vanuit gaat dat ouderen zo lang mogelijk thuis moeten wonen.

De laatste jaren steekt het kleine

verbond (800 leden in 1972, 400 nu)

veel energie in het verbeteren van de naamsbekendheid, vooral door Kamerleden te informeren en studenten

te benaderen. Dat laatste met aantoonbaar succes: de oude garde maakt

langzaam plaats voor studenten, die

nu al 10 procent van de leden uitmaken.

Beïnvloeden van het buitenland is een ander punt van aandacht. ‘Buitenlanders weten vaak niet eens dat er hier ook artsen tégen zijn’. Dus legt het NAV

contacten met artsenverenigingen over de grens. Hildering: ‘Maar we zijn er niet op uit om ons in de plaats te stellen van de KNMG.’ Zijn toevoeging is illustratief voor de verbeterde relatie met de federatie, waartegen het verbond vroeger met verve kon fulmineren. ‘Men kent ons weer’, zegt Hildering over de grote broer, die overigens ruim een kwart van de NAV-leden tot haar achterban mag rekenen: ‘En we praten weer met elkaar. Als het gaat om euthanasie maken we ons beide zorgen over de meldingsbereidheid van artsen.’

Het NAV viert het zesde lustrum vandaag met een symposium over menselijke waardigheid in de medische zorg. Er zullen nog vele lustra volgen, weet

Hildering: ‘Als meer artsen de hippocratische normen en waarden overnemen, kan het NAV verdwijnen. Maar dat zie ik in de nabije toekomst niet gebeuren.’ << JV