Naar één medische indicatiestelling

Voorzitterscolumn

Het bevorderen van participatie is een belangrijke doelstelling voor de verzekeringsarts. Participatie is echter geen toverwoord. Patiënten hebben door hun aandoening nog veel problemen. Daarvoor kunnen zij vergoedingen en/of voorzieningen krijgen. Over het recht op deze vergoedingen moet een deskundig oordeel worden gegeven.

Deze week hadden wij een bijeenkomst op het ministerie van SZW in het kader van een project casusadoptie. Vanuit meerdere ministeries hebben beleidsmedewerkers geluisterd naar patiënten en de problemen met regelgeving die zij tegenkomen. Een belangrijke bron bleek de indicatiestelling voor de talloze regelingen die er bestaan. In een vlammend betoog schetste een patiënte met cystische fibrose de grote hoeveelheid loketten die zij had bezocht. Ook gaf zij een indringend beeld van de emoties die dit gevecht opwekten. Na een longtransplantatie had zijn nu meer lucht en ruimte om te functioneren. Ze had zelfs alle vergoedingen beëindigd en werkte weer, als zelfstandige. Overduidelijk niet iemand die probeert iets te versieren. Vanuit medisch perspectief is dit ook een aandoening waarbij deze vergoedingen nauwelijks ter discussie lijken te staan.

Des te bevreemdender is het dat deze patiënte regelmatig het antwoord ‘nee’ op haar verzoek ontving bij regelingen, variërend van vergoeding van geneesmiddelen, een parkeerkaart of huishoudelijke hulp tot de arbeidsongeschiktheidsregelingen.

We sturen patiënten met recht op hulp
van het kastje naar de muur

Veelvuldig was de beoordeling gedaan door niet-medici, vaak vanuit een wantrouwend perspectief en het principe niet toe te kennen. Haar ervaringen met artsen waren iets beter, al waren die vaak ook wantrouwend. Opzienbarend was hoeveel contacten zij heeft moeten hebben, voor iedere regeling opnieuw, waarbij iedere keer weer een nieuwe beoordeling werd gedaan, vaak zonder aandacht voor of kennis van de medische achtergrond. Wij sturen in Nederland kennelijk patiënten met een overduidelijk recht op hulp, van het kastje naar de muur. Het beeld uit Asterix en het Eerste Legioen is heden ten dage nog steeds actueel.

Het is nuttig door de ogen van de patiënt naar de wereld van indicatiestelling te kijken. Daar valt nog veel te verbeteren. Het zou goed zijn deze indicatiestelling meer te centreren op één plek, met een centraal dossier en een goede medische beoordeling. Cliënten hoeven dan minder vaak hun aanvraag te verdedigen, en de kwaliteit van de beoordelaar kan ook verbeteren. Juist adequate medische kennis blijkt gezien het verhaal van deze patiënten een voorwaarde. Het lijkt ook kostenbesparend. De grote hoeveelheid contacten die chronisch patiënten blijken te hebben, kosten allemaal samen uiteindelijk ook veel. Het verhaal van deze patiënt onderstreepte het feit dat integratie van indicatiestelling noodzakelijk is, met een adequate medische beoordeling, inclusief contact met de behandelaar. Op die manier kan een evenwichtig oordeel worden gegeven, passend bij het recht van de patiënt.

Natuurlijk is dit idee volstrekt niet in lijn met de huidige politieke tijdgeest. Toch hebben de burger met een chronische ziekte en de staat hetzelfde belang: voor een goede beoordeling is goede kennis en goede gegevensvergaring noodzakelijk. Dus op naar een geïntegreerde indicatiestelling, met minstens een adequaat medisch oordeel als basis.

Han Hullen, voorzitter NVVG