MCtv: 'Samenwerken vergt cultuuromslag'

'Artsen zijn niet gewend dat patiëntenzorg tegenwoordig per definitie samenwerken is. We moeten dus in de opleiding hiermee beginnen. Het vergt een cultuuromslag en dat betekent dat we het moeten trainen in teamverband.'

Dat zei anesthesioloog André Wolff afgelopen maandag in de interactieve live uitzending van MedischContact.tv over de handreiking Verantwoordelijkheidsverdeling bij samenwerking in de zorg.
Onder leiding van Ben Crul discussieerden Wolff, ziekenhuisbestuurder Gitta Gallé, huisarts Vera Kampschöer, verpleegkundig specialist Erna Vrijland, hoogleraar gezondheidsrecht Johan Legemaate en hoogleraar vaatchirurgie Willem Wisselink over het verbeteren van de samenwerking in de gezondheidszorg.

Intenties
Dat er nog veel valt te verbeteren blijkt wel uit de vragen die de live-kijkers van deze interactieve uitzending stuurden. 'Hoe krijgen huisartsen de specialisten zover dat zij ook consequent naar de huisarts rapporteren?' mailt een kijker. 'Ik heb de opleiding tot specialist ouderengeneeskunde afgerond en er was nauwelijks aandacht voor samenwerken met het ziekenhuis', reageert een ander.
‘Er is nog veel mogelijk in het verbeteren van processen, bijvoorbeeld in het informeren van huisartsen over wat er in de tweede lijn met een patiënt heeft plaatsgevonden’, meent Willem Wisselink. ‘Al zijn de intenties doorgaans goed, patiëntbrieven komen vaak pas laat bij de huisarts aan. Dat moet met technische ondersteuning toch beter kunnen.’

Een in het kader van samenwerking veelgenoemd technisch hulpmiddel is het elektronisch patiëntendossier (EPD). Bij een peiling onder kijkers van de uitzending gaf 62 procent van hen aan dat een regionaal EPD een voorwaarde is voor verantwoorde samenwerking. 'Het EPD werkt alleen als wij zorgverleners het ook gebruiken', stelt Vera Kampschöer. 'Daarin ligt de uitdaging.'

Falende overdracht
Ook binnen de tweede lijn gaan er regelmatig dingen fout, erkende lid van de raad van bestuur van het Jeroen Bosch ziekenhuis Gitta Gallé. ‘Bij de klachtencommissie van het ziekenhuis zijn genoeg voorbeelden van falende communicatieoverdracht.’ Chirurg Wisselink vindt het gezien het enorme aantal overdrachtsmomenten dat er tegenwoordig plaatsvindt, niet verwonderlijk.’ Volgens Legemaate kenschetst het de noodzaak van het ‘expliciteren wie waarvoor verantwoordelijk is’. ‘Maar’, waarschuwt hij, ‘vervolgens wel alert blijven. Niet altijd denken; dat regelt de ander. Bij twijfel altijd overleggen.’

Hete adem
Dat er vaart gemaakt moet worden met een cultuurverandering die leidt tot meer verantwoorde samenwerking staat vast, aldus de gasten. De Inspectie voor de Gezondheidszorg heeft dat onlangs in Medisch Contact bevestigd. De handreiking is gestoeld op tuchtzaken en geldt dus als veldnorm. ‘We voelen terecht de hete adem van de Inspectie in de nek’, aldus Gitta Gallé.

Als eerste concrete stap raadt Legemaate zorgprofessionals aan om nu al met de handreiking aan de slag te gaan door te kijken waar in je ziekenhuis of zorgorganisatie de grootste risico’s liggen en de dertien aandachtspunten uit de handreiking hiernaast te leggen. ‘In eerste instantie lijken het open deuren, maar bij elkaar blijkt het een zinnig geheel.’ Evert Pronk

De uitzending is alsnog te bekijken via www.medischcontact.tv.

Op mijnverantwoordelijkheid.ning.com is het mogelijk om in een social network van Medisch Contact mee te discussiëren over dit onderwerp.

Meer informatie
• Lees meer over dit onderwerp in het KNMG dossier Verantwoordelijkheidsverdeling

Meer nieuws