Kind van de rekening

Ooit had ik een heel overzichtelijke doseringsschaal van geneesmiddelen bij kinderen in mijn hoofd. Gebaseerd op de dosering van volwassenen: bij 7 jaar de halve dosering, bij 2 jaar 30 procent en bij 1 jaar een kwart ervan. Lekker simpel uit te rekenen.

De basis was de Denekampschaal die al in 1962 in Huisarts en Wetenschap (5, 357) gepubliceerd werd. Moeilijk rekenwerk met lichaamsoppervlak, gewicht en lengte kon achterwege blijven. Want daar had je tijdens een druk spreekuur natuurlijk geen tijd voor.

De populaire schaal heeft bijna een halve eeuw stand gehouden en ligt bij apothekers en velen van u nog steeds ‘voor het gemak’ boven in de la. Het gemak dient de mens en dus ook de dokter. Inmiddels denken we te weten dat de gehanteerde kinderdoseringen vaak niet kloppen. Schrijven we bij hoogbejaarden te hoge doseringen voor, bij kinderen is vanwege het hoge metabolisme vaker sprake van onderdosering.

En dat in een markt waar kinderen steeds vaker medicijnen krijgen voorgeschreven. In tien jaar tijd bijvoorbeeld drie keer zoveel antipsychotica met alle gevolgen van dien (zie MediSein, blz. 1871: Zwaardere kinderen door antipsychotica). Goed onderzoek naar effectiviteit en bijwerkingen ontbreekt echter en het kind is helaas het kind van de rekening.

Diezelfde kinderen mogen van de Europese Unie geen Fisherpricespeelgoed van Sinterklaas meer krijgen als daarin pvc en weekmakers zijn verwerkt. Niet goed voor hun gestel als ze het in hun mond stoppen. Maar dat we in onze ziekenhuizen hetzelfde spul rijkelijk hun lichaampjes laten binnenstromen via infusen, sondes, tubes en katheters, is ineens weer níet erg. Meten met twee maten dus.

Kinderarts Gavin ten Tusscher probeert het kind nu eens geen kind van de rekening te laten zijn (blz. 1856: Een infuus zonder weekmakers). Hij pleit al jaren voor een pvc-vrije zorg. Een taai gevecht soms, maar ach: alleen levende vissen zwemmen toch tegen de stroom in?

Cornel c.s. ageren op bladzijde 1874  (Breder screenen op hemoglobinopathie) ook tegen inconsequent op kinderen gericht overheidsbeleid. Dragerschapscreening op hemoglobinopathie kan veel leed bij hen voorkomen, maar huisartsen moeten nu via een omweg (anemie?) HbP-dragerschap opsporen.

Soms echter worden overheden heel snel wakker. Als de paniek dreigt toe te slaan. Jeugdarts Marianne Begemann pleitte in MC 43 voor het toevoegen van de 0- tot 4-jarigen aan de risicogroepen voor de H1N1 (Jeugdartsen zien pandemie aankomen). 

Nog deze week zal minister Klink daar uitspraak over doen. Maar los van die uitkomst mogen huisartsen gelukkig hun eigen professionele oordeel geven over wie zij tot de risicogroep vinden horen. Oma, kleinkind, allebei of samen delen.

Ben Crul