Implantaat corrigeert wervelkolom

Sommige patiënten met een scoliose moeten een operatie ondergaan waarbij de verdraaiing en verkromming van de wervelkolom in één keer worden gecorrigeerd. Wellicht is die ingreep op termijn niet langer noodzakelijk. De Groningse orthopedisch chirurg in opleiding Dirk Jan Wever promoveert 14 maart op een onderzoek waarin hij een implantaat test dat de wervelkolom geleidelijk weer in de juiste positie terugbrengt. Hij gebruikte daarvoor een staaf van ‘geheugenmetaal’ - in dit geval nikkel-titaan - dat als correctie-element aan de wervelkolom wordt vastgezet. Dit type metaallegering kan op termijn een vooraf bepaalde vorm aannemen.

Om te weten te komen welke vorm de prothese moet krijgen, legde Wever eerst het ontwikkelingsverloop van de scoliose vast. Hij deed dat met behulp van röntgenopnamen en CT-scans. Met deze gegevens was het mogelijk de toekomstige groei van de wervelkolom en de kans op toename van de vervorming te voorspellen.

Wever testte zijn implantaat, waarvan overigens al sinds 1993 een prototype bestaat, in dierexperimenteel onderzoek. Op basis daarvan constateert de promovendus dat het om een biologisch veilige legering gaat die zeer waarschijnlijk ook bij de mens goed zal werken en goed zal worden verdragen. << HM

Behandeling nekklachten

Manuele therapie boekt de beste resultaten bij de behandeling van patiënten met a-specifieke nekklachten. Dat blijkt uit het proefschrift van arts Jan Hoving, waarop hij 16 maart promoveert aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. Hoving selecteerde 183 patiënten met nekklachten en bracht ze at random onder in drie groepen. Een groep bleef bij de huisarts en kreeg pijnmedicatie, counselinggesprekken en adviezen. De tweede groep kreeg tweemaal per week oefentherapie, massage en tractie van de fysiotherapeut. Groep drie werd zes weken lang door de manuele therapeut behandeld. Die paste passieve mobilisatietechnieken toe met de bedoeling de beweeglijkheid van de wervelkolom te verbeteren. Na zes weken bleek 68 procent van de patiënten uit deze laatste groep te zijn hersteld. Hetzelfde ging op voor 51 procent van de patiënten die fysiotherapeutisch waren behandeld en voor 36 procent van de patiënten die onder de hoede van de huisarts waren gebleven.

De primaire effectmaten die Hoving bekeek waren: door de patiënt ervaren herstel, de mate van fysiek disfunctioneren, de intensiteit van de pijn en de mate waarin er beperkingen optraden zoals gemeten met de Neck Disability Index. Hoving vond dat vooral onder mensen met ernstige klachten (veel pijn en veel bewegingsbeperking) de manueel-therapeutische behandeling in het voordeel was.

Dat laatste ook in economische zin: de totale gemiddelde kosten van de manuele-therapiegroep, zo becijferde de Amsterdamse promovendus, bedroegen ongeveer eenderde van de kosten in beide andere groepen. Dat is niet onbelangrijk, gegeven het feit dat bijna tweederde van alle mensen wel eens last heeft van nekklachten. << HM

antitrombose-

medicijn

In The New England Journal of Medicine van 1 maart melden Alexander Turpie c.s. goede resultaten met een synthetische pentasacharide bij patiënten met een risico op diepveneuze trombose. Het pentasacharide is het eerste van een nieuw klasse van synthetische antitrombose middelen, voorspellen de auteurs. In verschillende doses bleek het nieuwe middel superieur aan laagmoleculaire heparine bij het voorkomen van trombose bij patiënten die een total hip hadden gekregen.

Commentator Robert Rosenberg wijst op de merkwaardige geschiedenis van anticoagulantia. Ooit werd heparine geïsoleerd met de bedoeling een procoagulantium te vinden in plaats van een antistollingsmiddel. Laagmoleculaire heparine werd ontwikkeld om het enzym waarop heparine aangrijpt te achterhalen, niet om het therapeutische effect ervan te verhogen. En naar nu blijkt, zijn heparinefragmenten met een structuur vergelijkbaar met pentasacharide mogelijk in te zetten om de werking van pathogenen als het herpes-virus en het hepatitis C-virus te blokkeren.