Fatale bijwerkingen bij combineren met bevacizumab

Het combineren van bevacizumab en een andere behandeling tegen kanker leidt tot een verhoogd risico op fatale bijwerkingen. Dat blijkt uit een meta-analyse gepubliceerd in JAMA.

Dat bevacizumab ernstige bijwerkingen kan hebben, is niet verwonderlijk. VEGF, het doelwit van het medicijn, speelt immers een belangrijke rol bij verschillende fysiologische processen. Hoewel er eerder fatale bijwerkingen zijn gerapporteerd bij patiënten die bevacizumab gebruikten, is nog niet goed duidelijk in hoeverre het gebruik van dit medicijn het risico op dodelijke bijwerkingen beïnvloedt. Om hier meer inzicht in te krijgen, hebben Vishal Ranpura en collega’s een meta-analyse uitgevoerd.
Daarvoor gebruikten zij zestien onderzoeken met in totaal 10.217 patiënten. In alle studies werd bevacizumab gecombineerd met chemotherapie of doelgerichte therapie en vergeleken met enkel chemotherapie of enkel doelgerichte therapie.

Uit het onderzoek bleek dat bij ongeveer 2,5 procent van de patiënten behandeld met bevacizumab een fatale bijwerking ontstond. Vergeleken met  een behandeling met enkel chemotherapie traden fatale bijwerkingen ongeveer 1,5 vaker op bij de combinatie met bevacizumab. Met name bloedingen, neutropenie, maagperforaties, pulmonale embolieën en CVA’s kwamen vaker voor bij de combinatie met bevacizumab. Vooral pulmonale en gastro-intestinale bloedingen hadden vaak een fatale afloop.

Verder suggereert het onderzoek dat fatale bijwerkingen het meest frequent voorkomen bij de combinatie met taxanen of met platinumbevattende chemotherapie. Het hoogste risico op bijwerkingen werd gezien bij de behandeling van patiënten met prostaat- en longkanker, de minste fatale bijwerkingen kwamen voor bij patiënten met borst- en nierkanker.

Het is belangrijk dat artsen op de hoogte zijn van de voor- en nadelen van het gebruik van bevacizumab en dat zij het ontstaan van ernstige bijwerkingen herkennen, concluderen Ranpura en collega’s.

Daniel Hayes schrijft in een commentaar op de studie dat nog niet duidelijk hoe de balans tussen de voor- en nadelen van bevacizumab uitvalt. Het gebruik van bevacizumab heeft voordelen, schrijft Hayes, maar het is nog niet mogelijk om te bepalen welke patiënten het meeste baat hebben bij de behandeling. Oncologen zijn daarom vooralsnog gedwongen om alle patiënten bloot te stellen aan de af en toe optredende levensbedreigende bijwerkingen.

Twan van Venrooij

JAMA 2011; 305(5): 487-94: Treatment-Related Mortality With Bevacizumab in Cancer Patients: A Meta-analysis

 en 506-8: Editorial: Bevacizumab Treatment for Solid Tumors

• Rubriek MediSein
• Meer nieuws