Laatste nieuws
Vivienne Schelfhout
2 minuten leestijd
Federatienieuws

Doelmatigheid in de zorg, wie is aan zet?

Plaats een reactie

De media staan er vol van: de zorgkosten rijzen de pan uit. Als we zo doorgaan is de zorg over een aantal jaren onbetaalbaar. De minister van VWS probeert met de ‘keuken-tafeldiscussie’ eenieder bewust te maken van de oorzaken en gevolgen van de stijgende zorguitgaven. De twee recente conceptadviezen van het College voor zorgverzekeringen (CVZ) over enkele dure geneesmiddelen wakkeren de maatschappelijke discussie over kosteneffectiviteit aan. Een noodzakelijke discussie, waarbij de individuele arts een beperkte rol heeft.

In de medische vervolgopleidingen wordt ook aandacht besteed aan het kostenaspect. Met de introductie van de CanMeds-methode wordt in het kader van maatschappelijk handelen de aios onder andere geleerd om de patiënt kostenbewust te maken. Maar dat is nog niet zo eenvoudig. Kostenbewust handelen suggereert dat de arts weet wat de kosten van bepaalde verrichtingen zijn. En weet de arts dat? Nee, luidt het antwoord, althans niet altijd. Er hangt geen prijslijstje in de spreekkamer. Desgevraagd gaven diverse specialisten aan geen idee te hebben wat de kostprijs is van diverse onderzoeken en medische interventies.

Een praktijkvoorbeeld: een specialist laat bij een patiënt een bloedonderzoek uitvoeren. Toen hij het formulier voor het laboratorium aan het invullen was, vroeg de patiënt of ook het cholesterol kon worden gecheckt. Voor het onderzoek naar de klachten van de patiënt was dat niet nodig, maar toch kruiste de specialist het op het formulier aan. De extra kosten waren de specialist niet bekend. Ongetwijfeld zullen op dergelijke kleine onderzoeken niet de meeste kosten kunnen worden bespaard, maar toch … kostenbewustzijn begint klein.

Dit voorbeeld gaat niet zozeer over kosteneffectiviteit, namelijk of het effect van de behandeling de prijs waard is, maar over de noodzaak van de handeling. Dat is nu ook juist wat naar mijn mening de rol van de individuele arts is. De arts is deskundig om te beoordelen of een medische interventie, of in het voorbeeld een bepaald onderzoek, medisch noodzakelijk is. Daarvoor is hij opgeleid. Als het niet medisch noodzakelijk is, zou de arts de interventie niet moeten verrichten. Althans niet ten laste van het verzekerde pakket. De arts heeft een rol als het gaat om het uitleggen aan de patiënt of een medische interventie noodzakelijk is en in die zin bijdraagt aan kostenbewustzijn van de patiënt. Of het effect van de behandeling de prijs waard is, is niet aan de individuele arts om te beoordelen.

Zoals ook staat te lezen in de reactie van de KNMG op de conceptadviezen van het CVZ, horen afwegingen over kosteneffectiviteit op macroniveau plaats te vinden. In de spreek-kamer horen deze afwegingen niet thuis. Uiteraard zullen artsen input moeten leveren om de maatschappelijke discussie over kosteneffectiviteit te kunnen voeren. De politiek zal echter moeten bepalen welke zorg op basis van kosteneffectiviteit beschikbaar moet zijn. De arts kan zich dan richten op waarvoor hij is opgeleid, de best beschikbare zorg leveren.

Vivienne Schelfhout, secretaris college KNMG

Federatienieuws KNMG
Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • Er zijn nog geen reacties
 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.