Depressie

Op een zonnige herfstdag ga ik op huisbezoek bij meneer De Haan. Hij zit zoals gebruikelijk in zijn grote stoel naar de televisie te kijken: ik kan dit door het raam al zien. Zelden komt hij uit die stoel. Hij heeft een enorm overgewicht, lijdt aan hartfalen en COPD, suikerziekte, nierproblemenfalen en depressie.
Hij heeft het moeilijk kunnen verwerken dat zijn vrouw een aantal jaren eerder is gestorven aan kanker.

Als ik uit mijn auto stap, ontdek ik dat ik argeloos de deur heb dichtgedaan terwijl het sleuteltje nog in het contact steekt. Oeps! Wat dom! Ach, laat ik hem eerst maar even opzoeken en daarna verder zien.

Als ik bij meneer De Haan binnenkom maakt hij een sombere, trage indruk. Alles gaat eigenlijk maar matig en hij heeft er ook niet zo’n zin in. Ik meet zijn bloeddruk, luister naar zijn longen, en dan, als het huisbezoek bijna klaar is, vertel ik hem over het probleem waar ik mee zit.

Op dat moment beginnen zijn ogen te glinsteren. Hij krijgt een soort kwajongensblik en hij veert op uit de stoel waarin hij anders zo achterovergezakt blijft zitten. Hij vraagt of ik soms een raam op een kiertje heb laten staan en dat blijkt het geval. Hij rommelt wat in een kast en loopt vervolgens met een nijptang naar de tuin.

En na overleg met zijn buurman knipt hij een stuk roestig ijzerdraad uit het hek. Het ene uiteinde buigt hij om tot een soort haakje en dan neemt hij mij mee naar mijn auto. Meneer de Haan instrueert mij hoe ik met dit stuk ijzerdraad de sleutels te pakken kan krijgen en iedereen gluurt mee. Tot het mij lukt: rinkelend hangt de sleutelbos aan het ijzerdraadje.

Nog nooit heb ik meneer de Haan zó vrolijk gezien. Het lijkt wel alsof hij een stuk van zijn depressie is kwijtgeraakt, alsof hij onverwacht door iets zinvols te doen weer innerlijk licht heeft gekregen. Het effect van deze onverwachte gebeurtenis heeft zeker een maand nagewerkt, sterker dan welk antidepressivum dan ook tot nu toe. Lang leve de onverwachte gebeurtenis, lang leve de onvoorziene dommigheid – het onhandige moment van de dokter!

Marco Ephraïm, huisarts in Zoetermeer

Alle lezersbijdragen Het imago van de dokter