KNMG benadrukt belang van toegankelijke en goede abortuszorg

De KNMG heeft gereageerd op het wetsvoorstel ‘Abortus is zorg’ dat door GroenLinks-PvdA ter internetconsultatie is voorgelegd. Dit wetsvoorstel houdt in dat het uitvoeren van een abortus tot 24 weken zwangerschap uit het strafrecht wordt gehaald en juridisch anders wordt geregeld. Voor de KNMG staat het waarborgen van toegankelijke en kwalitatief goede abortuszorg voorop. Hoewel de KNMG openstaat voor een andere juridische inbedding van abortuszorg, biedt het huidige voorstel onvoldoende zekerheid voor zwangeren en artsen en daarom kunnen we geen steun uitspreken voor dit wetsvoorstel.

Abortus wordt nog vaak gezien als een medische handeling waarop een taboe rust. Eventuele drempels en stigmatisering rondom abortuszorg moeten dan ook worden onderzocht en weggenomen. De KNMG staat ervoor open dat abortus juridisch anders wordt geregeld, als dit tot het wegnemen van die drempels leidt. Wel is het hierbij belangrijk dat een nieuwe wettelijke regeling geen onbedoelde negatieve gevolgen heeft voor de positie van de zwangere en voor de arts die abortuszorg verleent.

Abortuszorg moet toegankelijk en veilig zijn, én blijven. Wetswijzigingen of andere maatregelen die daadwerkelijk kunnen helpen om eventuele stigma’s en drempels te verminderen en de zorg te verbeteren steunen wij van harte.

De KNMG vraagt om in elk geval de volgende punten te onderzoeken bij een nieuwe wettelijke regeling:

Gevolgen voor rechtszekerheid van artsen
In het wetsvoorstel wordt voorgesteld om art. 296 uit het Wetboek van Strafrecht te schrappen, inclusief de strafuitsluitingsgrond voor artsen in lid 5. Hierdoor worden de mogelijke strafrechtelijke gevolgen voor artsen die abortus uitvoeren minder duidelijk. De KNMG vindt het van belang dat de arts die binnen de grenzen van de wet en volgens de richtlijnen en protocollen opereert zeker moet zijn van uitsluiting van strafrechtelijke vervolging.

Plaatsing kwaliteits- en zorgvuldigheidseisen
Het wetsvoorstel stelt voor om een aantal kwaliteits- en zorgvuldigheidseisen uit de huidige wetgeving ongewijzigd over te hevelen naar de Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Wkkgz). De KNMG vraagt zich af of de Wkkgz wel het juiste wettelijke kader is om abortus te regelen, omdat deze wet niet bedoeld is voor het opnemen van kwaliteits- en zorgvuldigheids­eisen voor bijzondere vormen van zorg. Daarnaast is de KNMG er niet van overtuigd dat handhaving van alle over te hevelen eisen (zoals die voor ‘verantwoorde voorlichting’) noodzakelijk of wenselijk is.

Gevolgen voor aanbieders abortuszorg
In het wetvoorstel ontbreekt een overzicht van wat er precies verandert als aanbieders van abortuszorg via de Wkkgz ook onder de Wet toetreding zorgaanbieders (Wtza) gaan vallen. Onzeker is of professionals die nu abortus uitvoeren dat op dezelfde wijze kunnen blijven doen of dat ook andere zorgaanbieders deze zorg op eventueel andere wijze mogen verlenen.

Gevolgen voor toepassing gedwongen zorg
Het wetsvoorstel roept de vraag op of abortus binnen het kader van de Wet zorg en dwang (Wzd) of de Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (Wvggz) onder dwang kan worden uitgevoerd. Onder de huidige wetgeving is dat niet mogelijk, vanwege de uitzonderingspositie die abortus heeft. 

Bekijk hier de volledige reactie.