Nora, vrouw en muze van James Joyce

Nora, vrouw en muze van James Joyce, Nuala O’Connor (vertaling Jetty Tuinman), Marmer, 479 blz., 26,99 euro.

bestellen

Leed Lucia Joyce, de dochter van de befaamde Ierse schrijver James Joyce (1882-1941), aan schizofrenie? Of waren haar wisselende gedragingen – van woede, brandstichting en nymfomanie tot katatonie en verstilling – het gevolg van hersensyfilis?

In de geestig en subtiel vertaalde biografische roman Nora, vrouw en muze van James Joyce noteert de Ierse schrijfster Nuala O’Connor (1970) terecht dat Lucia bij niet minder dan twintig artsen is geweest, onder andere bij Carl Gustav Jung in Küsnacht. Dat Lucia zelf bang was dat ze leed aan hersensyfilis vermeldt O’Connor echter niet.

We volgen in dit boek de geschiedenis van Lucia’s moeder, Nora Barnacle (1884-1951) uit Galway. Joyce baseerde het personage Molly Bloom in zijn roman Ulysses (1922) op Nora. Ondanks haar moeilijke leven met talloze verhuizingen (in Parijs wel negentien keer), een man die aan de drank was, en een dochter met schizofrenie bleef Nora een onverwoestbare optimist. Joyce hing graag de gevierde kunstenaar uit, maar zonder Nora was hij reddeloos verloren geweest. Behalve een hardnekkig alcohol­probleem had Joyce last van acuut reuma en glaucoom waaraan hij diverse keren werd geopereerd in Zürich. Hij stierf ten gevolge van een maagperforatie. Nora overleed tien jaar later aan nierfalen. Dit boek is zo goed geschreven dat je het met plezier twee keer leest.