Slecht geslapen?
3 reactiesNog niet zo lang woont hij bij ons op de gerontopsychiatrische unit. Hij vraagt een visite aan voor slaapmedicatie.
‘Dokter, ik slaap al een week helemaal niet. Kan ik een sterkere slaappil krijgen?’
‘O, da’s niet fijn. Slaapt u dan echt de hele nacht niet?’
‘Nou, misschien een halfuurtje ergens tussen elf en twaalf.’
‘Dat is niet veel nee. Hoelang heeft u die slaapproblemen al?’
‘Ik slaap al zo’n dertig jaar bijna niet!’
‘Zo, dat is al een behoorlijke tijd. Dan zult u wel moe zijn. Wat hebben uw andere artsen al gezegd over uw slaapprobleem en slaapmedicatie?’
‘Nou, dat ik al een sterke pil heb, maar die doet helemaal niks!Ik wil echt iets sterkers.’
‘Ja, dat klopt wel ja, van die sterke pil (hij gebruikt dormicum). Ik begrijp dat u graag een snelle oplossing wilt voor uw probleem. Dat willen we allemaal natuurlijk het liefst. Maar kunt u mij eerst vertellen hóé u slaapt? Dan kunnen we samen kijken naar een oplossing.Drinkt u bijvoorbeeld koffie in de avond? Is het donker en stil genoeg op uw kamer?’
‘Ik drink al geen koffie meer in de avond, maar laat wel alle verlichting en radio aan in de nacht.’
‘Misschien kunt u eens proberen de radio en lampen uit te doen? We weten dat die prikkels de slaapbehoefte remmen.’
‘Nee, dat ga ik niet doen. Ik slaap al dertig jaar met de radio en de lampen aan.’
‘Ooo, misschien slaapt u daarom al die tijd niet zo goed.’
(Dit was het moment dat ik dacht dat mensen van candid camera binnen zouden komen.)
Ik zal vragen aan de nachtdienst of ze bij u komen kijken of u helemaal niet slaapt en wat er misschien aan de hand is.’
‘Nee dokter, dan word ik zéker wakker. Ik word al wakker als er iemand aan mijn deurklink zit!’
‘Maar misschien slaapt u dan toch niet zo slecht?’
Uiteindelijk ging ik de kamer uit zonder ophoging van de dormicum, trots dat ik de verleiding had weerstaan. Wie van u was er meegegaan in deze 'wens van de patiënt’?
Lees ook
P.L. Ganani-Allis
verzekeringsarts, Rotterdam
Ik vraag me wel af waarom deze patiënt al 30 jaar lang met licht en radio aan slaapt. Als hij, om welke reden dan ook, bang is in het donker, zal hij dat niet zo snel veranderen immers.
neuroloog, Aruba
Beter helemaal niet aan beginnen. Benzodiazepinen zijn uitsluitend werkzaam en/of behulpzaam bij sporadisch of zeer kortdurend gebruik. Om te stoppen vertel ik vaak dat bij ouderen soms ook een paradoxaal effect kan optreden. Dat je juist opgewonden ...en wakker wordt van het middel. De meeste mensen willen dan stoppen. Emile Keuter
jeugdpsychiater niet praktiserend, Driebergen-Rijsenburg
Een verhaaltje uit mijn eigen beroepsgeschiedenis:
Slapen
Het is normaal als een patient op een dag wordt opgenomen, deze door de afdelingsarts wordt gezien en gesproken. Deze dame, zo’n 45 j...aar oud, wilde dat ook graag, en daar had ze ook een goede bedoeling mee. Bij opname gebruikte ze rond de dertig (30!) pillen per dag om te kunnen slapen en rustig te blijven. Of ik die voor haar verblijf bij ons maar wilde voorschrijven. Mooi niet dus, meende ik in mijn eigen wijsheid. Al was ik dan nog erg onervaren, ik snapte op zich goed dat ze met die pillen redelijk zou slapen, maar dat ze de dagen erna langs zou komen om te zeggen dat het toch maar matig ging. En of ze er niet wat bij kon krijgen. Dat ze het meende zag ik aan haar dramatische presentatie: ze zat op haar knieën voor me, maakte een erg zielige indruk en de spanning in haar lichaam was zeer zichtbaar. Tussen haar handen hielde ze strak een katoenen zakdoekje. En terwijl we spraken slaagde ze er in dit zakdoekje uit elkaar te scheuren, iets waar een getrainde bodybuilder nog moeite mee zou hebben. Ik wees haar vraag annex eis af maar bood haar wel een andere mogelijkheid om de nacht door te komen. Eerst wat poespas natuurlijk , het pact met de duivel geheten, want ik wilde eerst niet zeggen wat ik haar te bieden had. Nee, ze moest eerst beloven dat ze mijn opdracht annex instructie zou uitvoeren. Haar wanhoop deed veel, ze stemde er mee in. Wat ik in petto had was een strategie die de naam heeft van het voorschrijven van het symptoom. Ik wist hoe het moest, maar het was de eerste keer dat ik het toepaste. Het is dus een paradoxale instructie, iets waarover ik al het een en ander gelezen had en wat me zeer aansprak. Snel en krachtig werkend, als je het maar goed brengt. Ik zei haar dus dat ze van mij een instructie kreeg die zo simpel was dat ze geen nadere uitleg nodig had. Ik zou het haar zeggen en dan was het gesprek ook aansluitend afgelopen. En: ze mocht er met niemand over praten! Ze stemde in en ik zei haar dat ze deze avond zodanig in bed moet gaan liggen dat ze in feite in slaap zou kunnen vallen. Maar, en nu komt het, ze moest zich vervolgens maar met één ding bezig houden. En dat was: ‘concentreer je voortdurend op het OPEN houden van je ogen’. Dat is het, tot morgen. Volgens afspraak vroeg ze niets meer en vertrok. De volgende dag bleek dat ze heel snel in slaap was gevallen en als een blok de nacht was doorgekomen. Maar dankbaar was ze geenszins, nee, ze was woedend op me. Ik had immers haar mogelijkheden om haar zin te krijgen bij doktoren en behandelaren geheel ondergraven. Dan maar stik boos, ze was in ieder geval van de pillen af.