Nog veel haken en ogen

Het rapport van de commissie-Schnabel, de documentaire over de Levenseindekliniek en deze week het internationale congres ‘Euthanasia 2016’ dat in Amsterdam wordt gehouden: het einde van het leven staat volop in de belangstelling. Medisch Contact besteedt er deze week uitgebreid aandacht aan (zie de artikelen op blz. 10, 14 en 18). Dat euthanasie toegepast wordt bij mensen met een terminale ziekte is allang geaccepteerd. De discussie spitst zich nu vooral toe op euthanasieverzoeken van mensen met (al dan niet beginnende) dementie, met een psychiatrische stoornis of die ‘klaar met leven’ zijn. Ofschoon tot nu toe bij een beperkt aantal patiënten uit deze groepen euthanasie is toegepast, bestaat het gevoel dat we op een hellend vlak terecht zijn gekomen (blz. 18).

Min of meer parallel hieraan wordt de discussie gevoerd of er altijd een arts bij betrokken moet zijn als de patiënt afscheid wil nemen van het leven. De pil van Drion staat weer volop in de belangstelling.

De Volkskrant kopte afgelopen zaterdag dat de pil van Drion in de staat Oregon (VS) allang ‘verkrijgbaar’ is. De betreffende patiënt doorloopt een procedure die behoorlijk vergelijkbaar is met die bij euthanasie in Nederland, waarna een arts het middel voorschrijft. Het grote verschil met hulp bij zelfdoding, zoals wij die kennen, is dat de patiënt zelf bepaalt óf en wanneer het middel wordt ingenomen. Daar komt geen dokter aan te pas. De voorstanders van de levenseindepil in Nederland worden echter blij gemaakt met een dooie mus: in Oregon mogen de dodelijke medicijnen alleen worden gegeven aan terminale patiënten die nog maar zes maanden te leven hebben, terwijl hun wens gericht is op een heel andere groep: hoogbejaarden zonder dodelijke ziekte die hun leven voltooid vinden.

De NVVE is er al klaar voor en werkt aan een pilot met de ‘echte’ levenseindepil. Zij willen de pil op proef gaan verstrekken aan ouderen die niet terminaal ziek zijn, maar wel vinden dat ze ‘klaar’ zijn met leven. Dat gaat mij te snel. De (medisch-)ethische discussie hierover is nog lang niet afgerond. Het aantal haken en ogen hierbij is niet op twee handen te tellen. Ik denk dat we er nog niet klaar voor zijn. En de politiek ook niet.

Hans van Santen, huisarts en hoofdredacteur

@hansvansantenMC