Bert Keizer: Met euthanasie de grens over
3 reactiesIn 1996 had ik mijn eerste boek in het Engels vertaald en mocht ik het daar gaan aanprijzen. Ik heb jaren in Engeland gewoond en ik dacht dat ik heus wel wist wat me te wachten stond, temeer omdat ik had gezien wat collega Van Oyen was overkomen. Hij was de huisarts die in 1994 als eerste voor de tv-camera euthanasie verleende. Het ging om een ALS-patiënt. De film heette Dood op verzoek en zou, zo meende men, de wereld laten zien hoe zegenrijk wij in Nederland bezig waren met stervende mensen. Van Oyen werd hierover geïnterviewd op BBC 2 door Michael Ignatieff. De andere deelnemers aan het gesprek waren Dame Cicely Saunders, stichtster van de hospicebeweging, en Ludovic Kennedy, toenmalig voorzitter van de Britse NVVE. Er was ook nog een arrogante neuroloog bij, wiens naam ik ben vergeten.
Wij hadden in Nederland geen idee met welk een minachting men in Engeland naar onze euthanasiepraktijk keek. We dachten eigenlijk dat Van Oyen als een vooruitstrevende held ontvangen zou worden. Het tv-interview verliep echter rampzalig. Dame Cicely barstte bijna van verontwaardiging bij de suggestie dat euthanasie ooit een goed idee zou zijn. De neuroloog legde op neerbuigende toon aan Van Oyen uit wat ALS eigenlijk was. Uit zijn hele houding sprak verbazing over de omstandigheid
dat men op het continent überhaupt in staat was gebleken deze diagnose te stellen. Samen richtten ze onze arme collega te gronde door hem duidelijk te maken dat hij zijn patiënt had omgebracht uit onhandigheid, omdat hij als arts niet goed wist te zorgen voor iemand met ALS. Van Oyen raakte hierdoor zo geagiteerd dat zijn bescheiden vaardigheid in de Engelse taal volledig verdampte en hem slechts een hulpeloos sputteren resteerde. Kennedy en Ignatieff, die wel op zijn hand waren, konden hem niet redden.
Niet perongeluk gaf hij een Duitse draai aan mijn naam
Toen ik twee jaar later zelf voor interviews naar Engeland ging dacht ik dat dit mij niet zou overkomen, totdat de interviewer van de BBC ons gesprek opende met: ‘And how many did you kill doctor Kaiser?’ waarbij hij niet per ongeluk een Duitse draai gaf aan de uitspraak van mijn naam. Ik kwam op handen en voeten het gesprek uit. Nadat ik met een arts of journalist op deze manier gestreden had gingen we vaak iets drinken en/of roken om even bij te komen van het gebeuren. En dan zeiden vrijwel al deze mensen die net voor hun krant of programma hadden geprobeerd mij neer te zetten als een dubieuze arts met sinistere bedoelingen: ‘I do hope you realize we’re coming round to your point of view.’ ‘Then why did you speak so dismissively just now?’ ‘Well, it’s tricky you know, talking about this kind of stuff in public.’
We zijn nu twintig jaar verder en in Engeland is Nederlandse euthanasie nog altijd een volstrekt onverkoopbaar exportartikel.
Download dit artikel (PDF)
N.A. Terpstra
huisarts, Venhuizen Nederland
Ik werkte toen ook als HAIO in Engeland en herinner me dit TV-programma met Van Oyen nog prima.
Mijn inkijk was overigens anders: ik deed soms wel eens dienst (locum) in ziekenhuizen waar een hospice aan vast zat, en de opwinding in Engeland (toend...ertijd) over het ontbreken van hospices in ons land (wat in theorie kon leiden tot het voor euthanasie drempelverlagende gevoel van de pre-terminale patiënt een ander alleen nog maar tot last te zijn) kon ik ergens wel begrijpen.
Daarnaast kwam in mijn herinnering Van Oyen niet sterk over, de (deels terechte) kritiek op het Nederlandse systeem werd door hem opgevat als een persoonlijke aanval op zijn integriteit.
L Tauritz Bakker
wetenschapscommunicator, student geneeskunde, DEN HAAG Nederland
Onlangs las ik het boek "In the midst of life" (2010) van de Britse auteur en voormalig verpleegkundige Jennifer Worth. Zij beschrijft daarin haar ervaringen met palliatieve zorg en euthanasie. Ik vermoed dat haar standpunt voor veel Britten herkenba...ar is. In principe is ze afwijzend, maar ze staat open voor argumenten en heeft begrip voor het veranderen van de tijden en de medische zorg.
Jos Rensing
huisarts, den Haag
Ooit vroeg Ben Crul mij of ik deel zou willen nemen aan een debat over dit onderwerp voor das ZDF. Ik weigerde omdat er geen tolk bijgeleverd werd, zodat ik mijn standpunt niet gewogen en zorgvuldig in mijn eigen taal zou kunnen formuleren. Ik spreek... best een redelijk woordje Duits, maar dit vond ik geen level playing field. Ik weet niet of Ben er zelf toen heen is gegaan, maar zo ja, ben ik benieuwd naar zijn herinneringen.