Provinciale huisartsen gezocht

Ik voelde laatst plaatsvervangende schaamte voor mijn eigen generatie toen ik las dat de huisarts van Balk al vijf jaar geleden met pensioen had gemoeten. Helaas is er onder mijn ‘peers’ vanwege de werkdruk in de provincie geen opvolger te vinden. De Balkse huisarts kon zelfs zijn vrouw die het afgelopen jaar ernstig ziek was, niet verzorgen omdat niemand zijn praktijk wil overnemen.

Waar is mijn generatie huisartsen? De huisarts, u kent hem wel, de poortwachter van ons systeem, een indrukwekkende professional die je tegenkomt op verschillende belangrijke momenten in je leven. Zo iemand kunnen we tegenwoordig maar moeilijk in de Nederlandse ‘buitengebieden’ vinden. 20 procent van de 340 Friese huisartsen stopt in de komende zeven jaar omdat zij de pensioengerechtigde leeftijd bereiken en een derde van de 250 Zeeuwse huisartsen gaat de komende jaren met pensioen. Helaas zijn ook deze gebieden niet in trek bij jonge huisartsen.

‘In trek’, dat woord wordt ook vaak gebruikt voor populariteit van toeristische locaties. Waar is dat brandende vuur, die passie voor het echte vak in de buitengebieden gebleven? Frits Krijnen, de betreffende Balkse huisarts, zal het ook niet altijd allemaal ‘leuk’ gevonden hebben noch oorspronkelijk in Balk geboren zijn. En de talloze keren dat hij uitgeput naar bed ging voor een paar uurtjes, zal hij zich hebben afgevraagd: waarom?

Het antwoord is: omdat hij een verschil maakt.

Wanneer we op Wikipedia opzoeken wat een huisarts precies is, lezen we: ‘een dokter met een ruime generalistische medische kennis, maar met name over de patiënt zelf en diens familie/omgeving’. De huisarts kent zijn patiënten, wat de zorg efficiënt maakt omdat een paar woorden genoeg kunnen zijn.

Deze taakomschrijving van een ‘driesterrenhuisarts’ staat dus kennelijk onder druk. Diensten worden verdeeld op de huisartsenposten en gaan soms voor 1000 euro per dienst over de toonbank omdat niemand ze wil opvullen. Net klare huisartsen vallen jarenlang in, omdat dit goed verdient en het niet de lasten geeft van praktijkhouderschap. Dit alles lijkt niet in het belang van de patiënt.

Wordt het niet tijd voor verschillende gradaties huisartsen? In de maatschappij is het meestal zo dat inkomen en verantwoordelijkheden aan elkaar gelieerd zijn. Zo werkt het in grote bedrijven, politiek en advocatenkantoren. Waarom niet voor de huisarts?

Ik stel mij voor een eerstegraadshuisarts (praktijkhouder), een tweedegraadshuisarts (vier dagen en in vaste dienst) en derdegraadshuisartsen (minder dan vier dagen en invalwerk), gerelateerd aan het inkomen. Dan weet de patiënt ook wie hij tegenover zich heeft.

Want het geldt vast niet alleen voor chirurgen dat volume gerelateerd is aan kwaliteit...