Mag de waarnemend huisarts ook meestaken?
5 reacties‘Goedemorgen, mijn naam is dokter Suntjens. Ik werk vandaag hier in de praktijk vanwege vakantie van uw eigen dokter.’
Het is de week na de manifestatie op het Malieveld en het begin van de zomer als ik mijn patiënt binnenroep uit de wachtkamer. Een 43-jarige man staat zelfverzekerd op en loopt voor mij uit de spreekkamer in. ‘Oh u bent zoals ze noemen een waarnemend huisarts? Ik begreep dat jullie goed verdienen door zo in de zomer bij te klussen. Lijkt me lekker, wel de lusten, niet de lasten. Nou, prima hoor. Ik kom voor een kuurtje.’
Het duurt even voor ik me een houding weet te geven en het consult tot een medisch en communicatief goed einde breng. De patiënt verlaat mijn spreekkamer, zonder kuurtje, maar zijn opmerking blijft hangen. Inderdaad, ik klus een dagje bij naast mijn vaste praktijken voor een mooi tarief, iets waar ik me eigenlijk nooit schuldig over voelde. Maar toch voel ik mij door deze man aangesproken.
Na mijn opleiding startte ik als waarnemer. Argumenten voor deze keuze zijn de vrijheid, overal kunnen meekijken en het vak inhoudelijk beter in de vingers krijgen zodat ik met voldoende ervaring straks een praktijk kan starten of overnemen. Ook heb ik op papier de vrijheid de ene week vijf dagen te werken en de week erna twee. Ideaal, maar in een tijd waarin de huisartsenzorg enorm onder druk staat, schuurt het ook een beetje. Wat was onze positie gedurende de actieweek en de manifestatie? Mogen we als waarnemers meepraten over de problemen? Of zijn we er zelf onderdeel van?
Relatief veel ‘invaldokters’ hebben vaste plekken. Zij draaien gedurende lange tijd mee in praktijken waarbij ze taken van praktijkhouders overnemen en verantwoordelijkheden nemen alsof ze vast in dienst zijn. Naast de vaste plekken behoudt de waarnemer zijn vrijheid losse dagen toe te voegen en diensten in te plannen op momenten dat het uitkomt. De waarnemer is inmiddels niet meer weg te denken uit de praktijk. De vraag is echter of de balans niet verstoord is geraakt. Van de afgestudeerde huisartsen in 2021 is meer dan 80 procent begonnen als zzp’er. En de praktijkhouder? Die sterft langzaam uit.
De huisarts is overbelast, verzuipt, voelt zich niet serieus genomen als speler in het zorgveld. Dit is de boodschap die naar buiten is gebracht in de actieweek en de slotmanifestatie op het Malieveld. Er zijn grote problemen in huisvesting, de wachtlijsten lopen op, de bureaucratie neemt toe en de ANW-verdeling moet anders. Zeer uiteenlopende punten die lang niet bij elke huisarts resoneren. Zodanig dat de vraag ontstaat of ‘de huisarts’ nog wel bestaat. Een risico, want als we het met elkaar niet eens kunnen worden, wat verlangen wij dan van Den Haag? Hoe kunnen wij verwachten dat er een oplossing komt voor huisvestingsproblemen als de regels regionaal verschillen? En welke uitkomst willen we van de politiek als we het met elkaar niet eens kunnen worden hoe we diensturen verdelen?
Als we de noodklok luiden, laten we dat dan met elkaar doen. Breng de aandacht af van argumenten waar wij verdeeld in zijn maar focus op wat voor ons allemaal belangrijk is: onze patiënt! Als de huisarts verzuipt, zinken onze patiënten naar de bodem. Een eerste lijn waar door het toenemen van taken het budget al jaren op 4 procent schommelt, is niet meer representatief. Meer geld is onze prioriteit, alsmede een sterke onderhandelingspositie aan tafel bij de zorgverzekeraar. Gooi ons deze reddingsboeg toe zodat ons hoofd boven water blijft. Zet waarnemend huisartsen naast de praktijkhoudende kapiteins om door de stormachtige rivier te manoevreren, erop vertrouwend dat zodra wij ons als beroepsgroep in rustiger vaarwater bevinden onze patient weer kan drijven en de nieuwe generatie praktijkhouders zich automatisch weer zal melden.
Lees ook
E.M. Kostelijk
huisarts, Enschede
Ik vind zeker dat je mag demonstreren. Maar ik mis bij waarnemers wel het stuk van samen de schouders onder een stuk organisatie zetten en ook in het verdelen van de avond nacht en weekenddiensten. Het is wel makkelijker praten vanuit een waarnemers... positie . Bij mij bekruipt het gevoel van wel de lusten maar niet de lasten, de komende jaren zullen huisartsen die opgeleid zijn niet kunnen blijven wegduiken voor verantwoordelijkheden. Ze zullen moeten proberen hun eigen ideale praktijk te creëren, dat hoort bij ondernemen. Het is geen gespreid bedje dat moet je er zelf van maken, en dat als een uitdaging zien. Anders had je niet voor het huisartsenvak moeten kiezen
Psychiater, San Donato
Geachte collega,
In het laatste deel van uw column slaat u de spijker op z’n kop: de patiënt en de zorgverlening mag niet de dupe worden. De geuite twijfel of de ZZP-dokter wel een volwaardige dokter is, is niet relevant voor díe problemen. Natuu...rlijk mag je als ZZP-dokter mee discussiëren en vast ook demonstreren voor werklastvermindering en zorgverbetering.
C. Kuijpers
Basisarts, Waalre
Help!!! De dokter verzuipt.
I.E. Ullmann
Huisarts, Oosterbeek
Beste Eefje,
Mooi en verbindend stuk heb je geschreven. Super! Ik wil je vertellen: 1 juli werd mede georganiseerd door waarnemers, waaronder ikzelf. 80% van de waarnemers wil praktijkhouden binnen 5 jaar, maar zien praktijkhouders zelfs waarnemer w...orden. En dan hoef je jezelf niet te geselen dat je waarnemer bent, maar te kijken waar dat door komt. “De parttime prinses”, roepen mensen, “dáár komt het door”. Maar zie rapporten Nivel: Mannen en vrouwen werken binnen de huisartsgeneeskunde ongeveer evenveel en beiden werken gemiddeld 0,75FTE=44 uur. Daarmee veeg ik dat graag van tafel.
Het groeiend percentage waarnemers is niet het probleem, het is een symptoom, zoals meerdere zaken een symptoom zijn. Het is als pijn, of roodheid, of koorts bij een abces. Het is niet het abces zelf. Het abces zelf is de reden die jij beschrijft voor het waarnemen: Autonomie en de afwezigheid ervan. Met een lange opleiding en een hoog verantwoordelijkheidsniveau, wil je als expert autonoom op je spreekkamerstoel zitten. Elke andere situatie is voor patiënt en dokter onveilig en onbevredigend.
In sommige settings lukt dat, maar in veel te weinig gevallen. De gevallen waarin het wel lukt, maken dat dokters het bij zichzelf zoeken als het niet lukt. Waar ik dokters toe wil oproepen is;
1) Ons te verenigen zoals op 1 juli. We zijn een beroepsgroep van bijna 13.000 man, waarvan er bijna 12.000 op het Malieveld stonden. Samen zijn we sterk! Laten we dat vasthouden.
2) Regie te pakken over het allermooiste vak van de wereld. We zien andere mensen het vak inhoudelijk veranderen, door er zorg bij te proppen. Daar hebben we niet de mensen, middelen en ruimte voor en die is daar niet op aangepast. Dan moeten we het ook niet willen doen, want het verdrukt de huisartsenzorg uit de huisartsenpraktijk. Als zorg geen huisartsgeneeskunde is, leg het dan weer terug. Doen we het wel, dan wordt de zorg er opgeknipt en onveilig op, en duur als er al zorgkosten vanuit een DBC zijn gemaakt.
3) Regie te pakken over hoe we het uitvoeren. We kunnen wachten tot iemand ons meer autonomie geeft, of we kunnen het pakken. Van de politiek hoeven we misschien wel minder dan niets te verwachten, aangezien de LHV net met moeite de WLZ-zorg (voorlopig) van ons bord af heeft weten te houden. Als we iets willen veranderen aan bijvoorbeeld de ANW, moeten we denk ik regionale concrete aanpassingen en afspraken maken en zelf aan de slag.
Wees welkom samen te gaan voor meer autonomie en regie. Benader me van harte met mooie ideeën en dan gaan we knallen!
Groeten Isabel
I.E. Ullmann
Huisarts, Oosterbeek
Nog wat overdenkingen:
De punten van 1 juli zijn niet uiteenlopend, als je kijkt naar mn tweede punt. Als je er meer zorg bijkrijgt zonder verdere aanpassingen, a) knap je uit je gebouw, b) neemt de druk op de dagzorg toe met steeds minder ruimte vo...or huisartsenzorg, waardoor de druk op de ANW toeneemt en je er met een steeds hogere bezetting moet staan, c) krijg je evenredig administratie en protocollering erbij, d) wordt de zorg steeds meer complex, waardoor je steeds minder goed uitkomt met 10 minuten per patiënt.
Dan ingaand op je vraag mbt of De Huisarts nog wel bestaat: Huisartsengeneeskunde bestaat. Huisartsgeneeskunde is de opleiding die we hebben gevolgd, waarmee we met ons team huisartsenzorg kunnen bieden aan patiënten, welke op maat vorm krijgt door het karakter van patiëntpopulatie en dokter. De vraag is niet zozeer of De Huisarts bestaat, maar of die zich kan beperkten tot huisartsengeneeskunde en daarmee tot unieke, warme huisartsenzorg met continuïteit. Die wens bij De Huisarts is groot, of we hadden niet met 12.000 mensen op het Malieveld gestaan.
Groeten Isabel
[Reactie gewijzigd door Hövell tot Westervlier - Ullmann, Isabel van op 12-07-2022 09:36]