De Luka Modrić van de wervelkolomchirurgie

Casper: ‘Marijn! Cumhur Öner gaat met pensioen! Wat geven we zo’n man? Moeten we niet samen een blog schrijven?’

Marijn: ‘Geweldig idee, Casper. I’m in. Wat zijn jouw eerste gedachten?’

Casper: ‘Nou, een van mijn drijfveren om in een umc te werken is dat er Champions League gespeeld wordt. Met in het UMCU topspelers als Cumhur Öner, de Luka Modrić van de orthopedie. Leading by example, showing not telling. Bescheiden en dominant. Technisch verfijnd en dodelijk doeltreffend. Ontspannen en tot in de puntjes voorbereid. Hardwerkend en onwaarschijnlijk getalenteerd. Een grootheid in de geneeskunde. En jij?’

Marijn: ‘De eerste keer dat ik hem zag, zag ik hem eigenlijk niet. Ik liep hem zo voorbij. Hij heeft geen fancy pakken aan, geen opvallende schoenen en geen grote mond. Hij loopt een beetje krom. Als hij stilstaat is de sigaret nooit ver weg. Hij weet meer van filosofie dan ik van voetbal. En er is niemand die zo langzaam kan fietsen en toch recht overeind blijft. Daarbij zegt hij geen woord te veel.’

Cumhur Öner is misschien wel de meest gelauwerde chirurg uit ons ziekenhuis. Overal ter wereld waar hij komt, en hij komt op vele plekken, gaat de rode loper voor hem uit. Niet dat dat nou echt moet van hem, het gebeurt gewoon. Hij is een grootheid in de geneeskunde.’

Casper: ‘Man. Hoe groot? Zwitserland 2017, mijn schoonvader valt van het dak, breekt ribben en wervels. Met heli naar Inselspital in Bern, zo’n plek op de wereld waar op een ijzige zondag in het skiseizoen de traumaheli’s af en aan vliegen. Een walhalla voor wervelkolomchirurgen, hier hebben ze het uitgevonden. De operateur komt aan het bed en ik vertel hem dat ik revalidatiearts ben. Hij zegt: ‘Arzt? Wo?’ ‘UMC Utrecht’, zeg ik. ‘Bei professor Öner…?’ ‘Sicher, wir arbeiten zusammen auf Ambulatorium.’‘Ah, Cumhur Öner, der beste in der Welt, hat mir alles gelernt was ich weiss. Tolle Grusse zu Ihm.’

Iedere coassistent zou verplicht het interview met hem moeten lezen dat in 2016 in NRC werd gepubliceerd. “Trauma? Trauma? Het leven is één groot trauma.” Hij kan en mag dat zeggen. Je leest daar wel waarom.’

Marijn: ‘Cumhur is orthopedisch chirurg met speciale aandacht voor de wervelkolom. Ik zou hem tekort doen door hem wervelkolomchirurg te noemen. Hij kan alles opereren wat ook maar enigszins verbonden is of verbinding heeft met het steun- en bewegingsapparaat. Hij haat hokjes. Ben je handig met een mes en bereid om te investeren? Dan kun je wervelkolomchirurgie doen. Maakt niet uit wat je achtergrond is. Hokjes zijn voor paarden.’

Casper: ‘Klopt. Een zeer gerespecteerd chirurg hoor ik na een marathonoperatie hemipelvectomie bij een sarcoompatiënt in bewondering verzuchten: “Als de zaken in het honderd lopen, dan zijn er altijd een paar lieden die je erbij moet en kunt betrekken. Staan we daar al uren te klussen, de wanhoop soms nabij, en dan komt Öner binnen. Die zich met dat jaloersmakende gemak door de weefsels begeeft. Heerlijk. Wat een koning. Toen kwam alles goed.”’

Marijn: ‘Hij komt ook regelmatig even langs bij ons. “Vertel eens Marijn, hoe is het bij jullie?” En dan luistert hij en bromt ondertussen wat. Daarna legt hij, meestal in maximaal vier zinnen, uit hoe het beter kan en moet. Daarna praten we over onderzoek. Over waarom het voor chirurgen veel beter is om de bestaande scholen te vergelijken dan RCT’s te doen. Waarom het voor chirurgen zo belangrijk is om zelf na te denken over hoe we onderzoek willen doen. Dat opereren in de beste vorm kunst kan zijn, maar dat iedereen iemand een pil kan voorschrijven. Dat werk.

Ik heb hem nooit betrapt op autoritair gedrag. Soms hoorde ik hem brommen dat de jongens eigenwijs waren en niet naar hem wilden luisteren. Dat ze het zo nodig zelf of op hun eigen manier wilden doen. Meestal volgde een week later de revisieoperatie. Dat deden de jongens overigens wel mét hem. En zouden ze ook na vandaag nog steeds wel graag met hem willen doen, weet ik. Het resultaat is dat er altijd geluisterd wordt als hij wat zegt. Zonder geluid te maken, toch gehoord worden. Dat is zijn nalatenschap. Als het stil is, zullen we aan hem denken.’

Casper: ‘Ik herinner me een complexe wervelkolombespreking op een maandagochtend in het UMCU. Öner komt binnenschuifelen.

“Morguh. Zeg, wie ziet die Klippel-Feil-patiënt vandaag die ik net in de wachtkamer zag zitten?”

Het blijft stil. De andere stafleden hoor ik krakend denken, Klippel-Feil? Nee niet bij ons. Ik zie de fellow en aios licht hyperventileren. Poli tot in de puntjes voorbereid en dan dit.

“Is er ook een voor jou bij de revalidatie Casper, daar is altijd meer aan de hand.”

Patiënt wordt in multidisciplinaire setting gezien. “Jonge vrouw, chronische therapieresistente nekklachten e.c.i., scala aan onderzoek reeds verricht, graag uw visie”, was de verwijzing van de huisarts.

Ik zie het ook bij binnenkomst, de uiterlijke trekken, maar “je ziet het pas als je het doorhebt” natuurlijk. Consult klinische geneticus uitgeschreven, want die diagnose Klippel-Feil, ja die moest dus nog gesteld worden.

Een klinische blik, heet dat. Altijd scherp, altijd die details, altijd die voorbereiding, door jarenlange training en toewijding, zeker, met daarbij het talent van Luka Modrić.

De wervelkolomchirurgie in het UMCU en daarbuiten, die gaat door, tuurlijk, zij het staande op hele stevige schouders, die van Cumhur Öner.’

Marijn: ‘Zeg dat, stevige schouders. Nou, dat moet wel een bloggie opleveren zo Casper, denk je niet?’

Casper: ‘Het grappige is dat de man niets geeft om topsport en voetbal, maar dus wel FC Öner heet.’

Marijn: ‘Nou, wij hebben met plezier in jouw team gespeeld, Cumhur!’

Meer van deze auteurs: