Betrekkelijke rust kan snel omslaan

Hoe vergaat het artsen op de werkvloer in tijden van covid-19? Vandaag neemt Medisch Contact u mee in de werkdag van specialist ouderengeneeskunde Barend Kooistra, internist-infectioloog Willemijn Kortmann en arts M&G René Stumpel van GGD Gooi en Vechtstreek.

Specialist ouderengeneeskunde Barend Kooistra werkt bij Amaris Zorggroep: ‘In de verpleeghuizen in onze regio ritselt het nog niet van de patiënten met covid-19, maar we staan nu echt op scherp. In onze instelling hebben we maatregelen genomen om te zorgen dat er zo weinig mogelijk onderlinge besmetting kan optreden. We verdelen welke artsen naar welke afdelingen gaan, en proberen dat goed gescheiden te houden. We lopen zo min mogelijk langs patiënten en beperken het aantal visites buitenshuis zo veel mogelijk. Alleen acute, ernstige problemen zien we zelf. Verder proberen we veel met de telefoon en videobellen op te lossen. De situatie met beschermende middelen is nijpend, we hopen dat er snel nieuwe aanvoer is.

Op dit moment is het vooral een enorme cultuuromslag die we allemaal maken. Wij zijn gewend om laagdrempelig langs te gaan bij mensen, even een praatje te maken. Dat kan niet meer. De verpleegkundigen krijgen echt veel op hun bordje: zij moeten uitleggen waarom de dokter niet langskomt, en waarom ze zo weinig bezoek mogen krijgen. Nog naast de angst die ze hebben om zelf besmet te raken. Wat me verder opviel is dat sommige patiënten die nog aan het revalideren waren niet meer in het verpleeghuis wilden blijven, uit angst voor besmetting. Die zijn vertrokken.’

Willemijn Kortmann is internist-infectioloog bij Noordwest Ziekenhuisgroep. Ze is lid van het outbreak management team en het crisisbeleidsteam. Het is nog relatief rustig met opnames van covid-19-positieve patiënten; er zijn in Alkmaar nu twee patiënten opgenomen met covid-19. Die betrekkelijke rust kan snel omslaan, zegt ze. ‘Kijkend naar Brabant, kan het zijn dat er opeens veel patiënten tegelijk komen. We hebben niet de illusie dat we als provincie de dans ontspringen. “Wees voorbereid”, hebben onder meer onze Italiaanse collega’s gezegd. En dat is wat we doen.

We hebben capaciteit uitgebreid van ic-bedden en er is een speciale afdeling voor covid-19-verdachte en -bewezen patiënten. Bovendien zijn er al afdelingen leeggeruimd zodat we snel grotere aantallen kunnen opvangen. De reguliere patiëntenstroom wordt waar mogelijk beperkt. Vanaf afgelopen maandag komen controlepatiënten niet meer langs, maar we bellen ze. Electieve operaties zijn uitgesteld, bezoekuren zijn beperkt. En in de ziekenhuisgangen doet iedereen, personeel en bezoekers, aan “social distancing”. Het lijkt dat bij iedereen in ons ziekenhuis de knop om is.

Normaal gesproken deel ik met twee andere infectiologen één werkkamer, nu zijn we opgesplitst, zo zorgen we ervoor dat we niet bij elkaar zitten. Alle coassistenten in de hele regio zijn naar huis gestuurd, al hebben we wel een aantal co’s die als vrijwilliger mensen bellen om informatie te geven. Het is heel druk, we proberen ondertussen de recente literatuur over covid-19 zo goed mogelijk bij te houden.’

Arts maatschappij en gezondheid René Stumpel is directeur publieke gezondheidszorg bij GGD Gooi en Vechtstreek: ‘Het is ongelooflijk druk en hectisch, elke dag handelen we zo’n tweehonderd telefoontjes af van bezorgde patiënten, collega’s, scholen, ouders, ga zo maar door. Wat betreft het bron- en contactonderzoek zijn we in een andere fase beland. Het contactonderzoek is beperkt en we testen heel weinig mensen, alleen als dat consequenties voor de behandeling heeft. We proberen mensen vooral goed te adviseren over wat ze moeten doen bij welke klachten, volgens de richtlijnen van het RIVM. Er is soms discussie over hoe we die moeten interpreteren, maar in overleg komen we daar wel uit. In onze regio zijn er nu elf bevestigde gevallen, maar we hebben geen idee hoeveel het er eigenlijk zijn, ook omdat we beperkt testen. Verder zit ik als directeur publieke gezondheidszorg ook aan tafel bij overleggen met de verschillende partijen binnen de veiligheidsregio, en met het ROAZ, het regionaal overleg acute zorg. Daar hebben we bijvoorbeeld afgesproken dat alle ziekenhuizen hun electieve zorg halveren. Op dit soort momenten is samenwerken belangrijker dan concurreren. Ik voel me overigens als een vis in het water in dit geheel; als sociaal geneeskundige ben ik hiervoor opgeleid.’

Morgen weer een nieuwe aflevering, blijf Medisch Contact volgen.