Zelf thuis oefenen na een knieprothese net zo effectief als gerichte fysiotherapie

Gerichte fysiotherapeutische begeleiding levert geen betere resultaten op dan een voorgeschreven oefenprogramma bij mensen die het risico lopen op een slecht resultaat van een totale knieprothese. Dit blijkt uit een gerandomiseerde trial waarover David Hamilton e.a. in The BMJ schrijven.

Zij includeerden 334 mensen die vanwege gonartrose een totale knieprothese hadden gekregen. Allen kregen in het ziekenhuis postoperatieve, fysiotherapeutische begeleiding. Alleen patiënten die tijdens de postoperatieve controle na zes weken een slechte Oxford Knee Score hadden (≤26 uit max 48), konden meedoen. Dit scoringssysteem is opgezet om functie van en pijn aan de knie na de operatie te beoordelen.

De helft revalideerde onder begeleiding van een fysiotherapeut, in achttien sessies over zes weken verdeeld. De fysiotherapeut paste de oefeningen wekelijks aan op basis van de vorderingen van de patiënt. De andere helft deed thuis oefeningen die een fysiotherapeut bij aanvang had voorgeschreven. Deze werden niet wekelijks aangepast.

De primaire uitkomstmaat was het verschil in Oxford Knee Score. Daar was geen significant verschil in meetbaar. Hetzelfde gold voor tevredenheid met het resultaat of de ‘timed-get-up-and-go’-test. In de fysiotherapiegroep waren deelnemers gemiddeld wel iets meer tevreden over vermindering van pijn en de mate waarin ze weer kon bewegen.

De aanleiding voor het onderzoek was de onduidelijkheid die er bestaat over wat de beste revalidatie na een ‘nieuwe knie’ eigenlijk is. Op de korte termijn lijkt gerichte fysiotherapeutische begeleiding wel voordeel op te leveren, maar op langere termijn niet. Het is denkbaar dat er een subgroep is voor wie dat wél geldt. Met dit onderzoek is dat in elk geval niet aangetoond voor mensen die een hoger risico op een slechter resultaat hebben.

Wel wijzen de auteurs erop dat de Oxford Knee Score bij deze groep patiënten, die vlak na de operatie weinig hoopvol was, na een jaar niet heel veel lager lag dan bij de gemiddelde Brit met een nieuwe knie. Dat deze patiënten zich er bewust van zijn dat ze kans lopen op een slechte uitkomst, zou daarbij een factor van belang kunnen zijn. Wellicht zijn patiënten daardoor meer gemotiveerd om te oefenen, waardoor extra begeleiding minder toevoegt.