KNMG: ‘Geen TBS op basis van dossiers’
Plaats een reactieHet is geen goede zaak om TBS (terbeschikkingstelling) alleen op basis van dossieronderzoek op te leggen. Op die manier kan een psychische stoornis niet goed worden vastgesteld. Dat stelt de KNMG in een reactie op plannen van staatssecretaris Fred Teeven.
Blijkens een brief aan de Tweede Kamer wil hij dat deskundigen van het Nederlands Instituut voor Forensische Psychiatrie (NIFP) bij het opstellen van de zogeheten pro justitia-rapportage – waarin wordt bekeken of aan een verdachte TBS moet worden opgelegd – ook gebruik kunnen maken van gegevens over bijvoorbeeld eerdere psychiatrische ziekenhuisopnamen.
Jaarlijks weigeren ongeveer 70 verdachten medewerking aan de klinische observatie in het Pieter Baan Centrum, onderdeel van het NIFP. In ongeveer de helft van de gevallen kan de rechter daardoor geen TBS opleggen. Het is niet mogelijk om een verdachte wettelijke te verplichten aan het onderzoek mee te doen. Wel acht Teeven het mogelijk om de vaststelling van een eventuele stoornis ‘minder afhankelijk’ te maken van die medewerking.
De KNMG noemt het ‘lastig’ om een psychische stoornis vast te stellen enkel op basis van medische gegevens die in het verleden zijn vastgelegd: ‘Niet alleen zijn deze gegevens in verschillende dossiers opgenomen, ze zijn vastgelegd met het oog op een ander doel, namelijk het waarborgen van de kwaliteit en de continuïteit van zorg.’ Dergelijk onderzoek, zegt de KNMG, kan ‘niet voldoen aan de professionele standaard, die ook geldt bij medische onderzoeken en keuringen’.
Ook het wettelijk doorbreken van de geheimhoudingsplicht kan problemen opleveren. ‘Het gevaar dreigt dat mensen niet meer zo snel naar de dokter zullen gaan omdat ze die niet helemaal vertrouwen’, zei Aart Hendriks, coördinator gezondheidsrecht van de KNMG vanmorgen in een uitzending van BNR Nieuwsradio. ‘Of dat patiënten en masse aan hun psychiater gaan vragen om hun dossier te vernietigen, uit angst dat het ooit door politie of justitie zal worden opgevraagd.’ Volgens de wet kan iedere patiënt zijn arts vragen om het patiëntendossier te vernietigen; deze moet daaraan binnen drie maanden gehoor geven. Maar artsen zijn niet wettelijk verplicht om gegevens aan te leveren. ‘En dat moet vooral zo blijven’, zei Hendriks in de radio-uitzending.
Teeven wil het ook mogelijk maken dat ambulant opererende deskundigen, die verdachten tot nu toe in het huis van bewaring onderzoeken, ook rapportageonderzoek doen in het Pieter Baan Centrum. Het NIFP wil ook gaan samenwerken met forensisch psychiatrische centra en ggz-instellingen om meer landelijk gespreid klinische onderzoeken te gaan doen.
Hjalmar van Marle, hoogleraar forensische psychiatrie aan het Erasmus UMC wil de medische dossiers wel een rol laten spelen, onder twee voorwaarden: ‘Het moet gaan om een ernstig geweldsdelict, en het Openbaar Ministerie of de Rechtbank mogen de opgevraagde informatie niet inzien.’ Die informatie moet niet beoordeeld worden door de oorspronkelijke rapporteur ( ‘Hij heeft zijn werk gedaan en stuitte op een weigering’), maar door een onafhankelijk forensisch psychiater, die zelf geen contact heeft met de verdachte: ‘Hij kan op basis van de stukken een oordeel geven of de verdachte al dan niet leidt aan een persoonlijkheidsstoornis die in relatie kan staan met het ernstige delict. Daarover rapporteert hij vervolgens aan de rechtbank.’ Van Marle wijst erop dat rechters ook zónder pro justitia rapportage een TBS mogen opleggen: ‘Een onafhankelijke rapportage is in het belang van de patiënt én van de rechter. Die hoeft zich niet meer in de steek gelaten te voelen.’
Joost Visser
Lees ook
- Er zijn nog geen reacties
