KNMG: Deeltijd is niet meer weg te denken
Plaats een reactieOpstaan voor dag en dauw. Bij nacht en ontij paraat staan voor de patiënt. Nooit tijd hebben voor gezin of vrienden - laat staan voor een avondje theater. Nog niet zo heel lang geleden kwam dit clichébeeld over artsen akelig dicht in de buurt van de werkelijkheid. Nog altijd slaan niet-medici achterover van verbazing bij het horen van de werktijden van artsen. Maar de laatste jaren komt daar, mede onder invloed van een toenemend aantal vrouwen in het vak, langzaam verandering in.
Hoe hard sommigen het ook anders zouden wensen, de trend om meer parttime te werken lijkt onomkeerbaar. Bij het door ZonMw, de Orde van Medisch Specialisten, de KNMG en VNVA georganiseerde congres Deeltijdwerken Medisch Specialisten in De Rode Hoed te Amsterdam stond dan ook niet de wenselijkheid van deeltijdwerken centraal. Het draaide om praktische oplossingen voor mogelijke knelpunten, die deeltijdwerken meebrengt.
Eerst de feiten. Yvonne van Kasteren, lid van het bestuur van de Orde van Medisch Specialisten, haalde de resultaten aan van een enquête onder medisch specialisten, die de Orde dit jaar in samenwerking met weekblad Vrij Nederland hield: vrouwen werken veel vaker dan mannen in deeltijd (66% tegen 17%) en in dienstverband (63% tegen 37%). Ongeveer de helft van de mannelijke specialisten ziet het toenemend aantal parttimers niet meer als probleem. En een groot deel van de mannen (54%) wil zélf minder werken. Tel daarbij op het sterk stijgende aantal vrouwen in de witte jas (al meer dan 70% van de eerstejaars studenten geneeskunde) en het is duidelijk dat deeltijdwerken niet meer is weg te denken, concludeerde Van Kasteren.
Niet alleen vrouwelijke medisch specialisten strijden voor méér flexibiliteit, onthulde de directeur van bemiddelingsbureau ViaMedica, Nine van der Vange. Uit haar onderzoek onder drieduizend medisch specialisten bleek 78% méér vrijheid te willen in het indelen van de werktijd. Uitgesplitst naar de gewenste flexibiliteit bleek 61% minder uren per week te willen werken, 59% een sabbatical te wensen en 29% te hopen op vermindering van het aantal werkuren per dag.
Henk Leliefeld, directeur van het Capaciteitsorgaan, toetste deze wensen aan de werkelijkheid. De afgelopen vijf jaar steeg het aantal medisch specialisten met 9%, terwijl het aantal volledige werkplekken (ftes) met 4% steeg. Leliefeld: De daling van het gemiddeld aantal gewerkte uren per medisch specialist was de afgelopen vijf jaar groter bij mannen dan bij vrouwen. Hij waarschuwde ervoor te veel vooruit te lopen op deze trend door meer specialisten te gaan opleiden.
Zeker als minister Hoogervorst de verlaging van artsensalarissen tot speerpunt maakt, kan de trend razendsnel omslaan.
Phil Heiligers en Judith de Jong, beiden van het NIVEL, onderzochten de meningen over deeltijdwerk en keken naar harde productiecijfers. De resultaten waren zoals verwacht. Met deeltijders is er extra tijd nodig voor de overdracht. Vinden althans de voltijders. Als er deeltijders zijn, krijgt een aantal taken minder aandacht. Meent een groot deel van de voltijders. En: werk voor de voltijders wordt zwaarder als er meer deeltijders zijn. Opnieuw: volgens de voltijders. De deeltijders dachten uiteraard veel genuanceerder over deze stellingen. Niet geheel onterecht, concludeerden de NIVEL-onderzoekers: deeltijders werken gemiddeld nét iets meer uren per volledige fte. Dat wil zeggen: ze werken vaker over dan voltijders. Waarbij werd aangetekend dat de verschillen per ziekenhuis vele malen groter blijken te zijn dan de verschillen tussen voltijders en deeltijders binnen hetzelfde ziekenhuis.
Naast artsen met jonge kinderen is er nóg een groep voor wie deeltijdwerk uitkomst biedt: de oudere medisch specialist. Arno van Rooijen van het KNMG-loopbaanbureau: Wij adviseren mensen dat ze niet vroeg genoeg kunnen beginnen met nadenken over het afbouwen van hun carrière. Gynaecoloog Van Geelen kon dat beamen: Parttime werken stelt mij in staat ook na mijn pensionering met plezier door te werken.
Twee consultants van Capgemini hielden zich bezig met het ontwikkelen van de website Human Resource Management (loopbaanontwikkeling, arbeidsvoorwaarden, opleiding, regels rondom deeltijdwerk). Ze kwamen tot een weinig vrolijk stemmende conclusie: Wat betreft Human Resource Management is de medische wereld nog steeds een beetje Afrika. Om daar iets aan te doen, ontwikkelden ze het afgelopen jaar een virtueel HRM-handboek,
, met daarin gegevens over de loopbaan van een medisch specialist, inclusief deeltijdmogelijkheden en relevante wet- en regelgeving. In het handboek zijn alle resultaten van onderzoek naar deeltijdwerken van de afgelopen jaren te vinden, waaronder de door NIVEL ontwikkelde checklist met praktische aanwijzingen voor maatschappen of vakgroepen, die met deeltijders gaan werken.
Tenslotte werd dit virtuele handboek officieel door ZonMw-directeur Henk Smid overhandigd aan Piet Burger van de Orde van Medisch Specialisten, die beloofde de website via
beschikbaar te stellen. En zo leek het slot van de bijeenkomst samen te vallen met het symbolische einde van de 168-urige werkweek van huisartsen en medisch specialisten.
Voor meer informatie: zie
;
of e-mail met Marjolijn Mercx van ZonMw via
.
Michiel Hulshof, free lance journalist
- Er zijn nog geen reacties
