Web van angst en vrees

Angst. Van Monster tot Stille Kracht, Frits Boer, De Tijdstroom, 219 blz., 24 euro.

bestel direct

Angstig. Vrees en angst vanuit het brein begrijpen en behandelen, Joseph LeDoux, Uitgeverij Nieuwezijds, 464 blz., 44,95 euro.

Bestel direct

In de geschiedenis van de psychiatrie is angst een vrij recent gegeven: het werd lange tijd als een symptoom van vele andere ziektebeelden gezien en niet als een autonoom ziektebeeld. Nu weten we wel beter. Angst is niet langer weg te denken uit de diagnoses die gesteld worden.

We kennen angst bij tal van stoornissen én ‘zelfstandige’ angststoornissen, en we weten dat angst allerlei gradaties en functies kent. Kinder- en jeugdpsychiater Frits Boer wijdt er een kraakhelder, voor iedere leek te lezen boek aan: Angst. Van Monster tot Stille Kracht, dat met name ook bedoeld lijkt voor mensen die zelf kampen met overmatige angst. Hij relativeert de neiging tot etikettering in de psychiatrische zorg, ook als het om angsten gaat, maar was al professioneel actief in de tijd dat we daar juist wars van waren, en dat bleek volgens hem ook geen goede zaak. Boer bespreekt simpel, maar doeltreffend hoe angst wordt gereguleerd in de hersenen.

Wie wat dat betreft precies wil weten hoe het zit met het ‘web van angst en vrees’ kan terecht bij het majestueuze Angstig van de beroemde neurowetenschapper Joseph LeDoux. Veel uitvoeriger dan Boer behandelt hij het ‘web van angst en vrees’ in de hersenen, met inachtneming van de laatste wetenschappelijke bevindingen, en buigt zich en passant ook nog omstandig over bewustzijnstheorieën. In het slot van zijn fascinerende boek – waar je overigens wel even zoet mee bent – biedt hij aanknopingspunten voor behandelingen, waarvan sommige toekomstmuziek zijn: extinctie van angst gereguleerd door het circuit van amygdala, hippocampus en ventromediale prefrontale cortex kan door middel van exposuretherapie, diepe hersenstimulatie, geneesmiddelen, of mogelijk zelfs gentherapie worden bereikt.

Wie dan nog geen genoeg heeft, kan afreizen naar Gent. In het Museum Dr. Guislain loopt nog tot 27 mei een tentoonstelling die de vele gezichten van de basisemotie wil laten zien: van godvrezend tot angst voor de medemens, van hoogstpersoonlijke fobie tot massahysterie. Ook aan het merkwaardige gegeven dat we lol beleven aan angst (horror, thrillers) wordt aandacht besteed.

Zie ook: museumdrguislain.be.