Kind met pijn in rechteronderbuik
1 reactie
De kinderarts verwijst een 4-jarige jongen met buikklachten voor een echo abdomen. Hij heeft koorts tot 39,4 °C en wijst naar de buik. Er is geen sprake van dyspneu of hoesten. We constateren een diffuus drukpijnlijke buik zonder loslaatpijn. Bij auscultatie horen we vesiculair ademgeruis. De ontstekingswaarden zijn verhoogd (CRP: 128 mg/l). Een echo abdomen laat een slanke appendix zien en verder geen bijzonderheden.
Het jongetje wordt hierop een dag later poliklinisch vervolgd. De klachten blijven aanhouden; de ontstekingswaarden stijgen (CRP: 257 mg/l). De echo abdomen wordt herhaald, maar toont weer geen aanwijzingen voor een appendicitis. Wel zien we twee dunnedarminvaginaties, ileo-ileaal met een lengte tot 2 cm, die gedurende het gehele echo-onderzoek persisteren (zie foto 1). We vinden geen lokale afwijking als oorzaak van de invaginatie. Dit verklaart wel de pijnklachten, maar niet de koorts. Bij verdere uitbreiding van het echografisch onderzoek valt op dat de rechterlong niet-luchthoudend is. Er is sprake van een heterogene echotextuur, wat wijst op een consolidatie in de rechteronderkwab. We besluiten de thoraxfoto te herhalen en dit bevestigt de diagnose (zie foto 2). Patiënt krijgt antibiotica voor de pneumonie; de dunnedarminvaginaties worden conservatief behandeld.
Echografisch wordt normaal luchthoudend longweefsel gekenmerkt door ‘sliding’ van pleura visceralis ten opzichte van pleura parietalis, waarbij ‘reverberatie’ en ‘comet-tail’-artefacten worden waargenomen. Een consolidatie die tegen de pleura ligt, heeft daarentegen een relatief niet-luchthoudend heterogeen echografisch aspect. Het relatief vergelijkbaar echografisch aspect van een longconsolidatie met de lever, wordt beschreven als ‘lung hepatization’. Thoraxechografie bij kinderen kan een pneumonie accuraat diagnosticeren met een sensitiviteit van 0,94 (95% betrouwbaarheidsinterval [CI] 0,89-0,97, en specificiteit van 0,92 (95% [CI] 0,78-0,98). Dunnedarminvaginaties worden echografisch gekenmerkt door het ‘bull’s eye sign’, waarbij concentrisch alternerende echogene en hypo-echobanden worden waargenomen.
Auteurs
Ilknur Sanli, aios radiologie, ZGT Almelo
Lars Bosboom, radioloog, ZGT Almelo
Contact
cc: redactie@medischcontact.nl
Referenties
1. Gehmacher O, Mathis G, Kopf A, Scheier M. Ultrasound imaging of pneumonia. Ultrasound Med Biol. 1995; 21(9): 1119-22.
2. Lichtenstein D, Goldstein I, Mourgeon E, Cluzel P, Grenier P, Rouby JJ. Comparative diagnostic performances of auscultation, chest radiography, and lung ultrasonography in acute respiratory distress syndrome. Anesthesiology. 2004; 100(1): 9-15.
3. Wiersma F, Allema JH, Holscher HC. Ileoileal intussusception in children: ultrasonographic differentiation from ileocolic intussusception. Pediatr Radiol. 2006; 36(11): 1177-81.
4. Marsicovetere P, Ivatury SJ, White B, Holubar SD. Intestinal Intussusception: Etiology, Diagnosis and Treatment. Clin Colon Rectal Surg. 2017; 30(1): 30-9.
5. Tsou PY, Chen KP, Wang YH, Fishe J, Gillon J, Lee CC, Deanehan JK, Kuo PL, Yu DTY. Diagnostic Accuracy of Lung Ultrasound Performed by Novice Versus Advanced Sonographers for Pneumonia in Children: A Systematic Review and Meta-analysis. Acad Emerg Med 2019; 26(9): 1074-88.
Heeft u ook een interessante casus voor deze rubriek? Stuur tekst (max. 300 woorden) en beeld naar redactie@medischcontact.nl. Als uw casus wordt gepubliceerd, ontvangt u van ons het boek Besturen in een doktersjas van Marcel Levi.
Julien Puylaert,
Radioloog, AmsterdamUMC
Geachte Redactie,
Met veel plezier las ik de fraai geïllustreerde casus "Kind met pijn in rechteronderbuik" in de rubriek "Gezien" van Medisch Contact nr 19. Hierin weer eens wordt benadrukt dat een pneumonie, zeker bij kinderen, zich primair kan pr...esenteren met buikpijn.
Ik wilde in dit verband graag een nuttig ezelsbruggetje toevoegen, dat gebruikt kan worden bij patiënten met buikpijn, een verhoogd CRP en een niet-conclusieve echografie. Dit ezelsbruggetje luidt: PPPP-FF-I. Dit zijn de eerste letters van de zeven aandoeningen, waaraan in zulke gevallen gedacht kan worden: Pyelonefritis, Pancreatitis, PID, Pneumonie, FMF (familiaire mediterrane koorts), Fitz-Hugh-Curtis-syndroom en Ischemie van de darm. Het actief overwegen van deze zeven aandoeningen, kan leiden tot herhaald gericht echografisch onderzoek, of vervolgonderzoek zoals X-thorax of CT. Tot slot: bij een patiënt met prominente spontane ileo-ileale invaginaties dient gedacht te worden aan intolerantie voor lactose of voor gluten (coeliakie). Met name deze laatste aandoening kan eenvoudig met een bloedtest worden uitgesloten.