Waarom stoppen met roken de longkankerkans verlaagt

Cellen in de longen van rokers kennen een groot aantal mutaties, vergelijkbaar zelfs met het mutatieprofiel van longkanker. Ex-rokers daarentegen hebben een flinke verzameling cellen die weer een bijna normaal mutatieprofiel hebben. Precies dát kan verklaren waarom stoppen met roken de kans op longkanker verlaagt, zo opperen Kenichi Yoshida e.a. op basis van onderzoek dat ze publiceerden in Nature.

Zij keken naar het genoom van bronchiale epitheelcellen bij een kleine groep personen: drie kinderen, zes ex-rokers, drie rokers en vier mensen die nooit hadden gerookt. Ze vonden dat het aantal puntmutaties toeneemt met de leeftijd, met voor elk extra levensjaar ongeveer 22 extra mutaties per cel. Maar bij een voormalige roker komen daar nog eens ruim 2000 puntmutaties bij, en bij actieve rokers gemiddeld zelfs ruim 5000 puntmutaties per cel.

Hoewel de meeste cellen van ex-rokers of rokers dus verhoogde mutatieniveaus blijken te hebben, vonden de onderzoekers bij beide groepen ook cellen waarvan de mutatieniveaus vergelijkbaar waren met die van degenen die nooit hadden gerookt. Zulke cellen met een bijna normale mutatielast kwamen vier keer vaker voor bij ex-rokers dan bij rokers; ze waren goed voor 20 tot 40 procent van de bestudeerde cellen. Deze cellen hadden langere telomeren dan hun meer gemuteerde tegenhangers. Dat zou kunnen betekenen dat ze minder celdelingen hebben ondergaan. Mogelijk ging het hierbij om ‘slapende stamcellen’, zo suggereren de onderzoekers.

Conclusie: ex-rokers hebben na verloop van tijd weer meer gezonde cellen en lopen daardoor minder risico op longkanker.

Nature

DOI: 10.1038/s41586-020-1961-1